9. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Sayfa 53-54-55 Cevapları Meb Yayınları

9. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Cevapları – Sayfa 53 (MEB Yayınları)

8. Etkinlik: Domainlerin Genel Özellikleri

Etkinlik Özeti

Bu etkinlikte verilen görseller ve özelliklerden yararlanarak canlıların hangi domaine ait olduklarına dair çıkarım yapılması istenir. Öğrenciler, canlıların çekirdek yapısı, hücre sayısı, organelleri, DNA yapısı, yaşam çevresi ve beslenme biçimleri gibi kriterleri temel alarak domain sınıflandırması yapar.

Soru: Görselleri ve genel özellikleri verilen canlıları inceleyiniz. Canlıların özelliklerinden hareketle her bir canlının hangi domaine ait olabileceğine dair varsayımlar oluşturunuz.

1. Varsayım: ÖKARYOTLAR – Euglena gracilis

Neden? Çekirdek ve zarla çevrili organellere sahiptir. Tatlı suda yaşayan tek hücreli bir canlıdır. Hem fotosentez yapabilir hem de hazır besin alabilir. Bu özellikler onu ökaryot yapar.

2. Varsayım: ÖKARYOTLAR – Apis mellifera (Bal arısı)

Neden? Çok hücreli olup hücrelerinde çekirdek bulunur, zarla çevrili organeller vardır. DNA’sı doğrusal yapıdadır ve histon proteinlerine sarılmıştır. Bu nedenle ökaryot olarak sınıflandırılır.

3. Varsayım: ÖKARYOTLAR – Ophrys lycia (Likya Kaş Orkidesi)

Neden? Bitki hücrelerinde bulunan kloroplast sayesinde fotosentez yapabilir. Çok hücrelidir. Bu özellikler bitkileri ve dolayısıyla orkideyi ökaryotlar domenine yerleştirir.

4. Varsayım: ARKELER – Methanobrevibacter smithii

Neden? İnsan bağırsağında yaşayan tek hücreli bir canlıdır. Antibiyotiklere direnç geliştirebilir. Arkelerin bazı türleri aşırı sıcak–tuzlu koşullarda yaşayabilir. Bu yapısal özellikler canlıyı arkeler domenine dahil eder.

5. Varsayım: BAKTERİLER – Escherichia coli

Neden? Halkasal DNA, plazmit, tek hücreli yapı ve zarla çevrili organel bulunmaması gibi özellikler bakterilere özgüdür. Bu nedenle bakteriler domenindedir.

6. Varsayım: ÖKARYOTLAR – Omphalotus nidiformis (Hayalet mantarı)

Neden? Çok hücreli, çekirdeğe sahip ve heterotrof (çürükçül) beslenen bir organizmadır. Mantarlar ökaryot domenine dahildir.

9. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Cevapları – Sayfa 54 (MEB Yayınları)

Soru 1: Bu canlıların ait olduğu domainlerin özelliklerini analiz ederek “Üç Domaini Birbirinden Ayıran Temel Özellikler” tablosunu doldurunuz.

Cevap – Üç Domaini Birbirinden Ayıran Temel Özellikler Tablosu

Soru 2: “Üç Domaini Birbirinden Ayıran Temel Özellikler” tablosu doldurulurken her bir özelliğin altında yer alan parantez içerisindeki ifadeleri (Var/Yok gibi) kullanmaya özen gösteriniz.

Cevap: Tablo, tüm maddelerde Var/Yok/Bazı türlerinde var ifadelerine uygun şekilde doldurulmuştur.

Soru 3: Tabloya işlediğiniz bilgilerden hareketle üç domainde bulunan canlıların özelliklerine ilişkin bakteri-arke ve arke-ökaryot domainlerine ait benzerliklerden yola çıkarak belirlediğiniz örüntüleri listeleyiniz.

1. Bakteri ve arkeler, her ikisi de prokaryot hücre tipine sahiptir (çekirdek ve zarla çevrili organeller yoktur).
2. Her ikisi de halkasal kromozom taşır.
3. Arke ve ökaryotlarda, bazı türlerde histon proteinleri bulunmaktadır.
4. Arkeler ve bazı bakteriler ekstrem koşullarda yaşayabilirken, ökaryotlar genellikle yaşayamaz.
5. Ökaryotlar ile arkeler arasında moleküler düzeyde bazı benzerlikler vardır (DNA paketlenmesi, RNA polimeraz benzerlikleri).

