YKS 2025’te OBP Tartışması: Notlar Sıralamayı Nasıl Etkiliyor? - 2025 YKS Sonrası OBP Tepkisi: Adil mi, Haksız mı?

OBP Tartışması YKS 2025’e Damga Vurdu: Diploma Notu Yerleştirme Sıralamasını Nasıl Etkiliyor?

YKS 2025 sonuçları açıklandı, ancak sosyal medyada "OBP adaletsizliği" yeniden gündemde. Özel okul ve devlet okulu öğrencileri arasında not farklılıkları, yerleştirme sıralamalarına yansıdı.

2025 Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) sonuçlarının açıklanmasıyla birlikte milyonlarca öğrenci puanlarını ve başarı sıralarını öğrendi. Ancak sonuçlar açıklanır açıklanmaz sosyal medyada yeniden bir tartışma başladı: Ortaöğretim Başarı Puanı (OBP) sisteminin adaletsizliği.

Özellikle bazı özel okullarda notların yüksek tutulduğu, devlet okullarında ise ortalamaların daha düşük kaldığına dikkat çeken öğrenciler, bu durumun yerleştirme puanlarında haksızlığa yol açtığını savunuyor.

OBP Nedir, Nasıl Hesaplanır?

Ortaöğretim Başarı Puanı (OBP), öğrencinin 9. sınıftan 12. sınıfa kadar aldığı notların ortalamasıyla hesaplanan diploma puanının, 5 ile çarpılmasıyla elde edilir. En yüksek OBP değeri 500, en düşük ise 250 puandır. OBP, YKS puanlarına doğrudan eklenerek yerleştirme puanını etkiler.

Bu sistemde, diploma notu yüksek olan öğrenciler, sınavdan daha düşük net yapsalar bile OBP katkısıyla daha iyi sıralamalar elde edebilir.

Gerçek Bir Örnek: 2.900’lerden 3.800’e Gerileme

Sosyal medyada gündeme gelen bir öğrencinin sonuç belgesi, OBP’nin yerleştirme sıralamasını ne ölçüde etkilediğini ortaya koydu:

Diploma notu: 75,15
Sözel puan türünde ham sıralama: 2.928
Yerleştirme sıralaması: 3.863

Aynı öğrenci, Eşit Ağırlık puan türünde de benzer bir fark yaşadı:

Diploma notu: 75,15
Ham sıralama: 49.808
OBP eklendikten sonraki yerleştirme sırası: 66.837

Bu fark, öğrencilerin “YKS’nin belirleyici olması gerekirken, OBP’nin aşırı etkili olduğunu” savunmasına neden oldu.

Eleştiriler Neye Dayanıyor?

Eleştiriler genellikle şu noktalarda yoğunlaşıyor:

Not şişirmesi iddiası: Bazı özel okullarda diploma notlarının sistematik şekilde 90-100 arasında verildiği iddia ediliyor.
Objektiflik eksikliği: Her okulun notlandırma sistemi farklı olduğundan, OBP puanı tüm öğrenciler için aynı anlamı taşımıyor.
Sınav başarısına gölge düşmesi: OBP yüzünden sınavda başarılı olan öğrenciler, sıralamada daha düşük netli ancak yüksek notlu öğrencilerin gerisinde kalabiliyor.

OBP Sistemi Tartışmaya Açılmalı mı?

Uzmanlara göre OBP sistemi, öğrencilerin yalnızca sınav performansları değil, 4 yıllık lise sürecindeki disiplinli çalışmalarını da değerlendirmeyi amaçlıyor. Ancak farklı okullar arasındaki ölçme-değerlendirme farkları nedeniyle bu sistemin yeniden gözden geçirilmesi gerektiği görüşü güç kazanıyor.