8. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 39-46 Cevapları Hecce Yayıncılık

8. Sınıf Fen Bilimleri 1. Ünite: Mevsimler ve İklim (Sayfa 39-46 Cevapları)

Bu bölümde öğrenciler, mevsimlerin oluşum nedenlerini, iklim ile hava olayı arasındaki farkı ve meteorolojinin günlük yaşamdaki önemini öğrenir. Ayrıca kavram haritaları, doğru-yanlış soruları, testler, bulmacalar ve görsel eşleştirmelerle bilgilerini pekiştirirler.

Sayfa 39 Cevapları

A. Aşağıdaki kavram haritasında boş bırakılan yerleri uygun sözcüklerle tamamlayınız.

• Dünya kendi ekseni etrafında döner → Gece ve gündüz oluşur.
• Dünya Güneş’in etrafında dolanır → Mevsimler oluşur.
• Mevsimlerin oluşum sebebi → Eksen eğikliği
• Bu durumun sonucu → Dünya yüzeyine düşen güneş ışığı miktarı her yerde ve her zamanda aynı olmaz.

Burada öğrenciler, gece-gündüz döngüsü ile mevsimlerin farklı nedenlerden kaynaklandığını öğrenir.

Sayfa 40 – B Bölümü Sorular ve Cevaplar

Aşağıdaki soruların cevaplarını defterinize yazınız.

1. Dünya’nın Güneş etrafında dolanması ile hangi olayların gerçekleştiğini yazınız.
➡ Dünya’nın Güneş etrafında dolanması sonucunda mevsimler oluşur. Ayrıca bu durum, gece-gündüz sürelerinin değişmesine ve farklı iklim koşullarının yaşanmasına yol açar.

2. Bildiğiniz hava olaylarını yazınız.
➡ Yağmur, kar, dolu, rüzgâr, fırtına, sis ve gök gürültüsü en bilinen hava olaylarıdır.

3. Hava olaylarının değişken olmasının sebepleri nelerdir? Düşüncelerinizi yazınız.
➡ Hava olayları; sıcaklık farkları, basınç değişiklikleri, nem oranı ve rüzgârların etkisi nedeniyle sık sık değişir. Ayrıca coğrafi konum ve yükselti de bu değişkenliği artırır.

4. Günlük sıcaklık farklılıklarının sebepleri ve sonuçlarının neler olduğunu sıralayınız.
➡ Sebepler: Güneş ışınlarının geliş açısı, gece-gündüz süresinin farklılığı, denizlerin ve karaların ısınma hızlarının farklı olması.
➡ Sonuçlar: Tarım ürünlerinin gelişimi, canlıların yaşam koşulları ve günlük yaşamda hissedilen iklim şartları etkilenir.

5. Gece-gündüz oluşumunu açıklayınız.
➡ Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönmesi sonucunda Güneş ışınları farklı bölgeleri aydınlatır. Böylece aydınlık kısımlarda gündüz, karanlıkta kalan kısımlarda gece yaşanır.

6. Hava tahminlerinin insanların günlük yaşantılarındaki önemini belirtiniz.
➡ İnsanlar hava tahminlerine göre seyahat planlarını yapar, tarım faaliyetlerini düzenler, giyim tercihlerine karar verir ve günlük yaşamlarını daha güvenli hâle getirir.

7. Meteoroloji biliminin çalışma alanlarının neler olduğunu yazınız.
➡ Meteoroloji, hava olaylarının oluşumunu, gelişimini, değişimini ve geleceğe yönelik tahminlerini inceler. Ayrıca doğal afetlerin önceden haber verilmesini sağlar.

8. Mevsimlerin değişmesindeki sebeplerin neler olduğunu yazınız.
➡ Mevsimlerin değişmesinin temel sebepleri:

• Dünya’nın ekseni eğikliği

• Dünya’nın Güneş etrafındaki dolanma hareketi

9. İklim ve hava olayları arasında ne gibi farklılıklar vardır?
➡ İklim: Uzun yıllar boyunca geniş bölgelerde gözlenen ortalama hava şartlarıdır.
➡ Hava Olayı: Kısa süre içinde ve dar bölgelerde görülen atmosfer olaylarıdır.

