11. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 86-90 Cevapları Ata Yayınları

11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 86 Cevapları (Ata Yayınları)

5. Metin – O Belde

Hazırlık Cevapları

Soru 1: Ahmet Haşim’in şiirle ilgili görüşlerini açıkladığı “Şiir Hakkında Bazı Mülahazalar” başlıklı makalesinden alınan “Şairin dili, ‘düzyazı’ (nesir) gibi anlaşılmak için değil fakat duyulmak üzere var olmuş; müzik ile söz arasında, sözden çok müziğe yakın ortalama bir dildir.” cümlesini yorumlayınız.

Cevap: Ahmet Haşim’e göre şiir, açıklama değil sezdirme sanatıdır. Şiirde anlamdan çok musiki, duygu ve ritim önemlidir. Şairin amacı, kelimelerin ses değeriyle okurda bir his ve melodi oluşturmaktır.

Soru 2: İnsanlar, içinde yaşadıkları toplumdan zaman zaman hayalini kurdukları başka bir yere niçin kaçma isteği hissederler?

Cevap: İnsanlar, mutsuzluk, yalnızlık veya sıkıntı yaşadıklarında huzur bulabilecekleri bir hayal dünyasına sığınmak isterler. Bu, insanın içsel bir denge kurma ve mutluluk arayışıdır.

Soru 3: Şiirin teması şiirin diline nasıl etki eder?

Cevap: Şiirin teması, kullanılan dil ve üslubu doğrudan etkiler. Aşk ve özlem gibi temalar lirik ve duygusal bir anlatım gerektirirken; vatan, kahramanlık gibi temalar coşkulu ve güçlü bir anlatım ister. Tema, kelime seçimini, ses uyumunu ve şiirin genel havasını belirler.

11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 89 Cevapları (Ata Yayınları)

5. Metin – O Belde

Metni Anlama ve Çözümleme

Soru 1: “O Belde?/Durur menâtık-ı dûşize-i tahayyülde;” dizeleri ile anlatılmak istenen nedir?
Cevap: Bu dizelerde, ulaşılması imkânsız, yalnızca hayallerde var olan ideal bir belde tasvir edilmiştir. Şair, bu hayali yeri özlemle anmakta ve ruhsal bir sığınak olarak görmektedir.

Soru 2: “O Belde” adlı şiiri, saf şiir anlayışına göre değerlendiriniz.
Cevap: Şiir, musikiye, ritme ve hayale dayalı bir yapıdadır. Anlamdan çok duygunun sezdirilmesi hedeflenmiştir. Bu yönüyle Saf (Öz) Şiir anlayışının tipik örneklerindendir.

Soru 3: Şiir nazım birimi, kafiye düzeni ve ölçüsü bakımından inceleyerek şiirin nazım biçimini ve türünü tespit ediniz.
Cevap: Şiirin nazım birimi beyit, ölçüsü aruz, nazım biçimi ise serbest müstezattır. Konusu bireysel ve duygusaldır, bu nedenle lirik şiir türündedir.

Soru 4: Şiirle ilgili tespit, beğeni ve eleştirilerinizi gerekçelendirerek ifade ediniz.
Cevap:
Tespit: Şiir, gerçeklikten çok hayale dayanan bir duygu atmosferi oluşturur.
Beğeni: Ahmet Haşim’in kelimelere kattığı musiki şiire derin bir melodi kazandırmıştır.
Eleştiri: Ağır Arapça-Farsça sözcükler, anlamın herkesçe kolay kavranmasını zorlaştırmıştır.

Soru 5: Fecriati’nin sanat anlayışının şiire yansımalarını metinden örneklerle açıklayınız.
Cevap: Fecr-i Ati anlayışı, bireysel duygular, tabiat, estetik kaygı ve sanat için sanat anlayışını yansıtır. “Kadınlar orda güzel, ince, saf, leylidir” dizesinde bu anlayış açıkça görülür.

Soru 6: Şiirin dil ve anlatım özelliklerini belirleyiniz.
Cevap: Şiirin dili ağır, sanatlı ve semboliktir. Arapça-Farsça kelimeler, musiki unsurları ve hayal gücüyle birleşmiştir. Üslup lirik ve bireyseldir.

Etkinlik – “Makber” ve “O Belde” Karşılaştırması

11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 90 Cevapları (Ata Yayınları)

O Belde – Etkinlik Cevabı

Soru: “O Belde” adlı şiirden alınan aşağıdaki bölümde sembolizm akımının hangi özelliklerini gördüğünüzü belirtiniz ve şiiri bu akım doğrultusunda değerlendiriniz.

Cevap: Ahmet Haşim’in “O Belde” şiiri, Sembolizm akımının en güçlü örneklerinden biridir. Şair, doğayı ve dış dünyayı birer sembol hâline getirerek iç dünyasındaki duyguları anlatır. “Mâî bir akşam”, “menekşe”, “ay”, “deniz” gibi kelimeler, hem doğayı hem de insan ruhundaki melankoliyi temsil eder.
Anlam doğrudan değil, sezdirme ve çağrışım yoluyla verilir. Şiirde müzikal bir ritim, tekrarlar ve ses uyumları öne çıkar. Duygu, anlamın önüne geçmiştir. Bu yönleriyle şiir, Sembolizm’in kapalı anlam, musiki ve hayal gücü merkezli yapısına tamamen uygundur.