6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 24-39. Sayfa Cevapları (MEB Yayınları) – Annem Yeryüzüydü, Babam Gökyüzü Metni Cevapları

6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 24-39. Sayfa Cevapları - 1. Tema – Dilimizin Zenginliği

Annem Yeryüzüydü Babam Gökyüzü Metni Cevapları

Sayfa 24 Cevapları

HAYDİ, BAŞLAYALIM!

Soru: “Nine”, “hayal”, “oyun” kelimeleri birer renk olsaydı sizce bunlar hangi renkler olurdu? Sebeplerini açıklayınız.
Cevap: Nine mavi olurdu çünkü huzur ve dinginliği simgeler. Hayal pembe olurdu çünkü hayaller tatlı ve umut doludur. Oyun kırmızı olurdu çünkü heyecan, neşe ve coşkuyu yansıtır.

Soru: “Atasözü” kelimesine bu ismin verilme sebebi ne olabilir? Bir sözün atasözü hâline gelmesi için sizce ne kadar süre geçmesi gereklidir?
Cevap: Atasözleri geçmişten günümüze aktarılan, toplumun ortak deneyimlerinden doğmuş sözlerdir. Bir sözün atasözü olabilmesi için uzun yıllar boyunca halk arasında kullanılması ve kabul görmesi gerekir.

Soru: Aile büyüklerinizden sıkça duyduğunuz atasözü ve deyimler nelerdir?
Cevap: Benim ailem sık sık “Birlikten kuvvet doğar”, “Azıcık aşım kaygısız başım” ve “Damlaya damlaya göl olur” sözlerini kullanır.

6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları (2025-2026)

Sayfa 26 Cevapları

1. ANLAYALIM

a. “Bakraç” denince aklınıza neler geliyor? Söyleyiniz.
Cevap: Bakraç denince aklıma köy hayatı, süt, yoğurt ve bakır kap geliyor.

b. Karekodu okutarak “Bakraç” adlı dijital içeriğe ulaşınız.
Cevap: İzledim.

c. İçeriğin konusu nedir? Söyleyiniz.
Cevap: İçeriğin konusu, bakraç kelimesinin anlamını bulmaya çalışan bir çocuğun merakı ve öğrenme çabasıdır.

ç. İçerikteki kahraman, “bakraç” kelimesinin anlamını tahmin etmeye çalışırken hangi yollara başvuruyor?
Cevap: Kahraman, kelimenin anlamını tahmin etmek için kitaplara bakıyor, sözlük karıştırıyor ve büyüklerine danışıyor.

2. ANLAYALIM

Soru: “Annem Yeryüzüydü Babam Gökyüzü” metnini tekrar gözden geçiriniz ve anlamını bilmediğiniz kelimeleri yazınız.

Hazine → Değerli eşyaların saklandığı yer
Bakraç → Küçük süt kabı
Ezogelin → Çorba türü
Deyim → Anlamca farklı söz grubu

b. Kelime/kelime gruplarının anlamlarını TDK Güncel Türkçe Sözlük’ten kontrol ediniz.
Tahmininizin doğru cevaba yaklaşma durumuna göre yıldızları boyayınız (Üç yıldız “Tahminim doğru.”, iki yıldız “Tahminim kısmen doğru.”, bir yıldız “Tahminim doğru değil.” ifadelerini karşılamaktadır.).

Bakraç → ✔ Doğru (⭐⭐⭐)
Ezogelin → ✔ Doğru (⭐⭐⭐)
Deyim → ✔ Doğru (⭐⭐⭐)
Hazine → ✔ Doğru (⭐⭐⭐)

Sayfa 27 Cevapları

3. ANLAYALIM

a. Aşağıdaki kelime/kelime gruplarının bir arada olma gerekçesini belirleyiniz.
Cevap: Bunlar ortak özellik taşıyan kelimeler oldukları için gruplandırılmıştır.

Eklediğim örnekler:

Kar – Dolu – Sağanak – Yağmur → Doğa olayları
İspanyolca – Hintçe – Japonca – Türkçe → Dünya dilleri
Baba – Dayı – Dede – Nine → Aile bireyleri
Ezogelin – Mercimek – Domates – Tarhana → Yemek türleri
Masal – Deyim – Türkü – Atasözü → Kültürel unsurlar
Bebeklik – Çocukluk – Ergenlik – Yaşlılık → İnsan hayatı evreleri
Vatan sevgisi – Evlat sevgisi – Doğa sevgisi – Hayvan sevgisi → Duygular

b. Eklediğiniz kelime/kelime gruplarından hangileri metni daha iyi yansıtmaktadır?
Cevap: Metni en iyi yansıtan kelimeler masal, deyim, türkü, atasözü ve doğa sevgisidir. Çünkü metinde hem kültürel değerler hem de doğa sevgisi ön plandadır.

