12. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 60-67 Cevapları Meb Yayınları

12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 60 Cevapları – MEB Yayınları

Hazırlık Soruları ve Cevapları

Soru (a): Bu metnin, hikâye türünün özelliklerini taşıdığını söyleyebilir misiniz? Neden?
Cevap: Hayır, bu metin hikâye türünün özelliklerini taşımamaktadır. Çünkü hikâyelerde olay örgüsü, kişiler, mekân ve zaman bulunur. Ancak bu metin sadece bir davetiye niteliğindedir ve bu unsurları içermemektedir.

Soru (b): Bu metinde ne anlatılmak istendiğiyle ilgili düşüncelerinizi sözlü olarak ifade ediniz.
Cevap: Metin, düzenlenen etkinliğin yalnızca özel davetlilere açık olduğunu vurgulamak için yazılmıştır. Ayrıca “yalnızlık iki kişiliktir” ifadesiyle, yalnızlık temasına dikkat çekilmiş ve ironik bir anlatım tercih edilmiştir.

12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları – Sayfa 61 (MEB Yayınları)

Metin ve Türle İlgili Açıklamalar

Küçürek hikâyeler, az sözle çok şey anlatmayı hedefleyen kısa metinlerdir. Zaman, mekân ve karakter ayrıntılarına fazla yer verilmez, okuyucuda düşünce ve çağrışım uyandırması amaçlanır. Modern insanın hızlı ve yoğun yaşamına uygun bir anlatım biçimi oluşturur.

1) İki Soru Arasında adlı metinde geçen “Hayatı arıyorum” cümlesindeki “arıyorum” kelimesi farklı anlamlarda kullanılabilir. Aşağıdaki açıklamalara uygun örnek cümleler yazınız.

• Araştırmak, yoklamak: Kayıp çocuğu bulmak için sokak sokak arıyorlar.
• Önem verip istemek: Bu konuda sizden yardımınızı özellikle ararım.
• Bir şeyin yokluğunu duyarak özlemek: Çocuklar eski öğretmenlerini arıyorlar.

2) Metinde standart dışı noktalama kullanımı vardır. Aşağıdaki cümlede olduğu gibi başka bir örnek bulunuz.

• “Hayatı arıyorum,” dedi.
• Cevap: Yaşlı adam, delikanlıya; “Doğruca devam et,” dedi.

12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 62 Cevapları

Soru 3: İki Soru Arasında adlı metindeki çatışmayı belirleyiniz.
Cevap: Metindeki çatışma, geleceği ararken mevcut hayatın değerini kaybetmektir.

Soru 4: İki Soru Arasında adlı metindeki ana düşünceyi sözlü olarak ifade ediniz.
Cevap: Geleceğe ulaşma çabasında insan, geçmişte kaybettiklerini fark eder ve pişmanlık yaşar.

Soru 5: Yolda adlı metnin konu ve temasını belirleyiniz.

• Konu: Bir kişinin kaybolmuş yolda ilerleme çabası.
• Tema: Hayatın belirsizlikleri karşısında mücadele ve ilerleme azmi.

Soru 6: Yolda adlı metinde anlatılmak istenenleri kısaca açıklayınız.
Cevap: Yolda metninde insanın geri dönüşü olmayan hayat yolunda, belirsizliklere rağmen ilerlemek zorunda olduğu anlatılmaktadır.

Soru 7: Okuduğunuz metinlerde kullanılan anlatım tekniklerini tabloya yazınız.

• İki Soru Arasında: Öyküleme
• Yolda: Öyküleme

Soru 8: İki Soru Arasında adlı metne mekân unsuru ve kişi ekleyiniz.
a) Mekân: Ormanlık bir patika. Çünkü ilerleyiş için uygun bir ortamdır.
b) Ayrıntılı betimleme: Gerek yoktur, çünkü metin yalın bir anlatıma sahiptir.
c) Kısa konuşma:

• Oduncu: “Aramakla bulacaklarını değil, kaybettiklerini gör.”
• Adam: “Ben geleceği arıyorum, sen bu ormanda kaybolmuşsun.”