10. Hava olayları insanların yaşamını nasıl etkilemektedir? Düşüncelerinizi paylaşınız.
➡ Hava olayları; tarımı, ulaşımı, spor aktivitelerini, giyim tercihlerimizi ve günlük yaşam alışkanlıklarımızı doğrudan etkiler.

11. Dünya’nın ekseninin eğik olmasının sonuçlarını yazınız.
➡ Dünya’nın ekseninin eğik olması sonucunda:

• Mevsimler oluşur.
• Gece-gündüz süreleri yıl içinde değişir.
• Güneş ışınlarının geliş açıları farklı olur.

12. Hava olaylarının günlük değişimler gösterebilmesinin nedenleri hakkında düşüncelerinizi paylaşınız.
➡ Hava olayları, sıcaklık, basınç, rüzgâr, nem ve coğrafi şartların değişkenliği nedeniyle kısa süreli farklılıklar gösterebilir.

13. Klimatoloji bilim dalının çalışma alanlarına örnek veriniz.
➡ Klimatoloji; iklim tiplerini sınıflandırır, iklim değişikliklerini inceler ve uzun yıllara dayalı iklim ortalamalarını araştırır.

C Bölümü – Doğru/Yanlış Soruları ve Cevapları

Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların yanına “D”, yanlış olanların yanına “Y” yazınız.

(D) 1. Güneş ışınları Dünya üzerindeki farklı bölgelere farklı açılarla gelir.

(D) 2. Hava olayları günlük işlerimizi etkiler.

(Y) 3. Dünya’nın Güneş’in etrafında dolanması sonucunda gece ve gündüz oluşur.

(Y) 4. Dünyada tek iklim çeşidi yaşanır.

(D) 5. Gün içinde yaşadığımız çevrede birden fazla hava olayı görmemiz mümkündür.

(Y) 6. Klimatoloji; atmosferde meydana gelen hava olaylarının oluşumunu, gelişimini ve değişimini nedenleri ile inceler.

(Y) 7. Hava olaylarını inceleyen bilim insanlarına klimatolog adı verilir.

(D) 8. Geniş bölgelerde ve çok uzun zaman içinde aynı kalan ortalama hava şartlarına iklim denir.

(Y) 9. Dünya’nın dönme ekseni ekvatordan geçtiği varsayılan hayali çizgidir.

(D) 10. Mevsimlerin oluşmasının sebeplerinden biri Dünya’nın eksen eğikliğidir.

(D) 11. Hava olayları belirli bir yerde ve kısa süre içinde etkili olan hava durumudur.

(D) 12. İklim; sıcaklık, nem, yağışlar, rüzgâr gibi faktörler oluşturur.

(D) 13. İklim; bir yerde uzun bir süre boyunca gözlemlenen sıcaklık, nem, hava basıncı, rüzgâr, yağış, yağış şekli gibi meteorolojik olayların ortalamasına verilen addır.

Böylece hem B bölümü (açık uçlu sorular) hem de C bölümü (doğru-yanlış soruları) tek tek yazılıp cevaplandı.

Sayfa 41 C Bölümü – Bulmaca Cevapları

1. (Sonbahar) 23 Eylülde kuzey yarım kürede yaşanan mevsim.

2. (İlkbahar) 23 Eylülde güney yarım kürede yaşanan mevsim.

3. (Oğlak) Güneş ışınlarının 21 Aralık’ta dik açıyla düştüğü dönence.

4. (Ekvator) 23 Eylülde Güneş ışınlarının dik veya dikeye yakın açıyla düştüğü yer.

5. (Yengeç) Güneş ışınlarının 21 Haziran’da dik açıyla düştüğü dönence.

6. (Ekliptik) Dünya’nın elips şeklindeki yörüngesinden geçen düzlem.

7. (Atmosfer) Yerkürenin etrafını saran gaz katmanı.

8. (Higrometre) Havanın nemini ölçen araç.

9. (Rüzgâr) Yüksek basınç alanından alçak basınç alanına doğru yatay yönde hareket eden hava akımı.

10. (Meteorolog) Hava olaylarının oluşumunu, değişimini ve nedenlerini inceleyen kişi.

Sayfa 42-43-44 Cevapları

D. Aşağıdaki soruların doğru cevaplarını işaretleyiniz.

1. Kısa bir zaman diliminde ve dar bir alanda görülen atmosfer olaylarına hava olayı denir. Bu durumun temel sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
➡ C) Atmosfer sıcaklığının bu bölümde daha yüksek olması
✔ Hava olaylarının kısa süreli olmasının nedeni atmosferdeki ani sıcaklık farklılıklarıdır.

