12. Sınıf Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 217 Cevapları Meb Yayınları

Etkinlik Uygulaması: Çevresel Sözleşmeler ve Çevre Koruma

1. Adım – Seçilen Kimyasallar:
DDT (Diklorodifeniltrikloroetan) ve Poliklorlu Bifeniller (PCB)

2. Adım – Sağlığa ve Çevreye Etkileri:

DDT: İlk olarak 1940’larda zirai mücadelede devrim yaratmış olsa da, zamanla doğaya ve canlı sağlığına verdiği zararlar nedeniyle birçok ülkede yasaklanmıştır. Suda çözünmeyip canlıların yağ dokusunda birikmesi nedeniyle biyoakümülasyon ve biyomagnifikasyon etkileri oluşturur. Özellikle kuş türlerinde yumurta kabuklarını inceltir, nesil azalmasına yol açar. İnsanlarda sinir sistemi bozuklukları, hormonal dengesizlikler ve potansiyel kansere neden olabilir.

PCB: Endüstride trafo yağı ve plastik katkı maddesi gibi alanlarda kullanılmıştır. Çok düşük bozunma oranına sahip olduğu için çevrede kalıcılığı yüksektir. Toprağa, suya ve atmosfere karışarak geniş alanlara yayılır. Solunum ve besin yoluyla insan vücuduna girerek karaciğer bozuklukları, bağışıklık sistemi baskılanması ve üreme sistemi problemlerine neden olabilir. Birleşmiş Milletler’e bağlı Stockholm Sözleşmesi kapsamında, kalıcı organik kirletici olarak tanımlanmıştır.

3. Adım – Dış Alım Konusundaki Kararım ve Gerekçem:
Bu iki kimyasalın ithalatına kesinlikle karşıyım. Hem insan sağlığı hem de çevresel sürdürülebilirlik açısından bu maddelerin kullanımı, geri dönüşü mümkün olmayan zararlar doğurmaktadır. Ülkemin uluslararası çevre sözleşmelerine taraf olarak bu tür kimyasalların ithalatını yasaklaması, gelecek kuşaklara yaşanabilir bir çevre bırakma sorumluluğunun bir gereğidir.
Ayrıca, ekolojik etik ilkesi gereği, doğayı sadece bugünün değil yarının insanlarının da hakkı olarak görmeli ve doğayı kirleten bu tür maddelere karşı sıfır tolerans politikası benimsemeliyiz.

4.2. Ara Değerlendirme Cevaplar

1. Soru: Çevresel örgütlerin sürdürülebilir çevre politikalarına etkilerini açıklayınız.
Cevap: Çevresel örgütler, toplumsal farkındalığı artırarak kamuoyu oluşturmakta ve hükümetleri çevre dostu yasal düzenlemelere teşvik etmektedir. Plastik atıkların yasaklanması gibi somut düzenlemeler, bu örgütlerin bilimsel veriler ve toplumsal baskı yoluyla yürüttükleri etkili kampanyalar sonucunda gerçekleşmektedir. Bu yönüyle çevre örgütleri, sürdürülebilir çevre politikalarının benimsenmesinde rehberlik eden, karar alma süreçlerine yön veren önemli aktörlerdir.

2a. Soru: Uluslararası çevresel sözleşmelere taraf olmayan ülkelerin gerekçeleri nelerdir?
Cevap: Çevresel sözleşmelere taraf olmayan ülkelerin başlıca gerekçeleri; ekonomik büyümeyi önceliklendirme, kısa vadeli üretim hedefleri, ulusal sanayiye yönelik korumacı yaklaşımlar ve egemenlik alanlarına dış müdahale endişesidir. Ayrıca, çevre politikalarının getirdiği maliyetlerin kalkınma hedeflerini yavaşlatacağı düşüncesi de katılımın önünde önemli bir engeldir.

2b. Soru: Bu tür sözleşmelere daha fazla devletin taraf olması için neler yapılabilir?
Cevap: Devletlerin çevre sözleşmelerine katılımını artırmak için finansal teşvikler (yeşil fonlar), teknoloji transferi, kapasite geliştirme destekleri ve başarıya ulaşmış ülkelerin örnek alınması sağlanabilir. Örneğin, Paris İklim Anlaşması çerçevesinde gelişmekte olan ülkelere sağlanan fon ve teknoloji destekleri, bu ülkelerin iklim mücadelesine aktif katılımını kolaylaştırmıştır.