10. Sınıf Matematik Ders Kitabı Sayfa 124-127 Cevapları Meb Yayınları

10. Sınıf Matematik Ders Kitabı Sayfa 124–125 Cevapları

Alıştırmalar – Festival ve Coğrafi İşaret Tescili İlişkisi

Soru 1-a: Türkiye’de festival yapılan ürünler ile coğrafi işaret tesciline sahip ürünler arasında bir ilişki var mıdır?

Cevap: Evet, Türkiye’de festival düzenlenen ürünlerin çoğu coğrafi işaret tesciline sahiptir.
Bu durum, kültürel değeri yüksek, yöreye özgü ürünlerin hem korunması hem de tanıtılması açısından festival ve coğrafi işaret çalışmalarının birbiriyle güçlü biçimde bağlantılı olduğunu göstermektedir.

Soru 1-b:

Araştırma sorusu istatistiksel ölçütlere göre değerlendirildiğinde şu sonuçlara ulaşılır:

Sonuç: Araştırma sorusu tüm istatistiksel ölçütleri karşılamaktadır. Açık, ölçülebilir ve güvenilir bir temele dayanmaktadır.

Soru 1-c: Sınıfça üzerinde tartıştığınız ve uzlaştığınız araştırma sorunuzu yazınız. İlk yazdığınız soru ile sınıfça uzlaşarak yazdığınız soru arasındaki benzerlik ve farklılıkları değerlendiriniz.

Sınıfça tartışılarak ulaşılan ortak araştırma sorusu:

“Festival yapılan ürünlerle coğrafi işaret tesciline sahip ürünler arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?”

Bu soru, hem kültürel hem de ekonomik açıdan anlamlı bir analiz yapılmasına olanak sağlar.

Soru 1-ç: Tablodaki verilerin elde edilebilmesi için nasıl bir veri toplama planı hazırlanmıştır? Fikrinizi yazınız.

Veri Toplama Planı:

1- Veri Toplama Aracının Oluşturulması: Festival yapılan ürünler ve coğrafi işaret tescili olan ürünleri içeren bir tablo hazırlanır.

2- Evrenin Belirlenmesi: Türkiye genelinde yer alan festival düzenlenen yöresel ürünler araştırmanın evrenini oluşturur.

3- Rastgeleliğin Sağlanması: Her bölgeden farklı ürünler seçilerek dengeli bir örneklem oluşturulur.

4- Değişkenlerin Belirlenmesi:

• Bağımsız değişken: Festival durumu (Evet/Hayır)
• Bağımlı değişken: Coğrafi işaret tescili durumu (Evet/Hayır)

5- Verilerin Toplanması: Veriler, TÜRKPATENT, Kültür ve Turizm Bakanlığı, yerel yönetim ve festival kayıtlarından elde edilir.

6- Verilerin Kaydedilmesi: Ürünlere ait bilgiler tablo hâlinde bilgisayar ortamında düzenlenir.

7- Gizlilik ve Nesnellik: Tüm veriler açık kaynaklardan alındığından gizlilik ihlali bulunmaz. Değerlendirme süreci tamamen tarafsız yürütülür.

Soru 1-d:

Sınıfça hazırlanan ortak plan:

• Türkiye’nin farklı illerinde düzenlenen festivaller ve tescilli ürünler incelenecektir.
• Veriler, resmi kaynaklardan toplanarak tablo hâline getirilecektir.
• Ürünlerin hem festival hem de coğrafi işaret durumu karşılaştırmalı olarak analiz edilecektir.

Soru 1-e: Sınıfça uzlaştığınız istatistiksel araştırma sorusuna cevap bulabilmek için uygun görselleştirme ve/veya özetleme araçlarını seçerek veri analizlerini yapınız.

İki Yönlü Sıklık Tablosu

Koşullu Göreli Sıklıklar (Festival Durumu Bağımsız Değişken)

Yorum: Festival yapılan ürünlerin %91’i coğrafi işaret tesciline sahiptir. Bu da iki değişken arasında güçlü bir ilişki olduğunu göstermektedir.

Koşullu Göreli Sıklıklar (Coğrafi İşaret Bağımsız Değişken)

Yorum: Coğrafi işareti bulunan ürünlerin büyük bölümü için festivaller düzenlenmektedir.

Soru 1-f: Analiz sonuçlarını yorumlayarak araştırma sorunuza cevap veriniz.

1- Festival yapılan ürünlerin çoğu coğrafi işaret tesciline sahiptir.
Bu durum, yerel değerlerin hem korunduğunu hem de tanıtıldığını göstermektedir.

2- Coğrafi işareti olmayan ürünlerde festival düzenlenme oranı düşüktür.
Bu da tescilin tanıtım üzerindeki etkisini ortaya koymaktadır.

