1. Tema Dilimizin Zenginliği: Haydi, Bitirelim! Cevapları (6. Sınıf Türkçe)

1. Tema Dilimizin Zenginliği: Haydi, Bitirelim! Cevapları

6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 63 Cevapları

1) Aşağıda verilen “oklava” kelimesinin TDK Güncel Türkçe Sözlük’teki tanımını inceleyerek soruları cevaplayınız.

Hamur açmakta kullanılan, silindir biçiminde, uzunca, ince değnek.

a) Oklavanın günlük hayatta amacı dışındaki kullanımından hareketle tanımlandığı aşağıdaki cümleyi inceleyiniz.

Kanepenin arkasına kaçan eşyaları almaya yarayan uzun, ahşap mutfak gereci.

Cevap: Burada oklava farklı bir işlevle tanıtılmıştır. Yani oklava sadece hamur açmak için değil, ulaşılması zor yerlere düşen eşyaları almak için de kullanılabilir.

b) “Aşağıda bazı eşyalar, amacı dışında kullanılma durumlarından hareketle tanımlanmıştır”. Bu eşyaların ne olduğunu bulup karşılarına yazınız.

• Saç fırçası → Mikrofona dönüşen kişisel bakım aracı.
• Çorap → Top haline gelen giyim eşyası.
• Kalem → Saç topuzunu tutturmaya yarayan kırtasiye malzemesi.
• Peçete (katlanmış kâğıt) → Masaları sabitleyen kurtarıcı.

c) Günlük yaşamınızda kullandığınız iki eşya belirleyiniz. Bu eşyaların yaygın kullanım işlevleri dışında ne amaçlarla kullanıldığını defterinize yazınız.

• Şişe: Normalde içecek saklamak için kullanılır, aynı zamanda vazo veya dekor olabilir.
• Defter: Normalde derslerde kullanılır, ama aynı zamanda günlük tutmak ya da çizim yapmak için de kullanılabilir.

ç) Bu eşyaları etkinliğin “a” maddesindeki gibi bir sözlük maddesi veya kendi belirlediğiniz bir yapıda (bilmece, reklam metni, sosyal medya sayfası vb.) defterinizde tanıtınız. Yazınızda özgün ve mizahi bir dil kullanmaya özen gösteriniz.

• ŞİŞE (isim): Cam ya da plastikten yapılmış içecek kabı. Ek görev: “Çiçekleri sakla, dekor ol, mumluk görevi üstlen!”
• DEFTER (isim): Not tutmaya yarayan kırtasiye malzemesi. Ek görev: “Hayallerini yaz, resimlerini çiz, günlük tut!”

2) Aşağıdaki metni okuyup soruları cevaplayınız.

AKLINLA BİN YAŞA

Arabamızı park ettiğimiz otopark çok büyük ve kalabalıktı. Buraya ne zaman gelsek arabamızı bulmakta zorlanıyorduk. Ben, yanına park ettiğimiz araçları aklımda tutmaya çalışıyordum, fakat otoparka döndüğümüzde o araçların yerine başka araçlar park etmiş oluyordu. Onları aklımda tutmam hiçbir işe yaramıyordu.

a) Başlık, görsel ve metnin ilk bölümünden hareketle metnin devamında neler olabileceğini tahmin ediniz. Tahmininizi ve tahmininizin gerekçesini yazınız.
Cevap: Çocuğun aklına arabayı işaretlemek için pratik bir çözüm gelecektir. Görselde balon olduğu için, muhtemelen arabaya balon bağlayarak kolayca bulmalarını sağlayacaktır.

b) Metnin devamını okuyarak tahmininizin doğruluğunu kontrol ediniz.

Bu sefer hazırlıklı geldim. Uçan balonumu da yanıma aldım. Annem arabayı park etti. Arabadan indi. Ben de uçan balonumun ipini kapıya sıkıştırıp arabadan indim. Annem balonu görünce, balonun orada kaldı kızım, dedi. İçimden güldüm. Onu ben sıkıştırdım, dedim. Neden, dedi. Tekrar otoparka döndüğümüzde arabamızı aramamak için, dedim. Bu balonu her yerden görebiliriz. Aklınla bin yaşa Sema, dedi annem. Nasıl akıl ettin sen bunu? Aferin sana, kırk yıl düşünsem aklıma gelmezdi.

Cevap: Tahminim doğru çıktı. Çocuk arabaya balon bağladı ve böylece ailesi arabayı bulmakta hiç zorlanmadı. Annesi de bu fikri çok beğenerek onu tebrik etti.

6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 64 Cevapları

3) Yandaki karekodu okutarak “Türk Dil Bayramı” adlı içeriği izleyiniz ve soruları cevaplayınız.
Cevap: Karekodu okutup “Türk Dil Bayramı” adlı içeriği izledim.

a) Hayri ve Kamil’in haritaya yönelik tahminleri neye dayanmaktadır? Ön bilgi ve deneyimlerinizden hareketle söyleyiniz.
Cevap: Onların tahminleri bilgi yerine hayal gücüne ve espri anlayışına dayanmaktadır. Haritada gördükleri genişlik ve şekiller onları farklı çağrışımlara yöneltmiştir.

b) Bu videoya gelen yorumlardan bazıları aşağıda verilmiştir. Videonun vermek istediği mesajı doğru anlayan kişilerin yorumlarını belirleyiniz. Belirlediğiniz yorumların altındaki beğeni butonunu boyayınız.

