Doğanın Göç Haritası: Kuşlar, Balinalar ve Kelebekler Nerelere Gidiyor?

Dünya Üzerinde Göç Eden En Özel Canlılar: Kuşlar, Kelebekler, Balinalar ve Ötesi

Binlerce Kilometreyi Kanatlarına Yükleyenler: Göçün Sessiz Kahramanları

Mevsimler değişirken gökyüzünü kuş sürüleri sarar, denizlerin derinliklerinde dev balinalar yön değiştirir, minik kelebekler kıtaları aşar. Göç, sadece bir yer değiştirme değil; doğanın ritmine uymak, hayatta kalmak ve yeni bir başlangıca doğru umutla yol almak demektir. İşte dünyanın en uzak mesafelere göç eden hayvanları ve Türkiye'den geçen büyüleyici göçmen kuşlar…

Gökyüzünün Şampiyonu: Kuzey Sumrusu (Sterna paradisaea)

Dünyanın en uzun mesafe göç eden hayvanı unvanı, zarif bir kuşa ait: Kuzey sumrusu. Grönland ile Antarktika arasında her yıl gerçekleştirdiği 80.000 kilometrelik yolculuk, bu küçük bedenin içinde büyük bir irade olduğunu gösteriyor. Bu mesafe, 30 yıllık ömrü boyunca Dünya ile Ay arasındaki mesafenin 6 katına ulaşabiliyor.

Durmadan Uçan Kuş: Kıyı Çamurçulluğu (Limosa lapponica)

Alaska’dan Yeni Zelanda’ya 12.000 kilometreyi tek seferde uçarak geçen kıyı çamurçulluğu, durmaksızın uçabilen kuşlar arasında liderdir. 9 gün boyunca hiç konmadan, sadece kanat çırparak tamamladığı bu yolculuk doğanın sınır tanımayan mühendisliğini ortaya koyar.

Bir Kelebekten Fazlası: Kral Kelebeği (Danaus plexippus)

Sadece bir böcek değil, bir efsane... Kral kelebeği, Kuzey Amerika’dan Meksika’ya uzanan 4750 km’lik göç yolculuğunu birkaç nesilde tamamlar. Yolculuk, dişi kelebeklerin bıraktığı yumurtalarla devam eder. Her birey yolda doğar, yolda büyür, yolda yok olur.

Okyanusun Yolcuları: Gri Balinalar

Gri balinalar, Rusya ile Meksika arasındaki 22.500 kilometrelik rotayı takip eder. Bu göç, memeliler arasında kayda geçmiş en uzun mesafe olarak bilim dünyasında kabul edilmiştir. Dev cüsselerine rağmen okyanusu usulca kateden bu canlılar, okyanus melodisinin en ağırbaşlı notasıdır.

Türkiye'den Geçen Büyülü Kuşlar

Türkiye, Afrika ile Avrupa arasındaki göç yollarının kalbinde yer alır. Her yıl milyonlarca kuş, ülkemizin gökyüzünden geçerken bizlere eşsiz bir doğa gösterisi sunar.

Türkiye'de Gözlemlenebilecek Göçmen Kuşlar:

Leylek

Baharla birlikte havada süzülen leylek, sadece bir kuş değil, adeta doğanın takvimi. Anadolu’da leylek erken göç ettiyse, “Bu kış sert geçecek,” denir.

Flamingo

Allı turna türküsünün kahramanı flamingolar, Tuz Gölü ve Aksaray çevresindeki sazlıklarda göç molası verir. Renkleriyle gökyüzünü süsler.

Küçük Akbaba

60 cm boyundaki bu kuş, Beypazarı gibi bölgelerde gözlemlenebilir. Ne yazık ki, nesli tehlike altında.

Ak Pelikan

Kanat açıklığı 3,6 metreye ulaşabilen dev kuş. Afrika’dan Doğu Avrupa’ya uzanan göç yolunda Türkiye, önemli bir duraktır.

Turna

100 bin civarında turna, her yıl Karadeniz, İç Anadolu ve Doğu Akdeniz boyunca göç eder. Gökyüzündeki desenleri kartpostalları aratmaz.

Küçük Orman Kartalı

60 cm'lik gövdesiyle mütevazı, ama 150 cm’ye varan kanat açıklığıyla etkileyici bir türdür. İç Anadolu’nun ormanlık alanlarında gözlemlenir.

Nerelerde Görebiliriz?

Türkiye, göç yollarının kavşağı. İşte başlıca gözlem alanları:

• Manyas Kuş Cenneti (Balıkesir)
• İzmir Kuş Cenneti
• Sultan Sazlığı (Kayseri)
• Bafa Gölü (Muğla)
• Hatay Amanos Dağları
• İstanbul & Çanakkale Boğazları
• Meriç, Kızılırmak ve Gediz deltaları

Göç Hakkında Az Bilinen Gerçekler

• Sinek kuşları, göç eden en küçük kuşlardır. 600 millik yolu hiç durmadan geçerler.
• Çoğu kuş gece göç eder; yırtıcılardan korunur, serin havadan faydalanır.
• Kuşlar yönlerini yıldızlara, güneşe ve manyetik alanlara göre bulur.
• Kazlar ve akbabalar 11.000 metreye kadar yükselebilir.