Sizce bir sözcük en çok kaç tane yapım eki alabilir?

Soru : Sizce bir sözcük en çok kaç tane yapım eki alabilir? Aşağıdaki kutucuklara farklı sayıda yapım eki almış sözcüklere örnekler yazınız.

Ödev cevabı kısaca : Bir sözcük en fazla 4-5 yapım eki alabilir, ancak dil kuralları doğrultusunda anlamlı kalması şarttır.

Bir sözcük, dilin kurallarına bağlı olarak farklı anlamlar kazanmak amacıyla yapım ekleri alabilir. Bu ekler, kök anlamı değiştirir ve sözcüğü yeni bir kelime türetir. Dilimizde bir sözcük en fazla 4-5 yapım eki alarak anlamlı kalabilir, ancak bu sayı genellikle 2-3 ekle sınırlı kalır. Örneğin, “yaz” fiilinden “yaz-mak” (fiil), “yazı” (isim), “yazıcı” (meslek), “yazıcılık” (meslek alanı) gibi sözcükler türetilir. Her yapım eki sözcüğün anlamını değiştirir ve yeni bir kavram ortaya çıkarır. Ancak dilin doğasına aykırı olmamak koşuluyla, bazı sözcükler daha fazla yapım eki alabilir ve bu süreç, dili zenginleştiren bir özelliktir.

Farklı Sayıda Yapım Eki Almış Sözcükler:

• 1 yapım eki: Göz-lük
• 2 yapım eki: Göz-lük-çü
• 3 yapım eki: Göz-lük-çü-lük

10 Gerçek ve Güzel Yapım Eki Örneği

Ev → Evci → Evcimen

• Ev: Temel anlam
• Evci: Eve bağlı olan
• Evcimen: Ev yaşamını seven kişi

Su → Sulama → Sulamacı

• Su: Temel anlam
• Sulama: Suyun bir yere uygulanması
• Sulamacı: Sulama işini yapan kişi

Yaz → Yazı → Yazıcı → Yazıcılık

• Yaz: Temel anlam
• Yazı: Yazılmış metin
• Yazıcı: Yazı yazan veya yazı makinesi
• Yazıcılık: Yazıcılık mesleği

Bil → Bilgi → Bilgilendir → Bilgilendirme

• Bil: Temel anlam
• Bilgi: Öğrenilmiş şey
• Bilgilendir: Bilgi verme eylemi
• Bilgilendirme: Bilgi verme işlemi

Tat → Tatlı → Tatlandır → Tatlandırıcı

• Tat: Temel anlam
• Tatlı: Hoş lezzet
• Tatlandır: Daha tatlı hale getirme
• Tatlandırıcı: Tat veren madde

Ses → Sessiz → Sessizlik → Sessizleşmek

• Ses: Temel anlam
• Sessiz: Sesi olmayan
• Sessizlik: Sessiz olma hali
• Sessizleşmek: Sessiz duruma gelmek

Taş → Taşçı → Taşçılık → Taşlaştırmak

• Taş: Temel anlam
• Taşçı: Taş işleri yapan kişi
• Taşçılık: Taş işleme mesleği
• Taşlaştırmak: Taş haline getirme

Kır → Kırık → Kırıklık → Kırılgan

• Kır: Temel anlam
• Kırık: Kırılmış olan
• Kırıklık: Kırık olma durumu
• Kırılgan: Kolay kırılabilen

Gör → Görü → Görücü → Görücülük

• Gör: Temel anlam
• Görü: Görme işi
• Görücü: Görmek için gelen kişi (örneğin evlilik amacıyla)
• Görücülük: Görücü usulüyle yapılan işler

Çalış → Çalışkan → Çalışkanlık → Çalıştırmak

• Çalış: Temel anlam
• Çalışkan: Çok çalışan kişi
• Çalışkanlık: Çalışkan olma durumu
• Çalıştırmak: Birine çalışmasını sağlama