10. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 29-32 Cevapları Meb Yayınları

10. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 29-32 Cevapları (MEB Yayınları) - Çalışma Yaprağı

Bu bölümde 10. sınıf fizik dersi "Kuvvet ve Hareket" ünitesi kapsamında yer alan sayfa 29, 30, 31 ve 32’deki çalışma yaprağı sorularının cevapları yer almaktadır. Tüm çözümler öğrencilerin konuyu daha iyi kavraması için adım adım ve anlaşılır biçimde hazırlanmıştır.

10. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 29 Cevapları (MEB Yayınları)

1) Ayla ve Burak

Veri: K–L arası 480 m.
Ayla K’den sağa 5 m/s, Burak L’den sola 7 m/s hızla aynı anda başlıyor.

a) Kaç saniye sonra karşılaşırlar?

Bağıl hız = 5 + 7 = 12 m/s
t = 480 / 12 = 40 s

b) x–t grafikleri (karşılaşmaya kadar)

Koordinat başlangıcını K noktası alalım.

• Ayla: x = 5t.
  t = 40 s’de x = 200 m.

• Burak: x = 480 – 7t.
  t = 40 s’de x = 200 m.

İki doğru grafikte t = 40 s, x = 200 m noktasında kesişir.

2) Koşu bandı – v–t grafiği

Veri: 0–120 s arası 3 m/s, 120–240 s arası 6 m/s.
Sporcu bandın üzerinde aynı konumda kabul ediliyor.

a) Bandın üzerindeki noktanın (0–240) s aralığında aldığı yol

s = 3 × 120 + 6 × 120
s = 360 + 720 = 1080 m

b) Sporcunun (120–240) s aralığındaki yer değiştirmesi

Sporcu bandın üzerinde aynı yerde kaldığından:
Δx = 0 m

10. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 30 Cevapları (MEB Yayınları)

Tablo (verilen):
Zaman t (s): 0, 1, 2, 3, 4, 5
Konum x (m): 10, 20, 30, 40, 50, 60
Başlangıç konumu = 10 m

Soru 3

Yapılan bir çalışmada bir aracın yatay doğrultuda pozitif yöndeki x ve t değerleri ölçülmüştür. Araç 10 m konumundan başlamaktadır.

a) x–t ve v–t grafiklerini çiziniz.

• x–t grafiği: (0,10) → (5,60) arasında doğrusal artış.
• v–t grafiği: 0–5 s arası 10 m/s sabit hız.

Ayrıntı: Her 1 s’de konum 10 m artıyor → v = Δx/Δt = 10/1 = 10 m/s sabit.

• Noktalar: (0,10), (1,20), (2,30), (3,40), (4,50), (5,60).
• v–t: t ekseni boyunca 0–5 s aralığında v = 10 m/s düz çizgi.

b) (2–5) s zaman aralığında aldığı yol kaç metredir?
Cevap: 30 m
Hesap: s = x(5) – x(2) = 60 – 30 = 30 m

c) x–t grafiğinde sabit hızla hareket eden bir aracın grafiği hangi özelliğe sahip olmalıdır?
Cevap: Doğru (lineer) ve eğimi sabit olmalıdır.
Açıklama: Sabit hızda v = dx/dt sabittir; bu da x–t grafiğinin eğiminin değişmediği anlamına gelir. Eğim = hız.

ç) Araç hareket durumunu değiştirmeden yoluna devam ederse 6. saniyedeki konumu kaç metredir?
Cevap: 70 m
Hesap: x(6) = x(5) + 10 = 60 + 10 = 70 m

10. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 31 Cevapları (MEB Yayınları)

Soru 4: Bir kılıç balığının farklı zaman aralıklarında aldığı yollar tablo halinde verilmiştir. Bu verilere göre aşağıdaki soruları yanıtlayınız.

a) Kılıç balığının (0–14) s aralığında yaptığı yer değiştirme ve aldığı yol nedir?

• Başlangıç konumu: 0 m
• Son konumu: 1239 m

Yer değiştirme: Δx = 1239 – 0 = 1239 m
Alınan yol: Balık doğrultu değiştirmediği için = 1239 m

b) Kılıç balığının x–t grafiğini çiziniz.

• Noktalar: (0,0), (3,180), (5,350), (9,730), (12,1075), (14,1239)
• Bu noktalar birleştirildiğinde parçalı doğrusal bir grafik elde edilir.
• Grafiğin eğimi zamanla artmakta, bu da hızın büyüdüğünü göstermektedir.

c) Kılıç balığının (0–14) s aralığındaki ortalama hız ve ortalama sürati nedir?
Ortalama hız büyüklüğü:
vort = Δx / Δt = 1239 / 14 ≈ 88,5 m/s

Ortalama sürat: x / Δt = 1239 / 14 ≈ 88,5 m/s

Sonuç: Kılıç balığı 14 saniyede 1239 metre yol almıştır. Ortalama hızı ve sürati yaklaşık 88,5 m/s bulunur.

10. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 32 Cevapları (MEB Yayınları)

4. Soru – Devamı

ç) x–t grafiğinden yararlanarak v–t grafiğini çiziniz.

Verilen verilerden hız hesaplamaları:

• 0–3 s aralığında: v = (180 – 0) / (3 – 0) = 60 m/s
• 3–5 s aralığında: v = (350 – 180) / (5 – 3) = 85 m/s
• 5–9 s aralığında: v = (730 – 350) / (9 – 5) = 95 m/s
• 9–12 s aralığında: v = (1075 – 730) / (12 – 9) = 115 m/s
• 12–14 s aralığında: v = (1239 – 1075) / (14 – 12) = 82 m/s

Buna göre v–t grafiği, bu değerlerin görüldüğü 5 basamaklı yatay doğrulardan oluşur.

d) Tabloda verilen zaman aralıklarına göre kılıç balığının hangi su sıcaklıklarında hareket ettiği tahmin edilebilir?

Hız değerleri km/sa cinsine çevrildiğinde (v × 3,6):

• 60 m/s → 216 km/sa
• 85 m/s → 306 km/sa
• 95 m/s → 342 km/sa
• 115 m/s → 414 km/sa
• 82 m/s → 295 km/sa

Bu değerler, tabloda verilen 110–120 km/sa hız aralığından daha büyüktür. Bu nedenle kılıç balığının en uygun şekilde 20–25 °C sıcaklık aralığında hareket ettiği tahmin edilir.

5. Soru

Ali’nin evi ile okulu arasındaki mesafe 600 m’dir. Ali, sabit hızlı koşarak okula 10 dakika (600 s) içinde ulaşıyor ve dönüşte sabit hızla yürüyerek 20 dakika (1200 s) sürede eve dönüyor.

a) Ali’nin hız büyüklükleri

• Okula giderken: v = 600 / 600 = 1,0 m/s
• Evine dönerken: v = 600 / 1200 = 0,5 m/s

b) Ali okula giderken ilk 3 dakikada (180 s) kaç metre yol alır?
Δx = v × t = 1,0 × 180 = 180 m

Ali, okula doğru ilk 3 dakikada 180 metre yol almıştır.