10. Sınıf Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 18-19-20-21-22-23-24 Cevapları Meb Yayınları

10. Sınıf Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 18-24 Cevapları (MEB Yayınları)

Marmara Gölü’nde Yaşanan Kuruma

Marmara Gölü, Manisa ili sınırları içinde, Salihli, Ahmetli ve Gölmarmara ilçeleri arasında yer alan, Gediz Havzası’nda oluşmuş bir alüvyon set gölüdür. Hem doğal süreçler hem de insan faaliyetleri nedeniyle gölde zamanla ciddi bir kuruma yaşanmıştır. Bu bölümde öğrencilerden gölün değişimini inceleyerek soruları yanıtlamaları beklenmektedir.

Sayfa 22 – Etkinlik Soruları ve Cevapları

1. Verilen tarih aralığında Marmara Gölü’nün su seviyesinin azalmasında etkili olan doğal ve beşerî unsurlar nelerdir?

• Doğal unsurlar: Yağış miktarının azalması, sıcaklıkların yükselmesi, buharlaşmanın artması ve iklim değişiklikleri.
• Beşerî unsurlar: Sulama için gölden aşırı su alınması, kanallar ile göl suyunun farklı alanlara yönlendirilmesi, tarımda suyun bilinçsiz kullanımı ve çevredeki yoğun tarımsal faaliyetler.

2. Marmara Gölü’nde yıllar itibarıyla artarak devam eden kuruma gölün yakın çevresinde yaşayan insanların sosyoekonomik hayatında ne tür değişimlere neden olmuş olabilir?

• Balıkçılık faaliyetleri neredeyse bitmiş, yüzlerce aile gelir kaybına uğramıştır.
• Tarımda sulama sıkıntısı artmış, ürün verimliliği ve çeşitliliği azalmıştır.
• Turizm potansiyeli zayıflamış, ekonomik hareketlilik azalmıştır.
• Göçler artmış, insanlar iş ve geçim kaynakları için büyük şehirlere yönelmiştir.

3. Marmara Gölü’nde yaşanan kurumanın önüne geçebilmek için ne tür önlemler alınabilir?

• Modern sulama yöntemleri (damla, yağmurlama) yaygınlaştırılmalıdır.
• Su kaynakları planlı ve dengeli kullanılmalıdır.
• Gölün korunması için çevre düzenleme ve rehabilitasyon projeleri uygulanmalıdır.
• Su tasarrufu bilinci toplumda yaygınlaştırılmalıdır.

4. Yaşanan kurumanın etkisiyle zamanla yok olan göl, yakın çevresinde başka hangi tür olumsuz doğal ve beşerî olayların yaşanmasına neden olabilir?

• Yeraltı sularının azalması, tarımsal kuraklık riskini artırır.
• Toprak verimliliği düşer, çoraklaşma ve çölleşme tehlikesi ortaya çıkar.
• Biyolojik çeşitlilik kaybolur, göle özgü kuş ve balık türleri yok olur.
• Göçler artar, kırsal yaşam zayıflar, nüfus azalır.

Gelecek Derse Hazırlık

1. Merak ettiğiniz bir coğrafi olay ya da olguyu belirleyiniz.

Cevap: İklim değişikliğinin tarımsal üretime etkisi

2. Belirlediğiniz olay ya da olgu hakkında bilgi toplayınız.

• İklim değişikliği, son yıllarda tarımı olumsuz etkilemektedir.
• Yağışların azalması ve kuraklık, ürün verimini düşürmektedir.
• Sıcaklık artışı, tarımsal zararlıları çoğaltarak ürün kayıplarına yol açmaktadır.
• Çözüm için modern sulama yöntemleri ve sürdürülebilir tarım uygulamaları gereklidir.

3. Topladığınız bilgileri makale taslağına dönüştürünüz.

Başlık: İklim Değişikliğinin Tarıma Etkisi

Metin: İklim değişikliği günümüzde tarımsal üretimi ciddi şekilde tehdit etmektedir. Özellikle yağışların azalması ve sıcaklık artışı, kuraklık riskini artırarak ürün verimliliğini düşürmektedir. Bu durum hem çiftçilerin gelirini azaltmakta hem de gıda güvenliğini riske sokmaktadır. Çözüm için sürdürülebilir tarım yöntemleri, bilinçli su kullanımı ve modern sulama teknikleri yaygınlaştırılmalıdır.

Performans Çalışması – Makale Yazma

Görevler:

1. Adım: Makale yazma ölçütlerini belirleyiniz.
Cevap: Makale yazarken konu seçimi, bilgi toplama, bilgileri düzenleme ve sade bir dil kullanma önemlidir.

2. Adım: Belirlenen konu hakkında kısa bir makale yazınız.
Cevap: Öğrenci kendi konusunu seçerek kısa bir makale yazar. Örn: “Depremlerin şehirleşmeye etkisi”

3. Adım: Yazdığınız makaleyi sınıfta paylaşınız.
Cevap: Makale okunur, sınıfta tartışma yapılır, farklı görüşler değerlendirilir.

Örnek Makale

Başlık: İklim Değişikliğinin Tarıma Etkisi

Metin: İklim değişikliği, dünyanın en önemli sorunlarından biridir. Kuraklık, düzensiz yağışlar ve sıcaklık artışları, tarımsal üretimi olumsuz yönde etkilemektedir. Marmara ve İç Anadolu gibi bölgelerde verim düşmekte, çiftçilerin ekonomik kayıpları artmaktadır. Çözüm için modern sulama yöntemleri kullanılmalı ve su tasarrufu bilinci toplumda yaygınlaştırılmalıdır.

Sayfa 23 – Değerlendirme

Soru: Grup çalışmanızdan yola çıkarak coğrafi olaylara coğrafi bakış açısıyla yaklaşmanın faydalarını yazınız.

• Doğayı koruma bilinci gelişir.
• Canlıların yaşam hakları daha iyi anlaşılır.
• İnsan–mekân ilişkisi doğru değerlendirilir, sürdürülebilirlik sağlanır.
• Doğal kaynakların bilinçli kullanımı gerektiği fark edilir.
• Sebep-sonuç ilişkisi kurma becerisi artar.

Sayfa 24 – Öz Değerlendirme

Örnek Öğrenci Cevapları:

• Çalışmam sırasında öğrendiğim bilgiler: Su kaynaklarının bilinçsiz kullanımı göllerin hızla kurumasına yol açar.
• Çalışmam sırasında zorlandığım yerler: Grafik yorumlama ve sayısal verileri karşılaştırma.
• Çalışmamı yeniden yapacak olsaydım: Daha fazla araştırma yapar, göl çevresinde yaşayan insanların sorunlarını ayrıntılı işlerdim.