Cennet Meyvesi Hurma, Kur’an Ayetlerinde Nasıl Geçiyor?

Kur’an’da Hurma: Bereketin, Dirilişin ve İlahi Kudretin Sessiz Tanığı

Kur’an-ı Kerim’de Hurma Ağacı, Rabbimizin Rahmetini ve Mucizesini Taşıyan Bir Sembol Olarak Karşımıza Çıkar

Kur’an-ı Kerim’de hurma ağacı, yalnızca fiziksel bir besin değil; aynı zamanda rahmetin, doğumun, bereketin ve dirilişin metaforu olarak onlarca ayette anılır. Hurma; Hz. Meryem’in doğum anında sığındığı dal, cennetin meyvesi, yeniden dirilişin sembolü, bazen de azabın ve helakın temsilidir. Bu yönüyle Kur’an’da hurma, hem dünyevî bir rızık, hem de derin manalar taşıyan bir işaret olarak geçer.

Kur’an’da 25’ten fazla ayette hurmaya doğrudan veya dolaylı biçimde atıfta bulunulur. Ayetlerde hurma; bahçelerle, ırmaklarla, üzümlerle, narla, zekâtla, kıyametle, hatta doğum sancısıyla birlikte anılır.

Kur’an’da Hurma Geçen Tüm Ayetler

1. Bakara Suresi, 266. Ayet

“Herhangi biriniz ister mi ki, içerisinde her türlü meyveye sahip bulunduğu, içinden ırmaklar akan, hurma ve üzüm ağaçlarından oluşan bir bahçesi olsun; himayeye muhtaç çocukları var iken ihtiyarlık gelip kendisine çatsın; derken bağı ateşli (yıldırımlı) bir kasırga vursun da orası yanıversin? Allah düşünesiniz diye size âyetlerini böyle açıklıyor.”

2. En’âm Suresi, 99. Ayet

“O, gökten su indirendir. İşte biz onunla her türlü bitkiyi çıkarıp onlardan yeşillik meydana getirir ve o yeşil bitkilerden, üst üste binmiş taneler, hurma ağacının tomurcuğunda da aşağıya sarkmış salkımlar, üzüm bağları, zeytin ve nar çıkarırız. Bunların meyvesine bir meyve verdiği zaman, bir de olgunlaştığı zaman bakın. Şüphesiz bunda inanan bir topluluk için ibretler vardır.”

3. En’âm Suresi, 141. Ayet

“O, çardaklı, çardaksız olarak bahçeleri, ürünleri çeşit çeşit hurmalıkları ve ekinleri, zeytini ve narı, birbirine benzer ve birbirinden farklı biçimde yaratandır. Bunlar meyve verince meyvelerinden yiyin. Hasat günü de hakkını (öşürünü) verin; fakat israf etmeyin. Çünkü Allah israf edenleri sevmez.”

4. Ra’d Suresi, 4. Ayet

“Yeryüzünde birbirine komşu kara parçaları, üzüm bağları, ekinler; bir kökten çıkan çok gövdeli ve tek gövdeli hurma ağaçları vardır ki hepsi aynı su ile sulanır. Ama biz ürünleri konusunda bir kısmını bir kısmına üstün kılıyoruz. Şüphesiz bunda aklını kullanan bir kavim için deliller vardır.”

5. Nahl Suresi, 11. Ayet

“O (Allah), o su ile sizin için ekin, zeytin, hurma ağaçları, üzümler ve her çeşit meyvelerden bitirir. Elbette bunda düşünen bir toplum için bir ibret vardır.”

6. Nahl Suresi, 67. Ayet

“Hurma ağaçlarının meyvelerinden ve üzümlerden hem içki, hem de güzel bir rızık edinirsiniz. Elbette bunda aklını kullanan bir toplum için bir ibret vardır.”

