9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 85-86 Cevapları (MEB Yayınları)
2. Tema: Anlam Arayışı – Hişt, Hişt! (Sait Faik Abasıyanık)
Soru 1a: Hişt, Hişt! adlı hikâyede ele alınan temel duygu ya da kavramı işaretleyiniz.
Cevap: Yaşama sevinci
Soru 1b: Forsa adlı hikâyede ele alınan temel duygu ya da kavramı işaretleyiniz.
Cevap: Vatanseverlik
Soru 1c: İşaretlediğiniz duygu ya da kavramlardan hareketle Hişt, Hişt! ile Forsa adlı hikâyelerin konularını yazınız.
Cevap:
Hişt, Hişt! hikâyesinde, yazarın yürüyüşe çıktığı sırada doğanın güzellikleriyle karşılaşıp yaşamın değerini fark etmesi, yaşama sevincini yeniden hissetmesi anlatılır.
Forsa hikâyesinde ise, uzun yıllar esaret altında kalan bir Türk denizcisinin özgürlüğüne kavuşarak vatanına dönmesi ve vatan sevgisi teması işlenir.
9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 87 Cevapları (MEB Yayınları)
Soru 2a: Okuduğunuz Hişt, Hişt! adlı hikâyede yazarın bir ünlemi hikâyeye başlık olarak seçmesi, hikâyede sürekli tekrar etmesi, hikâyeye dil ve anlatım yönünden nasıl bir katkı sağlamıştır? Düşüncelerinizi gerekçeleriyle yazınız.
Cevap: Yazarın “Hişt, Hişt!” ünlemini hem başlıkta hem de hikâyede sürekli tekrar etmesi, metne ritim ve canlılık kazandırmıştır. Bu tekrar, hem anlatıcıyla doğa arasında gizemli bir iletişim kurulmasını sağlamış hem de okuyucunun dikkatini diri tutmuştur. Ünlemin yinelenmesi, anlatımda duygusal bir derinlik ve şiirsellik oluşturmuştur.
Soru 2b: Okuduğunuz Bir Kavak ve İnsanlar adlı hikâyede yer alan doğa ile ilgili kelime ya da kelime gruplarını belirleyiniz. Yaptığınız bu çalışmadan hareketle metnin adını, temasını ve konusunun hikâyenin dil ve anlatımını nasıl etkilediğini söyleyiniz.
Cevap: Doğa ile ilgili kelimeler: ağaç, kavak, deniz, dalga, rüzgâr, yaprak, çiçek, kuş, toprak, gökyüzü.
Bu kelimeler, doğayı merkeze alan bir atmosfer oluşturmuştur. Metnin adı ve teması doğa-insan ilişkisi üzerine kurulu olduğundan, hikâyenin dili betimleyici ve duygusal bir anlatıma sahiptir.
Soru 3a: Okuduğunuz hikâyeden alınan aşağıdaki paragrafa boş bırakılan kelimeleri yerlerine bağlama uygun olarak kendi ifadelerinizle yazınız.
Cevap: “Otlarn yeşil olması, denizin mavi olması, gökyüzünün bulutsuz olması, pekâlâ bir meseledir.
Kim demiş mesele değildir, diye? Budalalık! Ya yağmur yağsaydı... Ya otların yeşili mor, ya denizin mavisi kırmızı olsaydı... Olsaydı o zaman mesele olurdu, işte.
Çukulata renginde bir yaprak, çağla bademi renkli bir keçi gördüm. Birisi arkamdan:
— Hişt, dedi.”
Soru 3b: Tamamladığınız paragrafı metnin aslı ile karşılaştırınız. Farklı kelimelerin anlama hâkim olan duyguyu etkilemesi konusundaki düşüncelerinizi yazınız.
Cevap: Paragraftaki kelimeler doğanın renklerini ve canlılığını yansıttığı için metinde yaşama sevinci, doğa sevgisi ve güzellikleri fark etme duygusu ön plandadır. Farklı kelimeler kullanılsa bile ana duygu değişmez, ancak betimlemelerin gücü ve metnin şiirselliği azalabilir.