12. Sınıf Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 190 Cevapları Meb Yayınları

UYGULAMA – Petrol Ticareti ve Türkiye’nin Konumu

1. Dünya petrol ticaretinde deniz yollarının ağırlıklı olarak kullanılmasının nedenleri nelerdir?
Cevap: Deniz yolları, büyük hacimli petrol taşımacılığı için en ekonomik ve güvenli yöntemdir. Kıtalar arası mesafelerde boru hatları yetersiz kalırken, deniz taşımacılığı sayesinde binlerce ton petrol uzun mesafelere düşük maliyetle ulaştırılabilir. Ayrıca tankerlerin kapasitesi yüksek olduğundan, bir seferde büyük miktarda ürün taşınabilir.

2. Petrol ticaretinde ithalat ve ihracat yapan ülkelerin farklılık göstermesinin nedenleri nelerdir?
Cevap: İhracat yapan ülkeler genellikle zengin petrol rezervlerine sahip olup, bu kaynağı ekonomik gelir elde etmek amacıyla ihraç ederler. Buna karşın ithalat yapan ülkeler ise yüksek enerji talebine rağmen yetersiz yerli üretime sahip ülkelerdir. Bu durum, ülkelerin doğal kaynak potansiyeli, sanayi düzeyi ve nüfus yoğunluğu gibi faktörlere bağlı olarak değişir.

3. Türkiye, dünya doğal gaz ve petrol rezervlerinin yaklaşık %60’ına sahip bir bölgede ve enerjide tüketici konumdaki ülkelerin geçiş güzergâhında bulunmaktadır. Enerjiye olan talebin arttığı düşünüldüğünde bu durumun Türkiye’ye sağlayacağı avantajlar neler olabilir?
Cevap: Türkiye’nin enerji zengini Orta Doğu ile enerji tüketicisi Avrupa arasında yer alması, onu stratejik bir enerji köprüsü hâline getirmektedir. Bu konum sayesinde:

• Doğalgaz ve petrol boru hatları Türkiye üzerinden geçerek ülkeye geçiş ücretleri ve enerji arz güvenliği kazandırır.
• Türkiye, enerji ticaretinde lojistik üs ve dağıtım merkezi olabilir.
• Bu durum, jeopolitik önemini artırarak uluslararası ilişkilerde pazarlık gücü sağlar.