9. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 160 Cevapları Meb Yayınları

9. Sınıf Fizik Ders Kitabı MEB – Sıvılarda Basınç ve Pascal Yasası (Sayfa 160) Konu Özeti ve Soru-Cevapları

1. Soru: Sıvılara basınç uygulandığında neden hacimlerinde belirgin bir değişim olmaz?

Cevap: Sıvılar sıkıştırılamaz kabul edildiği için, uygulanan basınç hacimde gözle görülür bir değişim oluşturmaz. Bu nedenle sıvılar basıncı aynı büyüklükte her yöne iletir.

2. Soru: Balona uygulanan kuvvet balonun içindeki sıvıya nasıl iletilir?

Cevap: Balona dışarıdan uygulanan kuvvet, içindeki sıvıya eşit büyüklükte iletilir ve sıvı basıncı tüm yüzeylere aynı şekilde yayılır.

3. Soru: Pascal Yasası neyi ifade eder?

Cevap: Kapalı bir kaptaki sıvıya uygulanan basınç, sıvının her noktasına ve kabın tüm yüzeylerine aynen iletilir.
Bu yasa hidrolik sistemlerin çalışma prensibinin temelidir.

4. Soru: Birleşik kaplarda sıvı seviyelerinin birbirine eşit olmasının nedeni nedir?

Cevap: Sıvılar, açık veya kapalı fark etmeksizin birleşik kaplarda aynı basınç değerine ulaşacak şekilde seviye dengesi kurar.
Bu nedenle tüm kollardaki sıvı düzeyi eşit olur.

5. Soru: U borusunda hangi kol daha fazla sıvı basıncına sahiptir? Neden?

Cevap: Sıvı yüksekliği ne kadar fazlaysa, o koldaki sıvı basıncı o kadar büyüktür.
Bu nedenle yüksekliği fazla olan kolun taban basıncı daha fazladır.

6. Soru: Hidrolik sistemlerde küçük pistona uygulanan kuvvet neden büyük piston tarafından daha büyük kuvvete dönüştürülür?

Cevap: Pascal Yasası sayesinde küçük pistona uygulanan basınç her yönde eşit iletilir.
Büyük pistonun yüzey alanı daha geniş olduğu için F = P × A bağıntısına göre kuvvet büyütülmüş şekilde elde edilir.

Sıvılarda Basınç:

• Sıvılara uygulanan basınç, sıvıların hacminde ihmal edilebilir bir değişime neden olur.
• Bu nedenle sıvıların sıkıştırılamaz olduğu kabul edilir.

Balona Uygulanan Kuvvet:

• Bir balonun içindeki sıvıya dışarıdan uygulanan basınç, sıvı tarafından eşit şekilde tüm noktalara iletilir.
• Bu durum balonun içindeki sıvının dışarı çıkmasına neden olur.

Pascal Yasası:

• Sıvıların ilk olarak Blaise Pascal tarafından ortaya konulan özelliğidir.
• Tanım: Bir kaptaki sıvının serbest yüzeyine uygulanan basınç, sıvının temas ettiği tüm noktalara aynen ve dik olarak iletilir.
• Sonuç: Kabın her noktasında basınç aynıdır ve hacim değişimi gerçekleşmez.

Pascal Yasası’na Göre:

Birleşik Kaplar:

• Farklı şekilde veya farklı yükseklikteki kaplar, birbirine bağlandığında sıvı seviyeleri aynı hizada olur.

U Borusu:

• U şeklindeki bir boruda, sıvı yüksekliği daha fazla olan kolun tabanında daha büyük basınç oluşur ve sıvı denge sağlanana kadar hareket eder.

Su Cendereleri:

• Küçük bir pistonla uygulanan kuvvet, sıvı aracılığıyla büyük bir pistona iletilerek eşit şekilde yayılır.

Pascal Yasası’ndan Yararlanılarak Geliştirilen Sistemler:

• Hidrolik krikolar
• İş makineleri (ekskavatörler, vinçler)
• Kamyon fren sistemleri
• Hidrolik fren ve direksiyon sistemleri

Bu sistemler Pascal Yasası’nın uygulamalarına örnek olarak gösterilmektedir.