9. Sınıf Fizik Ders Kitabı MEB Yayınları Sayfa 153 Çalışma Yaprağı Cevapları
1. Soru Kapların A, B, C ve D noktalarındaki sıvı basınçlarını sıralayınız. Cevabınızı gerekçelendirerek açıklayınız.
Cevap: P_A = P_D > P_B > P_C
Gerekçe: Sıvı basıncı, sıvının derinliği arttıkça artar. Kapların tabanındaki noktalar aynı yükseklikte olsa bile, derinliği en fazla olan kaplarda basınç daha büyüktür.
Bu nedenle A ve D kaplarındaki derinlik en fazla, B orta, C ise en az olduğundan sıralama P_A = P_D > P_B > P_C şeklindedir.
2. Soru Kapların tabanında oluşan sıvı basınçları P_K, P_L ve P_M arasındaki ilişkiyi yazınız.
Cevap: P_K = P_L = P_M
Gerekçe: Kapların yükseklikleri ve sıvı seviyeleri aynıdır. Sıvı basıncını etkileyen temel değişken sıvı derinliğidir.
Kap şekli farklı olsa bile derinlik aynı olduğundan basınçlar eşittir.
3. Soru – Şekil I ve Şekil II
a) Şekil I’deki şişeden akan suların aynı uzaklıklara düşmesinin sebebi nedir?
Cevap: Delikler aynı seviyededir.
Bu nedenle suyun iç basıncı tüm deliklerde eşit olur ve sular aynı uzaklığa düşer.
b) Şekil II’deki şişeden akan suların farklı uzaklıklara düşmesinin sebebi nedir?
Cevap: Delikler farklı derinliklerdedir.
En alttaki delik daha derinde olduğu için sıvı basıncı daha büyük, üstteki deliklerde ise basınç daha küçüktür.
Bu nedenle su C > B > A uzaklığına fışkırır.
c) Pet şişelerle yapılan deney kutuplarda veya Ekvator’da yapılsaydı ne gibi farklılıklar gözlemlenirdi? Açıklayınız.
Cevap: Yer çekimi ivmesi kutuplarda daha büyük, Ekvator’da daha küçüktür.
Bu nedenle:
- Kutuplarda sıvı basıncı daha fazla olur, su daha uzaklara fışkırır.
- Ekvator’da sıvı basıncı daha az olur, su daha kısa mesafeye fışkırır.