3- Sonuç: Yapılan analiz, festival etkinlikleriyle coğrafi işaret tescili arasında anlamlı bir ilişki olduğunu göstermektedir.
Festivaller, tescilli ürünlerin tanıtımını destekleyen kültürel araçlar olarak işlev görmektedir.

Soru 1-g: Bulunduğunuz bölgedeki coğrafi işaret tescili olan ürünleri ve festivalleri belirleyerek yukarıda
yaptığınız istatistiki araştırmayı tekrarlayınız ve ulaştığınız sonuçları karşılaştırınız.

Kişisel Cevap: Benim bölgemde yer alan Gaziantep Baklavası, hem coğrafi işaret almış hem de her yıl “Baklava Festivali” ile tanıtılmaktadır. Bu durum, araştırma sonucunu destekler niteliktedir: Tescilli ürünler, festivaller sayesinde hem korunmakta hem de dünyaya tanıtılmaktadır.

10. Sınıf Matematik Ders Kitabı Sayfa 126–127 Cevapları

2. Etkinlik – Hayvan Türleri Üzerine İstatistiksel Araştırma

Soru (a): Herhangi iki özellik için iki kategorik değişkenli veri toplamayı gerektiren bir araştırma sorusu yazınız.

Cevap: “Hayvanların yaşam alanları ile gövde kaplaması türleri arasında bir ilişki var mıdır?”

Açıklama: Bu soru, hayvanların yaşadıkları ortam (karada veya suda) ile vücutlarının tüy veya deri ile kaplı olması arasındaki ilişkiyi araştırmayı amaçlar.

Soru (b): Sorunuzu sınıf arkadaşlarınızla paylaşınız.

Araştırma sorusunun ölçütlere uygunluğunu değerlendiriniz.

Soru (c): Sınıfça üzerinde tartıştığınız ve uzlaştığınız araştırma sorunuzu yazınız.

Sınıfça ulaşılan ortak araştırma sorusu:
“Hayvanların beslenme türleri ile yumurtlama durumları arasında bir ilişki var mıdır?”

Benzerlik ve farklılıklar:

• Benzerlik: Her iki soru da iki kategorik değişken arasındaki ilişkiyi inceler.
• Farklılık: İlk soru yaşam alanı ve gövde kaplaması arasındaki ilişkiye odaklanırken, ikinci soru beslenme türü ile yumurtlama durumu arasındaki ilişkiyi ele alır.

Soru (ç): Tablodaki verilerin elde edilebilmesi için nasıl bir veri toplama planı hazırlanmıştır? Fikrinizi yazınız.

Veri Toplama Planı:

1- Veri Toplama Aracı: Hayvan türlerinin yaşam biçimlerini ve özelliklerini belirlemek için literatür taraması yapılmıştır.

2- Evren ve Örneklem: Evren tüm hayvan türlerini kapsar; örneklem ise tabloda yer alan 30 hayvan türüdür.

3- Rastgelelik: Farklı yaşam ortamlarını temsil edecek şekilde karasal ve sucul hayvanlar rastgele seçilmiştir.

4- Değişkenler:

• Bağımsız değişken: Beslenme türü (Etçil/Otçul)
• Bağımlı değişken: Yumurtlama durumu (Evet/Hayır)

5- Veri Toplama Yöntemi: Veriler doğrudan gözlem ve kaynak taramasıyla elde edilmiştir.

6- Verilerin Kaydedilmesi: Veriler tablo hâline getirilmiş ve elektronik ortamda düzenlenmiştir.

7- Gizlilik ve Dürüstlük: Araştırma bilimsel etik kurallarına uygun biçimde, nesnel olarak yürütülmüştür.

Soru (e): Sınıfça uzlaştığınız istatistiksel araştırma sorusuna cevap bulabilmek için uygun görselleştirme ve/veya özetleme araçlarını seçerek veri analizlerini yapınız.

İki Yönlü Sıklık Tablosu

Beslenme Türü Bağımsız Değişken (Koşullu Göreli Sıklıklar)

Yorum: Etçillerin çoğu yumurtlarken, otçullarda yumurtlayan ve yumurtlamayan canlı sayısı birbirine eşittir.

Yumurtlama Durumu Bağımsız Değişken (Koşullu Göreli Sıklıklar)

Grafik Yorumu: Yumurtlayan canlıların çoğunluğu etçillerden oluşurken, yumurtlamayan canlılarda oran daha dengelidir.

Soru (f): Analiz sonuçlarını yorumlayarak araştırma sorunuza cevap veriniz.

• Beslenme türü ile yumurtlama durumu arasında belirgin bir ilişki vardır.
• Etçillerin büyük bir kısmı yumurtlayan hayvanlardır.
• Otçullarda ise yumurtlayan ve yumurtlamayanların sayısı birbirine yakındır.
• Bu sonuç, beslenme biçiminin üreme şekilleri üzerinde etkili olabileceğini göstermektedir.