9. Sınıf MEB Fizik / Etkileşimden Maddeye – Sayfa 148 Cevapları
Soru 1 - Gecko kertenkelelerinin yüzeye tutunmasını sağlayan 10 Newton’luk kuvvet, moleküler düzeydeki nispeten zayıf elektrostatik çekim ile nasıl oluşmuştur?
Cevap: Geckoların ayaklarındaki tüyler milyonlarca çok küçük spatula yapısından oluşur. Bu yapıların yüzeyle temas eden uçları nanometre ölçeğinde olduğundan, yüzeyle aralarında çok fazla sayıda Van der Waals çekimi meydana gelir.
Her bir çekim kuvveti çok küçük olsa da temas eden yapıların sayısı milyonlarca olduğu için toplam kuvvet birleşerek yaklaşık 10 N büyüklüğünde güçlü bir tutunma kuvveti oluşturur.
Soru 2 - Toz parçacıklarının bilgisayar ekranına yapışması ile gecko kertenkelelerinin yüzeye tutunmasını sağlayan çekim gücü arasında bir ilişki olabilir mi? Neden?
Cevap: Evet, ilişki vardır.
Bilgisayar ekranındaki tozların yapışması da, geckonun tutunması da moleküller arası zayıf Van der Waals çekimlerinden kaynaklanır. Toz tanecikleri yüzeye çok yaklaştığında moleküller arasında çekim oluşur ve parçacık yüzeye yapışır.
Geckolarda ise aynı tür çekim, çok fazla temas noktası sayesinde büyütülmüş hâlde ortaya çıkar.
Bu nedenle iki olay aynı fiziksel prensibe dayanır.