7. İsrâ Suresi, 90–93. Ayetler

“Dediler ki: ‘Yerden bize bir pınar fışkırtmadıkça, yahut senin hurmalardan, üzümlerden oluşan bir bahçen olup, aralarından şarıl şarıl ırmaklar akıtmadıkça... yahut göğe çıkmadıkça sana asla inanmayacağız.’ De ki: ‘Rabbimi tenzih ederim. Ben ancak resul olarak gönderilen bir beşerim.’”

8. Kehf Suresi, 32. Ayet

“Onlara şu iki adamı örnek ver: Onlardan birine iki üzüm bağı vermiş, bağların çevresini hurmalarla donatmış, ikisinin arasına da bir ekinlik koymuştuk.”

9. Meryem Suresi, 23. Ayet

“Doğum sancısı onu bir hurma ağacına yöneltti. ‘Keşke bundan önce ölseydim de unutulup gitmiş olsaydım!’ dedi.”

10. Meryem Suresi, 25. Ayet

“Hurma ağacını kendine doğru silkele ki sana taze hurma dökülsün.”

11. Tâ-Hâ Suresi, 71. Ayet

“(Firavun dedi ki:) ‘Demek ben size izin vermeden önce ona inandınız ha! Şüphesiz o size sihri öğreten büyüğünüzdür. Şimdi andolsun, sizin ellerinizi ve ayaklarınızı çaprazlama keseceğim ve sizi hurma dallarına asacağım!’”

12. Mü’minûn Suresi, 19. Ayet

“Onunla sizin için hurma bahçeleri ve üzüm bağları meydana getirdik. Bu bağ ve bahçelerde sizin için birçok meyveler vardır ve siz onlardan yiyorsunuz.”

13. Şu’arâ Suresi, 146–148. Ayetler

“Siz buradaki bahçelerde, pınar başlarında, ekinlerde, meyveleri olgunlaşmış hurmalıklarda güven içinde bırakılacak mısınız?”

14. Yâsîn Suresi, 34–35. Ayetler

“Meyvelerinden yesinler diye biz orada hurmalıklar, üzüm bağları var ettik ve içlerinde pınarlar fışkırttık. Bunları onların elleri yapmış değildir. Hâlâ şükretmeyecekler mi?”

15. Yâsîn Suresi, 39. Ayet

“Ay için de konak yerleri belirledik. Nihayet o, eğrilmiş kuru hurma dalı gibi olur.”

16. Kâf Suresi, 9–11. Ayetler

“Gökten bereketli bir su indirip onunla kullar için rızık olarak bahçeler, biçilecek taneler, birbirine girmiş tomurcukları olan yüksek hurma ağaçları bitirdik ve ölü bir beldeye hayat verdik. İşte (dirilip kabirlerden) çıkış da böyledir.”

17. Kamer Suresi, 20. Ayet

“İnsanları, köklerinden sökülmüş hurma kütükleri gibi kaldırıp atıyordu.”

18. Rahmân Suresi, 11. Ayet

“Orada meyveler ve salkımlı hurma ağaçları vardır.”

19. Rahmân Suresi, 68. Ayet

“İçlerinde her türlü meyve, hurma ve nar vardır.”

20. Haşr Suresi, 5. Ayet

“(Savaş gereği,) hurma ağaçlarından her neyi kestiniz, yahut (kesmeyip) kökleri üzerinde dikili bıraktınızsa, hep Allah'ın izniyledir. Bu, fasıkları rezil etmesi içindir.”

21. Hâkka Suresi, 7. Ayet

“Allah onu (azabı), yedi gece sekiz gün kesintisiz onların üzerine musallat etti. Öyle ki (orada olsaydın) onları, içi boş hurma kütükleri gibi yere serilmiş görürdün.”

22. Abese Suresi, 27–32. Ayetler

“Orada sizin ve hayvanlarınızın faydalanması için taneler, üzümler, yoncalar, zeytinler, hurmalıklar, sık ağaçlı bahçeler, meyveler ve otlaklar meydana getirdik.”

23. Tebbet Suresi, 4–5. Ayetler

“Boynunda bükülmüş hurma liflerinden bir ip olduğu hâlde, sırtında odun taşıyarak karısı da o ateşe girecektir.”