10. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 124-126 Cevapları Meb Yayınları

10. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 124 Cevapları (MEB Yayınları)

Konu: Çalışma Yaprağı – Kuvvet, İş ve Hız Değişimi Analizi

Soru 1: Yüksekten yuvarlanan bir cisim, 4 m boyunca 10 N büyüklüğünde kuvvetle hızlanmakta, ardından 1 m boyunca -10 N kuvvetle yavaşlamaktadır.

Cevap: Cisim üzerinde yapılan iş:
W = (10 × 4) + (-10 × 1) = 40 – 10 = 30 J
Net iş = 30 J olur.

Sonuç: Cisim net pozitif iş aldığı için enerjisi artar ve hızı yükselir.

Soru 2: Sürtünmesiz düzlemde ilk hızı 4 m/s, kütlesi 2 kg olan cismin F-x grafiği verilmiştir.

a) 8 m sonunda yapılan net iş:
Grafiğin altında kalan alanların toplamı:
W = 15 J

b) 2 m’lik aralıklarla iş ve hız değişimi yorumu:

• 0–2 m: Kuvvet pozitif → Cisim hızlanır.
• 2–4 m: Pozitif kuvvet etkisi devam eder → Hız artar.
• 4–6 m: Kuvvet hâlâ pozitif → Enerji artışı sürer.
• 6–8 m: Kuvvet negatif → Cisim enerji kaybeder, yavaşlar.

Sonuç: Toplam iş pozitif olduğu için cisim başlangıçtan daha yüksek hızla hareketine devam eder.

10. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 125 Cevapları (MEB Yayınları)

Soru 3 - Grafikteki I, II ve III. bölgeler, bir teknenin farklı kuvvetlerin etkisi altındaki hareketini göstermektedir.

a) Teknenin hareketini grafikten yararlanarak hızla ilişkilendiriniz.
Cevap: Birinci bölgede tekneye 2 N büyüklüğünde kuvvet etki etmiş ve tekne hızlanmıştır.
İkinci bölgede net kuvvet sıfır olduğundan tekne sabit hızla ilerlemiştir.
Üçüncü bölgede kuvvet hareket yönüne zıt uygulanmış, tekne yavaşlayarak durmuştur.

b) Kuvvetlerin tekne üzerinde yaptığı işleri karşılaştırınız.
WI = 20 × 5 = 100 J
WII = 0
WIII = –30 × 5 = –150 J
Birinci bölgede yapılan iş pozitif, üçüncü bölgede yapılan iş negatiftir.

Soru 4 - Tekerlekli bir valize 30 m boyunca yatay doğrultuda kuvvet uygulanıyor. Yapılan işin sıfır olabilmesi için valize zıt yönde 2 N büyüklüğünde kuvvet kaç metre daha uygulanmalıdır?

Cevap: 40 m boyunca uygulanmalıdır. Bu şekilde pozitif ve negatif işler birbirini dengeleyerek toplam iş sıfır olur.

Soru 5 - Bir uçağa sabit 3000 N net kuvvet etki etmektedir. Uçağın yer değiştirmesi 20 km’dir.

a) F-x grafiğini çiziniz.
Cevap: F-x grafiği, yatay eksende 0–20000 m, dikey eksende sabit 3000 N değerinde yatay bir çizgidir.

10. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 126 Cevapları (MEB Yayınları)

b) Bu yer değiştirme sırasında uçak üzerinde yapılan iş kaç J olur?

Cevap: Uçağa etki eden net kuvvet 3000 N, yer değiştirmesi ise 20.000 m’dir.
İş formülüne göre:
W = F × x
W = 3000 × 20.000 = 6 × 10⁷ J

Bu durumda uçak, sabit kuvvetin etkisiyle 20 km boyunca hareket ettiğinde 6 × 10⁷ joule iş yapar. Bu enerji, uçağın kinetik enerjisinde artış olarak gözlemlenir.