4. ANLAYALIM

a. Okuduğunuz metindeki farklı renkle yazılmış ifadelerin ortak özelliği ne olabilir?
Cevap: Ortak özellikleri, atasözü ve deyim olmalarıdır. Öğüt verici, ders çıkarıcı sözlerdir.

b. Metinde aynı özelliği taşıyan başka ifadeler var mı?
Cevap: Evet, örneğin “Acele işe şeytan karışır” ve “Bir tutam tarhana varsa ehline pişirt” sözleri de aynı özelliği taşır.

c. Bu ifadeler metne anlamca nasıl katkıda bulunmuştur?
Cevap: Bu sözler metne anlam derinliği, öğüt ve kültürel değer katmıştır. Onların yerine uzun açıklamalar yazılabilirdi fakat bu, metnin etkisini azaltırdı.

Sayfa 28 Cevapları

5. ANLAYALIM

Soru: Metindeki kahramanın çocukluğu ile ilgili verilen cümlelerin doğruluk durumunu işaretleyiniz.

(Y) Oyunların çoğunlukla evde oynandığı.
(D) Aile bağları güçlü bir ortamda çocukluk yaşadığı.
(D) Okuma ve yazmayı sevmektedir.
(Y) Oyunların genellikle yalnız oynandığı.
(D) Doğada vakit geçirmekten hoşlandığı.
(D) Sahil oyunlarının bir parçası olduğu.

Cevap Açıklaması: Kahramanın çocukluğu doğada, ailesiyle ve arkadaşlarıyla iç içe geçmiştir. Oyunlarını genellikle doğada oynamış, kitap okumayı sevmiş, ailesiyle güçlü bağlar kurmuştur.

6. ANLAYALIM

a. “Lafla Peynir Gemisi Yürür mü?” adlı içeriği izleyiniz.
Cevap: İzledim.

b. İzlediğiniz içerikteki hikâye unsurlarını yazınız.

Zaman: Bir zamanlar
Yer: İstanbul
Kahramanlar: Edirneli Aksi Yusuf, Gemi Kaptanı, Tayfalar
Olay: Aksi Yusuf’un parasız peynirlerini gemiye yükletmek istemesi, kaptanın ise “Lafla peynir gemisi yürümez, para lazım” diyerek ona ders vermesi.

c. Kahramanlar arasındaki ilişkiyi açıklayınız.
Cevap: Aksi Yusuf ticaret yapmak isteyen bir kişidir. Kaptan ve tayfalar ise bu ticaretin gerçekleşmesi için gemide bulunan kişilerdir. Aralarındaki ilişki tüccar – denizci ilişkisidir.

ç. Hikâyenin geçtiği şehir deniz kıyısında olmasaydı olay örgüsü nasıl etkilenirdi?
Cevap: Hikâye tamamen bir gemi yolculuğu ve ticaret üzerine kurulu olduğundan, şehir deniz kıyısında olmasaydı olay hiç gerçekleşmezdi.

Sayfa 29 Cevapları

1. ANLATALIM

a. “Soran dağlar aşmış, sormayan ovada yolunu şaşmış” ifadesiyle anlatılmak istenen nedir?
Cevap: Bilgi soran kişi en zorlu yolları bile aşar, sormayan kişi ise kolay işlerde bile zorlanır.

Günlük yaşamınızda karşılaştığınız güçlük ve kolaylıklar bu sözle nasıl ilişkilendirilebilir?
Cevap: Güçlükler dağa, kolaylıklar ise ovaya benzetilebilir.

Yer şekillerinden dağ ve ovanın özellikleri bu sözle nasıl ilgilidir?
Cevap: Dağlar zorluk ve engelleri temsil eder. Ovalar ise kolaylık ve sakinliği simgeler.

b. Bu sözü bir dörtlüğe dönüştürünüz.
Soran dağlar aşmış,
Sormayan ovada kalmış.
Akıllı insan yolunu bulmuş,
Bilgisiz küçük işte şaşmış.

2. ANLATALIM

a. Görseller sesle ifade edilseydi neler olurdu?
Cevap: Arı vızıldar, su şırıldar, çocuk bağırır, buz çatırdar.

b. Altı çizili ifadeleri değiştiriniz.

