10. Sınıf Tarih Ders Kitabı Sayfa 34-38 Cevapları Meb Yayınları

10. Sınıf Tarih Kitabı Sayfa 34 Cevapları

Türklerden Türkiye’ye: Devlet ve Ordu Teşkilatları

Düşünelim

Soru: Kelime bulutunu inceleyerek soruyu cevaplayınız.
Bulutta verilen kelimelerden Türklerde devlet ve ordu teşkilatıyla doğrudan ilişkili olabileceğini düşündüklerinizi yazınız.

Cevap: Kelime bulutunda yer alan kavramlardan devlet ve ordu teşkilatına doğrudan bağlı olanlar şunlardır: taht, hakan, kağan, sultan, vezir, atabey, beylerbeyi, melik, divan, ikta, hutbe, tuğ, sancak, otağ, cihat, gaza, töre, kut, onlu sistem, hassa kuvvetleri, subaşı, gulam, tıraz, ordu, para.

Keşfedelim

Soru: Bilgi görseli ve tarih şeridinden yararlanarak soruları cevaplayınız.
Cevap: Bu etkinliğin çözümü bir sonraki sayfada (35. sayfa) yer almaktadır.

10. Sınıf Tarih Kitabı Sayfa 35 Cevapları Türklerden Türkiye’ye: Devlet ve Ordu Teşkilatları

1. Soru: Asya Hun ve Türkiye Selçuklu dönemlerindeki devlet ve ordu teşkilatlarının benzerlik ve farklılıklarını açıklayınız.

Benzerlikler:

• Her iki devlette de hükümdar en üst otoriteydi.
• Devlet işlerinde danışma organı vardı (Hunlarda Kurultay, Selçuklularda Divan).
• Orduda onlu sistem esas alındı.
• Ok ve yay savaşlarda en önemli silahlar arasında yer aldı.

Farklılıklar:

• Hunlarda hükümdar Kağan, Selçuklularda ise Sultan unvanını taşırdı.
• Hun ordusu tamamen süvari ağırlıklı iken, Selçuklular’da gulam askerleri ve ikta sistemi ile yetiştirilen askerler ön plandaydı.

2. Soru: Asya Hun Devleti Dönemi’ndeki siyasi ve askerî uygulamalar neden sonraki Türk devletlerinde de devam ettirilmiş olabilir?

Cevap: Hunların siyasi ve askerî yapısı disiplinli, güçlü ve etkiliydi. Bu sistem devletin istikrarını sağlamış, halkı bir arada tutmuş ve Türk kültürünün devamlılığını korumuştur. Bu nedenle sonraki Türk devletleri bu düzeni örnek alarak uygulamayı sürdürmüşlerdir.

10. Sınıf Tarih Kitabı Sayfa 36-38 Cevapları Türklerden Türkiye’ye: Devlet ve Hâkimiyet Anlayışı

Sayfa 36

Soru: Türkistan’dan Türkiye’ye uzanan süreçte Türk devletlerinin devlet yapıları ve hâkimiyet anlayışları ile ilgili metin ve kaynaklardan yararlanarak soruyu cevaplayınız.

Cevap: Bu etkinliğin çözümü bir sonraki sayfada yer almaktadır. (Bkz. sayfa 37).

Sayfa 37

Soru: Türklerin İslamiyet’i kabulünden sonra kurulan devletlerin hâkimiyet anlayışında değişim ve süreklilik gösteren unsurları açıklayınız.

• Süreklilik: Kut inancı, töreye bağlılık, adalet anlayışı, güçlü ordu geleneği.

• Değişim: İslamiyet’in kabulüyle birlikte şer’î hukuk devlet yönetiminde etkili oldu, hükümdarlar “sultan” unvanını aldı. Ayrıca cihan devleti kurma ideali, İslam’ın gaza ve cihat anlayışıyla birleşti.

Sayfa 38

Soru: Karahanlı ve Gazneli devletlerinin yönetim yapılarıyla ilgili benzerlik ve farklılıkları tabloya yazınız.