Soru 9: Uzun bir hikâyeyi kısaltmak küçürek hikâye için yeterli midir?
Cevap: Yeterli değildir. Küçürek hikâyeler kısa ama aynı zamanda yoğun anlam taşıyan metinlerdir.

Soru 10: İki Soru Arasında ve Yolda metinleri için farklı başlıklar seçiniz.

• İki Soru Arasında: “Kaybolan Geçmiş”
• Yolda: “Bitmeyen Yol”

Soru 11: Aşağıdaki görselle ilgili küçürek hikâye yazıldığını düşününüz.
a) Kelime: Aramak ve Yol.
b) Konusu: Anne uğur böceği ile yavrusunun yaşam tecrübeleri üzerine konuşmaları.

12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 63 Cevapları

a) Ferit Edgü’nün küçürek hikâyeye yönelmesinde etkili olan başlıklar:

Cevap: En çok B (Dil Anlayışı), C (Eserlerinin İçeriği) ve Ç (Etkilendiği Akım ve Sanatçılar) etkili olmuştur. Ferit Edgü’nün dilde özgünlük arayışı, düş ve gerçek ilişkisini işleyen eserleri ve varoluşçu akımlardan aldığı ilham küçürek hikâyelerinin temelini oluşturmuştur.

b) Röportaj soruları ve muhtemel cevaplar

Soru: Hikâye türünün sizin için önemi nedir?
Cevap: Hikâye, benim için hayatı en yalın ama en yoğun şekilde ifade etmenin yoludur. Küçürek hikâyelerimde kısacık cümlelerle insanın varoluşunu, yalnızlığını ve iç çatışmalarını aktarmaya çalışırım.

Soru: Bugünün hikâyeciliğini nasıl buluyorsunuz?
Cevap: Günümüzde hikâyecilik çeşitlenmiş, yeni anlatım teknikleriyle zenginleşmiştir. Fakat bana göre önemli olan, gereksiz ayrıntılardan sıyrılıp özün ve yoğunluğun yakalanabilmesidir. Az sözle derin anlam yaratabilmek, hikâyeciliğin asıl gücüdür.

12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 64 Cevapları

Soru 13: Orhan Veli’nin çevirisini yaptığı metin bir küçürek hikâye midir?

Cevap: Bu metin küçürek hikâye değildir. Çünkü küçürek hikâyelerde ayrıntıya girilmez, karakterler derinlemesine tanıtılmaz ve birkaç cümleyle yoğun bir anlam aktarılır. “Arslanla Fare” ise fabl türünde olduğu için olay örgüsü belirgin, ders verme amacı açık ve kişiler (hayvanlar) üzerinden uzun bir mesaj aktarılmaktadır. Bu özellikler küçürek hikâyeden çok masalsı anlatıya uygundur.

Metin Biterken

Soru: Roman, tiyatro gibi edebî türler de zamanla minimal özellikler kazanabilir mi?
Cevap: Evet, kazanabilir. Çünkü modern çağın hızlı yaşamında insanlar daha kısa ve yoğun metinleri tercih etmektedir. Romanlar uzun bölümler yerine kısa paragraflarla yazılabilir, tiyatro eserleri ise tek sahnelik oyunlara dönüşebilir. Böylece hem zamanın ruhuna uyulur hem de özlü anlatım ön plana çıkar. Bu durum, küçürek hikâyelerde olduğu gibi edebiyatın yeni bir ifade biçimine evrilmesine katkı sağlar.

Dil Bilgisi – Sayfa 65 Cevapları

Soru 1 - Altı çizili ifadelerin yerine zıt anlamlı duygular yazınız:

Orta Çeşme Buğday Meydanı’nın tâ öteki ucunda idi.
➡ hemen yanı başındaydı.

