11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 44 Cevapları (MEB Yayınları)
Hazırlık
Soru 1: Beklemek kelimesi sizde ne gibi çağrışımlar uyandırmaktadır?
Cevap: Beklemek, insanda sabır, umut, özlem ve merak duygularını uyandırır.
Soru 2: Hangi durumlarda içsel konuşmalar yaparsınız?
Cevap: Önemli kararlar alırken, üzgün olduğumda ve yalnız kaldığımda içsel konuşmalar yaparım.
11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 47 Cevapları (MEB Yayınları)
Metni Anlama ve Çözümleme
Soru 1: Metindeki iç konuşma bölümlerini tespit ediniz.
Cevap: “Ya hastaysanız!.. Sanki hastaydınız… Allah korusun! Hasta olmayın!” gibi ifadeler iç konuşma örneğidir.
Soru 2: “İçimi mütevekkil bir sıkıntı sardı.” cümlesinde mütevekkil kelimesinin anlamını açıklayınız.
Cevap: Mütevekkil, kadere razı olan, teslimiyet gösteren demektir.
Soru 3: Metni bir durum hikâyesi yapan özellikler nelerdir?
Cevap: Metinde belirgin bir olay yerine duygular, düşünceler ve kahramanın iç dünyası ön plandadır. Bu nedenle metin durum hikâyesidir.
Soru 4: Metinden yararlanarak hikâyenin yazıldığı dönemle ilgili hangi bilgilere ulaşılabilir?
Cevap: 1940’lı yılların İstanbul’u, tramvay ulaşımı, günlük hayat ve dönemin ekonomik koşulları hakkında bilgi edinilir.
Soru 5: Hikâyenin kahramanı hakkında düşünceleriniz nelerdir?
Cevap: Kahraman duygusal, hassas, kırılgan ve sevdiğini beklemekten vazgeçmeyen biridir.
Soru 6: Olayın geçtiği mekânla kahramanın ruh hâli arasında ilişki var mıdır? Açıklayınız.
Cevap: Evet. Beyazıt Havuzu’nun durgun ve sakin atmosferi, kahramanın yalnız, dalgın ve hüzünlü ruh hâlini yansıtmaktadır.
Kalemin İzinden – Havuz Başı Metni Tablosu
A. Tür: Durum hikâyesi
B. Konu: Sevdiğini bekleyen bir kişinin yaşadığı iç konuşmalar ve duygular
C. Tema: Bekleyiş, yalnızlık, özlem
Ç. Yapı:
- Kişiler: Anlatıcı, beklenen kişi, camiyi soran adam ve kadın
- Mekân: Beyazıt Havuzu ve çevresi
- Zaman: 1940’lı yıllar, bir Mayıs günü
D. Anlatıcı ve Bakış Açısı: Kahraman anlatıcı, birinci kişi bakış açısı
E. Anlatım Teknikleri: İç konuşma, betimleme, diyalog, iç çözümleme
11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 48 Cevapları (MEB Yayınları)
Uygulama
Soru: Aşağıdaki tabloda olay ve durum hikâyeleriyle ilgili bazı özellikler verilmiştir. Bu özelliklerin ilgili olduğu hikâye türüne ait kutucuğu işaretleyiniz.
- Anlatılanlar dar bir zaman diliminde gerçekleşir → Durum Hikâyesi
- Okurda merak duygusu canlı tutulur → Olay Hikâyesi
- Belirli bir sonla bitmez → Durum Hikâyesi
- Okurun hayal gücüne bırakılan yerler vardır → Durum Hikâyesi
- İç konuşmalara yer verilir → Durum Hikâyesi
- Serim-düğüm-çözüm bölümleri belirgindir → Olay Hikâyesi
- “Çehov tarzı hikâye” olarak bilinir → Durum Hikâyesi