9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları MEB Yayınları – Sayfa 175-176
Sayfa 175 Cevapları
Ders İçi Çalışma
Soru: Aşağıdaki şiir parçalarını okuyunuz ve nazım birimlerini yazınız.
1. Orhan Veli Kanık
Nazım Birimi: Bent
2. Karacaoğlan
Nazım Birimi: Dörtlük
3. Nâbî
Nazım Birimi: Beyit
4. Bahtiyar Vahapzade
Nazım Birimi: Bent
Sayfa 176 Cevapları
Ders İçi Çalışma
1. Soru: Aşağıdaki dörtlüğün ilk üç dizesinin sonundaki kelimeleri ek ve köklerine ayırınız. Köklerdeki ortak sesleri ve eklerin görevini yazınız.
Dörtlük:
Yûnus bu sözleri çatar
Sanki balı yağa katar
Halka mata’ları satar
| Kelime | Kök | Kökün Türü | Ek | Ek Görevi |
|---|---|---|---|---|
| çatar | çat | Fiil kökü | -ar | Geniş zaman kip eki |
| katar | kat | Fiil kökü | -ar | Geniş zaman kip eki |
| satar | sat | Fiil kökü | -ar | Geniş zaman kip eki |
Ortak Ses:
“–at/–t” ünsüzü (fiil köklerinde ses benzerliği vardır.)
2. Soru: Altı çizili kelimelerdeki kafiye ve redifleri gösteriniz.
Aşağıdaki tablo sorudaki şiirlere birebir uygun şekilde hazırlanmıştır:
| Şiirler | Kafiye – Redif |
|---|---|
| Dönülmez akşamın ufkundayız vakit çok geç | Cinaslı kafiye |
| Bu son faslıdır ey ömrüm nasıl geçersen geç | Cinaslı kafiye |
| Birin bilir birin bilmez | Yarım kafiye → (-m) |
| Bu dünya kimseye kalmaz | Yarım kafiye |
| Yar ismini desem olmaz | Yarım kafiye |
| Düşer dillere dillere | Tam kafiye → (-llere) + redif (-lere) |
| Hak Halil’im dedi bu ne kıymettir | Tam kafiye |
| Bu ne dünya malı ne de minnettir | Tam kafiye |
| Bu nasıl bereket nasıl nimettir | Tam kafiye |
| İbrahim’in çanağında hikmet var | Kafiye yok – anlam bağı |