2. Aşağıdaki grafiğe göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
➡ C) Yaz mevsiminin yaşandığı aylara
✔ Grafik bu bilgiyi vermez, yalnızca belirli dönemlerin ortalama değerlerini gösterir.

3. İklim olaylarını araştıran bir kişinin doğru sonuçlar elde edebilmesi için gerekli olan en kısa zaman aralığı aşağıdakilerden hangisidir?
➡ B) 20-25 ay
✔ İklim uzun süreli ortalamalarla incelenir, birkaç gün ya da ay yeterli değildir.

4. Derya Hanım, domates yetiştirmek için sera kurmak istiyor. Doğru karar hangisidir?
➡ D) Bölgenin iklimini araştırıp karar vermelidir.
✔ Çünkü tarımda uzun süreli iklim şartları esas alınır.

5. Mevsimlerle ilgili yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
➡ D) I, II ve III
✔ Mevsimlerle ilgili tüm verilen ifadeler doğrudur.

6. Hava olaylarıyla ilgili inceleme yapıp hava tahminleri yapan bilim dalına ne denir?
➡ C) Meteoroloji
✔ Meteoroloji hava olaylarını inceler, klimatoloji ise iklimi inceler.

7. İklim, yeryüzünün herhangi bir yerinde uzun yıllar boyunca gözlenen tüm hava olaylarının ortalama durumudur. Buna göre ifadelerden hangileri doğrudur?
➡ B) II ve III
✔ İklim için uzun yıllar boyunca gözlem gerekir, günlük olaylar buna girmez.

8. Bir öğrenci bir bölgede 50 yıl boyunca her ay ölçülen sıcaklık ve yağış değerlerini araştırıp bir rapor yazmıştır. Bu rapora bakılarak aşağıdakilerden hangisi hakkında bilgi edinilemez?
➡ D) O gün havanın nasıl olacağı
✔ Çünkü iklim raporu uzun süreli ortalamayı gösterir, tek bir günün havasını değil.

9. I. Ankara’da üç gündür yağmur yağıyor.
II. Eskişehir’de yağmur en çok mayıs ayında yağar.
III. İç Anadolu Bölgesi’nde yazlar sıcak ve kurak geçer.
Yukarıdakilerden hangileri bir klimatoloğun araştırma sonuçlarıdır?
➡ D) II ve III
✔ Günlük durum (I) hava olayıdır, diğerleri iklimle ilgilidir.

10. I. Hava olaylarının nasıl olduğunu araştırır.
II. Toprak kayması, çığ gibi olayları araştırır.
III. Hava tahmin raporları hazırlayarak insanların önlem almalarını sağlar.
Yukarıdaki ifadelerden hangileri meteoroloğun görevleri ile ilgilidir?
➡ C) I ve III
✔ Meteoroloji hava olaylarıyla ilgilenir, toprak kayması jeolojiyle ilgilidir.

11. Güneş, 21 Aralık’ta güney yarım kürede öğle vakti dik ve dike yakın açılarla, kuzey yarım kürede ise eğik açılarla düşer. Buna göre bu tarihten itibaren güney ve kuzey yarım kürede sırasıyla hangi mevsimler görülür?
➡ C) Yaz – Kış
✔ 21 Aralık’ta güney yarım kürede yaz, kuzey yarım kürede kış başlar.

12. Mevsimlerin oluşumu ile ilgili konuyu pekiştirmek için Ali öğretmen, öğrencilerine üzerine tarih yazılı kartlar dağıtmış ve o tarihte gerçekleşen durumları kartlara yazmalarını istemiştir. Defne’nin kartında 21 Aralık yazmaktadır. Doğru bilgi hangisidir?
➡ C) Kuzey yarım kürede kış, güney yarım kürede yaz mevsiminin başlangıcıdır.
✔ 21 Aralık tarihinden itibaren kuzey yarım kürede kış, güney yarım kürede yaz başlar.

Sayfa 45 – E ve F Bölümü Cevapları

E Bölümü – Verilen ifadeleri kavramlarla eşleştiriniz

1. Kuzey ve Güney Kutup noktaları ile Dünya’nın merkezinden geçtiği varsayılan çizgidir.
➡ Dönme ekseni
✔ Dünya’nın kendi çevresinde döndüğü hayali çizgidir.