Sanki Kaf Dağı’nın ardından sihirli elmayı kapıp gelmişim gibi içimi bir gurur kaplardı.
➡ ağır bir yenilgi yaşamışım gibi içimi derin bir üzüntü kaplardı.

Soru 2 - “Öte gün, sabah açmadan uyanıp dama çıktığımda, bir iki gündür anlayamadığım duygular içindeydim.”

a) Anlamları:

• açmadan: Güneş doğmadan, gökyüzü aydınlanmadan.
• içindeydim: Bir ruh hâlini yaşıyordum.

b) Cümleler:

• Hava açmadan yolculuğa başlamıştık.
• Olan bitenleri düşündükçe bir hüzün içindeydim.

Soru 3 - Harita adlı hikâyeden alınan cümledeki terim anlamlı sözcükler:

Soru 4 - “Üst” kelimesinin farklı anlamları:

“Zaman atının üstündeki delikanlı...”
➡ Bir şeyin üzerinde bulunan, üst yüzey.

“...hemen yolunun üstünde”
➡ Karşısına çıkan, güzergâhında olan.

Soru 5 - Cümlede geçen noktalama işaretlerinin görevleri:

• Uzun çizgi (–): Konuşma çizgisi, diyalogu gösterir.
• Tırnak işareti (“ ”): Şarkı veya eser adlarını belirtir.
• Virgül (,): Aynı görevdeki kelime ve söz gruplarını ayırır.
• Üç nokta (...): Sözü bitirmeden bırakıldığını gösterir.

12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları MEB Yayınları – Sayfa 66-67 (Alternatif)

Sayfa 66 – Yazma

a) Yazma Tür ve Tekniklerini Tanıma

Hikâyeler; olay, mekân, zaman ve kişilerden oluşur. Yazarken ilgi çekici bir konu seçmek, olay örgüsünü kurmak, kişileri ve zamanı belirlemek gerekir. Küçürek hikâyeler, kısa ama yoğun bir anlatım içerir. Bu tür hikâyelerde sözcüklerin gücüyle derin duygular ve anlamlar aktarılır.

b) Uygulama – Küçürek Hikâye

Başlık: Kırık Saat

Masasının köşesinde duran saat durmuştu. Tıpkı onun hayatındaki anılar gibi…
Zaman akmaya devam ediyordu, ama o hep aynı yerde kalmıştı.
Pencereyi açtığında soğuk hava yüzüne çarptı. İçinden bir ses, “Her şey yeniden başlayabilir,” dedi.
Küçük bir an, ama içinde kocaman bir umut yeşerdi.

➡ Bu hikâyede geri dönüş ve iç konuşma teknikleri kullanıldı.

Sayfa 67 – Sözlü İletişim

a) Sözlü İletişim Tür ve Tekniklerini Tanıma

Dramatizasyon, bir hikâyeyi sahneye ya da farklı ortamlara uyarlamaktır. Olayların daha etkili aktarılması için doğallık, beden dili ve ses tonu önemlidir. Dramatize edilecek metin, kolay sahnelenebilir ve etkili mesajlar içermelidir.

b) Uygulama – Sunum ve Dramatizasyon

Sunum Başlığı: Halide Edip Adıvar ve Eserleri

Halide Edip Adıvar, Türk edebiyatında özellikle roman ve hikâyeleriyle tanınır. Millî Mücadele döneminde yazdığı eserlerle vatan sevgisini ve bağımsızlık duygusunu işlemiştir.

Eserlerinde Milli Duyarlılık: “Türk’ün Ateşle İmtihanı”, “Ateşten Gömlek” gibi eserleriyle bağımsızlık ruhunu canlı tutmuştur.

Etkisi: Onun eserleri, sadece dönemin toplumsal sorunlarını değil, aynı zamanda Türk kadınının güçlü duruşunu da yansıtır.

➡ Dinleyici olarak dikkat edilecekler:

• Sunum sırasında önemli noktalar not edilmeli.
• Anlatılanların ana fikri belirlenmeli.
• Sunum içeriği ön bilgilerle karşılaştırılmalı.