• “Milletimizin temel kimlik taşlarından olan Türkçe, kimliğimizdir.”
• “Can Azerbaycan’dan herkese selamlar! Türkçemiz, çok geniş bir coğrafyada konuşulan bir dünya dilidir.”
• “Türkçe, sadece Türkiye’de konuşulmuyormuş.”

Bu yorumlar, videonun vermek istediği mesajı doğru biçimde yansıtmaktadır.

c) Videonun iletmek istediği mesajı en iyi yansıtan yorum hangisidir? Söyleyiniz.
Cevap: En uygun yorum, “Türkçe yalnızca Türkiye’de değil, çok geniş bir coğrafyada konuşulan bir kimlik dilidir.” ifadesidir.

4) Aşağıdaki görseli ve söz varlığı örneklerini inceleyerek soruları cevaplayınız.

a) Bu binalardan birinde oturduğunuzu hayal ediniz. Hangi binada ve kaçıncı katta oturduğunuzu, diğer binalarda oturan komşularınızı ve mahallenizi anlatan bir konuşma yapınız. Konuşmanızda yukarıdaki söz varlığından yararlanınız.

Cevap: Sarı binanın üçüncü katında oturuyorum. Komşularımızla çok iyi anlaşırız. Mahallemizde dayanışma ön plandadır. “Komşu komşunun külüne muhtaçtır” sözünü sık sık yaşarız. Bir gün bizim kapımız çalınır, ertesi gün biz başka komşuya yardım ederiz. Paylaşım ve yardımlaşma sayesinde mahallemiz sıcak ve huzurlu bir yuva gibidir.

b) Öğretmeninizin dönütleriyle kendinizi değerlendirip güçlü ve gelişime açık yönlerinizi belirleyiniz. Sonraki çalışmalarınızda ön plana çıkan yönlerinizi zenginleştirmeye, gelişmeye açık yönlerinizi ise güçlendirmeye özen gösteriniz.

• Güçlü yönüm: Atasözü ve deyimleri konuşmamda doğal bir şekilde kullanabilmem.
• Gelişime açık yönüm: Konuşma yaparken heyecanımı daha iyi kontrol edip akıcı konuşmak.

6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 65 Cevapları

Bir doğa gezisinde öğretmen öğrencilerden en sevdikleri kelimeleri söylemelerini istemiştir. Her biri farklı bir kelime söyleyen Ömer ve beş arkadaşı ile ilgili şunlar bilinmektedir:
– Zeynep ve Altay’ın kelimeleri aynı ünlüyle bitmektedir.
– Altay bir renk adı söylemiştir.
– Selin bir bitki adı söylememiştir.
– Zeynep’in söylediği kelimenin tüm ünlü harfleri noktalıdır.
– Ece’nin kelimesi alfabenin son harfiyle bitmektedir.
-Tuğrul ve Selin’in söylediği kelimelerde Türkçe kelimelerin başında bulunmayan bir harf vardır.

5) Bu bilgilerden yola çıkarak Ömer ve arkadaşlarının aşağıdaki kelimelerden hangilerini söylediğini belirleyip altlarına yazınız.

• Zeynep → Gökyüzü
• Altay → Devetüyü
• Ece → Yakamoz
• Tuğrul → Fesleğen
• Selin → Ağaçkakan
• Ömer → Arkadaş

6) Aşağıdaki cümleleri yazım kuralları açısından inceleyiniz. Cümle doğru yazılmışsa mavi, yanlış yazılmışsa kırmızı oku takip ediniz. Ulaştığınız çıkışı işaretleyiniz.

Elime kalemi aldım mı beni durdurabilene aşk olsun!
Bin bilsende bir bilene danış.
Oysa ki bütün yaz şiir dinletisi için hazırlanmıştım.
Çıkış - Ç

• Elime kalemi aldım mı beni durdurabilene aşk olsun! → Doğru
• Bin bilsende bir bilene danış. → Yanlış (“Bilsen de” ayrı yazılmalı.)
• Evdeki hesap çarşıya uymaz. → Doğru
• Tavsiye ettiğim kitabı okudunmu? → Yanlış (“Okudun mu” ayrı yazılmalı.)
• Oysa ki bütün yaz şiir dinletisi için hazırlanmıştım. → Yanlış (“Oysaki” birleşik yazılır.)
• Uyusun da büyüsün ninni, Tıpış tıpış yürüsün ninni. → Doğru
• Pamuk’un tüyleri bembeyaz, Zeytin’in ki simsiyah. → Yanlış (“Pamuk’un, Zeytin’in ki” yerine Pamuk’un, Zeytin’inki olmalı.)