5. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı (MEB Yayınları 1. Kitap) Sayfa 81 Cevapları
Konu: Havanın ve Suyun Cisimler Üzerindeki Hareketine Etkisi
Etkinlik İstasyonu – Hava ve Suyun Cisimlerin Hareketine Etkisi
Malzemeler:
- İki fon kartonu (A4 kâğıdı boyutunda)
- Pet şişe (tamamı su ile dolu)
- Silgi
- Süreölçer
Etkinliğin Yapılışı:
- Fon kartonlarından biri buruşturulur, diğeri düz bırakılır.
- Her iki fon kartonu aynı anda aynı yükseklikten bırakılır.
- Silgi, su dolu şişeye bırakılır ve yere ulaşma süresi ölçülür.
- Şişe boşaltıldıktan sonra işlem tekrarlanır.
Soru – Cevaplar:
1. Soru: Hangi fon kartonu zemine daha çabuk ulaştı? Sebebiyle birlikte yazalım.
Cevap: Buruşmuş fon kartonu zemine daha çabuk ulaştı.
Çünkü hava ile temas eden yüzeyi daha küçüktü, bu da hava direncini azaltarak daha hızlı düşmesini sağladı.
2. Soru: Silgi, hangi durumda şişenin zeminine daha çabuk ulaştı? Sebebiyle birlikte yazalım.
Cevap: Silgi, şişe boşken zemine daha çabuk ulaştı.
Çünkü su, silginin hareketine direnç göstererek sürtünme kuvvetini artırdı ve hareketi yavaşlattı.
3. Soru: Hava, zemine doğru ilerleyen fon kartonuna; su, şişe tabanına doğru ilerleyen silgiye direnç göstermiş midir?
Cevap: Evet, hava fon kartonuna; su ise silgiye direnç göstermiştir.
Bu direnç sürtünme kuvveti olarak adlandırılır ve cisimlerin hareketini yavaşlatır.
4. Soru: Elde ettiğimiz verilere göre aşağıdaki tabloyu dolduralım.
| Olay | Ortam |
|---|---|
| Silginin hareketini engelledi. | Hava / Su |
| Fon kartonunun hareketini engelledi. | Hava |
| Silgi, şişe zeminine daha çabuk ulaştı. | Boş şişe |
| Silgiye sürtünme kuvveti uyguladı. | Su |
| Fon kartonuna sürtünme kuvveti uyguladı. | Hava |