2. Dünya’nın her yerine ulaşan ışık enerjisinin farklı olmasının sebeplerindendir.
➡ Eksen eğikliği
✔ Dünya’nın eğik duruşu nedeniyle ışınlar farklı açılarla gelir.

3. Dünya’nın Güneş etrafındaki dolanmasının sonuçlarındandır.
➡ Mevsimlik sıcaklık farkları
✔ Bu fark, yaz ve kış gibi mevsimleri ortaya çıkarır.

4. Dünya’nın kendi ekseni etrafındaki dönüşünü tamamladığı süre.
➡ 24 saat
✔ Bu hareket gece ve gündüzün oluşmasını sağlar.

5. Dünya’nın Güneş etrafında yaptığı hareket.
➡ Dolanma
✔ Dolanma sayesinde mevsimler meydana gelir.

6. Dünya’nın dolanırken çizdiği hayali çember ile Güneş arasında kalan alan.
➡ Dolanma (yörünge) düzlemi
✔ Dünya’nın izlediği yolun oluşturduğu hayali düzlemdir.

7. Dünya’nın her yerinde gece ve gündüz sürelerinin eşit olduğu tarihler.
➡ 23 Eylül
✔ Bu tarih sonbahar ekinoksudur, gece ve gündüz 12 saat eşittir.

F Bölümü – Verilen ifadeleri kavramlarla eşleştiriniz

1. Yerkürenin etrafını saran gaz katmanıdır.
➡ Atmosfer
✔ İçinde oksijen, azot ve diğer gazlar bulunur.

2. Meteoroloji alanında çalışan uzman kişilerdir.
➡ Meteorolog
✔ Hava olaylarını inceleyen bilim insanlarıdır.

3. Belirli bir yerde ve kısa sürede etkili olan atmosfer koşullarıdır.
➡ Hava olayı
✔ Yağmur, rüzgâr, kar gibi olaylar kısa süreli değişimlerdir.

4. Havanın nemini ölçen araçtır.
➡ Higrometre
✔ Havada bulunan su buharını ölçer.

5. Yüksek basınç alanından alçak basınç alanına doğru yatay yönde hareket eden hava akımıdır.
➡ Rüzgâr
✔ Basınç farkından dolayı hava hareketi oluşur.

6. Hava olaylarının oluşumunu, değişimini ve nedenlerini inceleyen bilim dalıdır.
➡ Meteoroloji
✔ Günlük hava tahminlerini yapar.

7. Havada su buharının miktarıdır.
➡ Havanın nemi
✔ Nem miktarı hava olaylarını doğrudan etkiler.

8. Uzun bir zaman dilimi ve geniş bölgelerde hava koşullarıdır.
➡ İklim
✔ Karasal iklim, Akdeniz iklimi gibi tipler buna örnektir.

9. Yeryüzüne yakın yerlerdeki su buharının kırağılaşarak buz kristallerine dönüşmesiyle oluşur.
➡ Kırağı
✔ Soğuk havalarda görülen beyaz buz tabakasıdır.

Sayfa 46 – G Bölümü Cevapları

1. Su buharı soğuk havalarda, yerde, bitkiler ve ağaçlar üzerinde donarak oluşan ince tabaka.
➡ Kırağı (C görseli)
✔ Soğuk havada nemin yoğunlaşıp donmasıyla oluşur.

2. Atmosferdeki su buharının yoğunlaşmasıyla oluşan ve yeryüzüne düşen yağışın sıvı hâli.
➡ Yağmur (B görseli)
✔ En yaygın hava olayıdır, tarım ve yaşam için önemlidir.

3. Atmosferdeki su buharının yoğunlaşmasıyla oluşan ve beyaz kristaller hâlinde yeryüzüne düşen yağış.
➡ Kar (D görseli)
✔ Soğuk bölgelerde ve kış aylarında görülür.

4. Yüksek basınç alanından alçak basınca doğru meydana gelen yatay hava akımı.

5. Atmosferdeki su buharının yeryüzüne yakın yerlerde yoğunlaşmasıyla oluşan küçük su damlacıkları.
➡ Sis (A görseli)
✔ Görüş mesafesini azaltır, özellikle ulaşımı etkiler.