10. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Sayfa 101 Cevapları Meb Yayınları

10. Sınıf Biyoloji Sayfa 101 Cevapları | Ekosistemin Cansız ve Canlı Bileşenleri

Soru 1: Yakın çevrenizde bulunan okul bahçesi, park, kent ormanı, botanik bahçesi gibi bir ekosistemde gözlem yapınız.

Kısa Cevap: Okul bahçesinde ekosistem gözlemi yapılmıştır.

Gözlemin yapıldığı yer okul bahçesidir. Gözlem sırasında bitkiler, böcekler, kuşlar ve çevredeki cansız faktörler dikkatle incelenmiştir. Gözlem 40 dakika boyunca gerçekleştirilmiş ve ekosistemin işleyişi gözlemlenmiştir.

Soru 2: Gözlemlediğiniz ekosistemin cansız ve canlı bileşenlerini gözlem formuna kaydediniz.

Kısa Cevap: Canlı ve cansız birçok bileşen birlikte gözlemlenmiştir.

Cansız Bileşenler: Toprak, hava, güneş ışığı, su birikintileri, taşlar
Canlı Bileşenler: Ağaçlar, çimenler, çiçekler, kuşlar, karıncalar, uğur böcekleri
Yorum: Cansız faktörler canlılar için yaşamsal ortam oluştururken canlılar da çevreyle sürekli etkileşim hâlinde yaşamlarını sürdürmektedir.

Soru 3: Gözlemleriniz sonucunda elde ettiğiniz verilerden yola çıkarak ekosistemin cansız ve canlı bileşenleri arasındaki ilişkileri belirleyip açıklayınız.

Kısa Cevap: Canlılar cansız faktörlere bağlı olarak yaşamlarını sürdürür.

Bitkiler güneş ışığı, su ve toprak sayesinde fotosentez yaparak besin üretir. Hayvanlar ise bu bitkilerle veya başka hayvanlarla beslenir. Böylece canlı ve cansız bileşenler arasında karşılıklı bir bağımlılık oluşur. Bu ilişki ekosistemin dengede kalmasını sağlar.

Soru 4: Karekod ile verilen videoyu izleyiniz.

Kısa Cevap: Video izlenmiştir.

Videoda ekosistemin canlı ve cansız bileşenlerinin birbirleriyle olan ilişkileri, besin zinciri ve çevresel denge detaylı biçimde anlatılmıştır.

Soru 5: İzlediğiniz videodan yola çıkarak ekosistemin bir bileşeninin ortadan kalkması durumunda ekosistemin kendisinin ve diğer ekosistemlerin bu durumdan nasıl etkileneceğini tahmin ediniz.

Kısa Cevap: Ekosistemin dengesi bozulur.

Bir türün ya da cansız bir faktörün ortadan kalkması besin zincirini bozar. Canlı türleri azalabilir veya yok olabilir. Bu durum yalnızca o ekosistemi değil, bağlantılı diğer ekosistemleri de olumsuz şekilde etkiler.

Soru 6: Ekosistemi oluşturan bileşenler arasındaki etkileşimin ekosistemin işleyişi üzerindeki etkisini açıklayınız.

Kısa Cevap: Etkileşim ekosistemin düzenini sağlar.

Canlılar arasında beslenme, barınma ve çoğalma ilişkileri bulunur. Cansız faktörler ise bu sürecin devamını sağlar. Bu etkileşim sayesinde madde döngüsü ve enerji akışı kesintisiz sürer, ekosistem yaşamını dengeli şekilde devam ettirir.

Soru 7: Ekosistemin cansız ve canlı bileşenleri ile bu bileşenler arasındaki ilişkileri belirlemek amacıyla bireysel olarak zihin haritası oluşturunuz. Zihin haritasını çeşitli uygulamalar aracılığıyla dijital olarak hazırlayabilirsiniz.

Kısa Cevap: Dijital zihin haritası oluşturulmuştur.

Zihin haritasının merkezine “Ekosistem” yazılmıştır. Bir dala “Cansız Bileşenler” (toprak, su, hava, ışık), diğer dala “Canlı Bileşenler” (bitkiler, hayvanlar, mikroorganizmalar) eklenmiştir. Dallar arasında “etkileşim” bağlantıları gösterilmiştir.