Top cama vurunca cam paramparça oldu.
Tencereden kaynayan süt fokurduyordu.
Karların erimesiyle dere şarıl şarıl akıyordu.

Sayfa 30 Cevapları

3. ANLATALIM

a. Aşağıdaki metni sessiz okuyunuz.
✔ Okudum.

b. Ön bilgilerinizden hareketle yaşadığınız yöreye ve Türkiye’ye özgü yemekleri düşününüz. Bu yemeklerden en sevdiğinizi belirleyiniz ve aşağıdaki soruları cevaplayınız.

Bu yemek hangi isimlerle biliniyor? İçli köfte
Yemeğin yapımında hangi malzemeler gerekiyor? Kıyma, soğan, irmik, baharatlar
Ailenizden ya da yakın çevrenizden bu yemeği en iyi yapan kişi kim? Annem
Yemek nasıl yapılıyor? Kıyma ve soğan kavrulur, irmikten hamur yapılır. Hamurun içine konulup kızartılır.
Yemeğin yapım aşamaları neler? İç hazırlanır → hamur yapılır → şekil verilir → kızartılır.
Yemeği sevme sebebiniz nedir? Lezzetli olduğu için ve ailemle paylaşmak hoşuma gittiği için.
Bu yemekle ilgili özel bir gün ya da olay var mı? Bayramlarda ve özel günlerde yapılır.

c. Konuşmanız sırasında yabancı kelimeler yerine Türkçe karşılıklar kullanmaya özen gösteriniz.
✔ Dikkat ettim.

Değerlendirelim: Konuşmamda açık, anlaşılır ve doğru Türkçe kullandım.

Sayfa 31 Cevapları

b. Topladığınız yıldızları hesaplayarak aşağıdaki ifadeleri tamamlayınız.

Topladığım yıldız sayısı: 20
Kendime söz: Bundan sonraki etkinliklerde de aynı başarıyı göstermek için daha çok çalışacağım.
Kendime aferin: Türkçe dersinde en çok yıldız alan öğrenci olduğum için kendimi kutluyorum.

4. ANLATALIM

“Dilimiz Türkçe” adlı yarışmaya katıldığınızı düşününüz. Soruları cevaplayınız.

“Slime” için Türkçe karşılık: Oyun hamuru
Hangi kelimeyi tercih edersiniz? → Tıpkıbasım
Böceklerin yumurtadan çıkmasına verilen ad: Tırtıl çıkışı yerine kurtçuk çıkışı
Cüneyt Arkın için → Yıldız
“Smac” kelimesi yerine → Smaç değil, sıçrayarak vuruş
Drone yerine → Uçangöz
Kapalı mekân araçları → Yeraltı aracı
Mouse yerine → Fare

Sayfa 32 Cevapları

5. ANLATALIM

a. Aşağıdaki cümleleri sesli okuyunuz.
✔ Okudum.

b. Üç virgül (,) hakkınız olsaydı bu virgülleri cümlelere yerleştiriniz.

Türkçe dersini severim(,) demiş.
Kütüphaneye uğramayı unutmayın(,) diyerek sınıftan çıktı.
Ayakkabılarını giydi. Kapıda bekleyen ninesine(,) yarın da masal anlatacak mısın, diye sordu.

6. ANLATALIM

a. Aşağıdaki tabloyu inceleyiniz.
✔ İnceledim.

b. Aşağıdaki cümlelerde virgüllerin hangi amaçla kullanıldığını yazınız.

Bu deyimin hikâyesini merak ediyorum, demiş. → Tırnak içinde olmayan alıntı cümlesinden sonra
— “Kendi Gök Kubbemiz” adlı kitabı okuyalım, diye teklif etti. → Konuşma çizgisinden sonraki alıntı cümlesinin bitiminde
Kelimeler atalarımızın iz bıraktığı sözlerdir, öğretmenim diyor. → Edebi eserlerde konuşma bölümünden önceki ifadenin sonuna

Sayfa 33 Cevapları

7. ANLATALIM

a. “Türküler söylemek” ile “türküler de söylemek” arasındaki fark nedir?

“Türküler söylemek” sadece türkü söylemek anlamına gelir.
“Türküler de söylemek” ise bunun yanında başka şarkıların da söylendiğini gösterir.

b. “Türkülerde neşe, keder, umut var.” cümlesindeki altı çizili ifadeyi çıkarınca anlam nasıl değişir?
Cevap: Cümle anlamsız olur çünkü hangi duygularda bu özelliklerin olduğu belli olmaz.

c. Aşağıdaki cümlelerdeki “da/de” eklerini karşılaştırınız.