Soru 4: Tablodaki canlılardan biri olan bal arısının (Apis mellifera) biyolojik önemini, yok olmalarına sebep olabilecek etmenleri ve bu etmenlere karşı uygulanacak eylem planlarını içeren önermelerinizi listeleyiniz.

Bal Arısının Biyolojik Önemi

• Tozlaşmanın %70’inden fazlasını sağlar, tarımsal üretim için kritik öneme sahiptir.
• Ekosistemlerin devamı için vazgeçilmezdir.
• Bal, propolis, arı sütü ve balmumu gibi ürünlerin üreticisi olarak ekonomik değere sahiptir.

Yok Olmalarına Sebep Olabilecek Etmenler

1. Pestisit ve böcek ilaçlarının aşırı kullanımı
2. Habitat kaybı (ormanların yok edilmesi, çiçekli alanların azalması)
3. Parazitler ve hastalıklar (Varroa akarı gibi)
4. İklim değişikliği
5. Monokültür tarım uygulamaları

Eylem Planları – Çözüm Önerileri

1. Pestisit kullanımının azaltılması, doğal mücadele yöntemlerinin teşvik edilmesi
2. Çiçek çeşitliliğinin artırılması, arı dostu yaşam alanlarının oluşturulması
3. Arıcılara eğitim verilmesi, hastalıklarla biyolojik mücadele
4. Arı koruma programları ve ulusal izleme sistemleri kurulması
5. Doğal tarım ve sürdürülebilir tarım uygulamalarının yaygınlaştırılması

9. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Cevapları – Sayfa 55 (MEB Yayınları)

Soru 6: Bal arısı hakkında sunulan önermelerin tümünün yer aldığı ve sınıf arkadaşlarınızın ortak değerlendirmesini yansıtan bir rapor hazırlayınız. Bu süreci planlı ve sorumlu davranarak tamamlayınız.

Cevap: Bal arıları, tozlaşma görevi sayesinde hem doğal ekosistemlerin devamlılığı hem de tarımsal üretim için hayati öneme sahiptir. Sınıf arkadaşlarımızla yaptığımız değerlendirmede bal arılarının yok olmasının ekosistemde ciddi bozulmalara ve ürün çeşitliliğinin azalmasına yol açacağı sonucuna vardık.

Bu nedenle;

• Pestisit kullanımının azaltılması,
• Doğal yaşam alanlarının korunması,
• Arı hastalıklarına karşı biyolojik mücadele yöntemlerinin yaygınlaştırılması,
• Çiçek çeşitliliğinin artırılması

gibi önlemlerin uygulanmasının gerekli olduğuna karar verdik. Hazırlanan bu rapor, bal arılarının korunması için toplumda farkındalık oluşturmayı amaçlamaktadır.

Soru 7: Raporda oluşturduğunuz önermeleri kendi yaşamınızla ilişkilendirerek sınıfta paylaşınız veya okul gazetesinde yayımlayınız.

Cevap: Bal arılarının korunmasının günlük yaşamımızı doğrudan etkilediğini fark ettim; çünkü tükettiğimiz birçok meyve ve sebzenin üretimi arıların tozlaşmasına bağlıdır. Bu yüzden evimizin bahçesinde kimyasal ilaç kullanımını azaltarak ve arıların ilgisini çekebilecek çiçekler yetiştirerek katkı sağlayabileceğimi düşünüyorum.

Bu düşüncelerimi sınıfta arkadaşlarımla paylaşabilir veya okul gazetesinde bir yazı yayımlayarak doğa için sorumluluk alma bilincinin yayılmasına destek olabilirim.

Soru: Etkinlik öğretmen tarafından oluşturulacak puanlama anahtarı ile değerlendirilecektir.

Cevap: Bu etkinlik, öğretmeniniz tarafından belirlenen puanlama anahtarına göre değerlendirilecektir.