Öğretmen, kardeşime kitap da hediye etmiş. → Ek olarak anlamı var.
Kitapta bilmeceler var. → Yer, bulunma anlamı var.

ç. Metinden “da/de” örnekleri bulunuz.

Hatırlıyorum da çocukluğumda kitap okurdum. → Ek olarak
Köydeki ihtiyarlar, uzak dağların ucundaki ufuklara bakardı. → Yer bildirme

GÖREVİMİZİ BİLELİM!

Soru: Bir kelimenin anlamını merak ettiğinizde ilk başvuracağınız kaynak ne olur?
Cevap: Sözlük.

Soru: Bir sözlük hangi bölümlerden oluşur?
Cevap: Önsöz, kelimeler, açıklamalar.

Soru: Sözlük türleri nelerdir?
Cevap: Genel sözlük, terim sözlüğü, yabancı dil sözlüğü, eş anlamlı-zıt anlamlı sözlük.

Sayfa 34 Cevapları

Öğretmenimiz “Karagöz” adlı metinde bilgilerin nasıl düzenli ve mantıklı bir şekilde verildiğini incelerken şu soruları sordu:

Soru: Metinde bilgi verilen varlık, durum veya kavramlar nelerdir?
Cevap: Metinde bilgi verilen kavramlar: Karagöz, Hacivat, Çelebi, Zenne, Tiryaki, Tuzsuz Deli Bekir, Beberuhi, Sarhoş, Ferhat ile Şirin, Kerem ile Aslı, Tahir ile Zühre, Leyla ile Mecnun. Karakterlerin davranışları, halkın günlük yaşantısı ve oyunların amacı işlenmiştir.

Soru: Metnin ilk bölümünde hangi genel bilgiler veriliyor?
Cevap: İlk bölümde Karagöz oyununun tanımı, amacının güldürmek ve düşündürmek olduğu belirtilmiştir.

Soru: Açıklama/detaylandırma bölümünde neler anlatılıyor?
Cevap: Karakterlerin özellikleri, Karagöz ve Hacivat’ın karşıt yönleri, oyunda kullanılan tipler ve olayların nasıl geliştiği anlatılır.

Soru: Sonuç bölümünde ana fikir nasıl özetleniyor?
Cevap: Karagöz oyununun, halkı eğlendirirken aynı zamanda ders veren ve düşündüren bir oyun olduğu vurgulanır.

Sayfa 35 Cevapları

Metinde bilgi verilen kısımları tabloya yerleştirelim.

Tanıtım Bölümü: Karagöz oyununun amacı ve genel bilgisi.
Açıklama Bölümü: Karakterlerin özellikleri, tipler, oyundaki olaylar.
Sonuç Bölümü: Karagöz oyununun güldürürken düşündüren, öğretici yönü.

Sayfa 36 Cevapları

Grup Çalışması:

Görev: Metnin bölümlerini birlikte okuyup inceleyelim.

Tanıtım Bölümü: Karagöz oyunu tanıtılır, kültürel değeri vurgulanır.
Detaylandırma: Karakterlerin isimleri, özellikleri ve oyun içindeki rolleri açıklanır.
Sonuç: Oyunun halkın hayatına kattığı eğlence ve öğüt yönü anlatılır.

Sayfa 37-38 Cevapları

Grup çalışması şeması:

Tanıtım Bölümü: Karagöz oyunu nedir, amacı nedir?
Detaylandırma: Karakterler ve özellikleri, mizahi yönler.
Sonuç: Eğlenceli olduğu kadar eğitici yönü de vardır.

Grup Çalışmasında Ortak Karar: Karagöz oyunu, sadece bir eğlence değil; aynı zamanda Türk kültürünün değerlerini taşıyan ve öğreten önemli bir sanat dalıdır.

Sayfa 39 Cevapları

Soru: Belirlediğiniz önemli bilgileri tablo, kavram haritası veya grafik düzenleyiciyle gösteriniz.

✔ Aşağıdaki gibi kavram haritası oluşturulabilir:

Karagöz Oyunu

Amaç: Eğlendirmek, düşündürmek
Karakterler: Karagöz, Hacivat, Çelebi, Zenne, Beberuhi, Tuzsuz Deli Bekir, Tiryaki…
Özellikler: Mizah, halk dili, günlük yaşamın yansımaları
Sonuç: Halkı güldürür, ders verir, kültürü yaşatır

Etiketler :