3. Ünite Ölçme ve Değerlendirme Cevapları
11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Sayfa 116 Cevapları – MEB Yayınları
Aşağıda cümlelerde boş bırakılan yerlere kutucuklarda verilen kelimelerden cümlenin akışına göre uygun olanı yazınız.
1- 1911 yılında Selânik’te çıkarılan Genç Kalemler dergisi etrafında millî edebiyat akımı oluşturulmuştur.
2- Millî Edebiyat Dönemi şiirinde hece ölçüsü ve İstanbul ağzı esas alınmıştır.
3- Yeni Lisan makalesi Ömer Seyfettin tarafından kaleme alınmıştır.
4- Tanzimat Dönemi’nde Batı edebiyatından yapılan ilk şiir çevirisi, Şinasi’nin Tercüme-i Manzume adlı eseridir.
5- Saf şiir anlayışında sembolizm akımının etkileri görülür.
Aşağıdaki numaralı kutucuklarda şiir türüyle ilgili farklı edebî dönemlere ait sanatçı ve kavramlara yer verilmiştir. Kutucuklardaki numaraları kullanarak soruların cevaplarını yazınız (Aynı kutucuğu birden fazla soru için kullanabilirsiniz.).
Aşağıdaki kutucuklardaki numaralardan doğru olanları seçiniz.
6. Tanzimat Dönemi ile İlgili Kutucuklar
Cevap: 1 – 3 – 20
• Vatan, Sanat toplum için, Namık Kemal → Tanzimat’ın temel kavram ve sanatçılarındandır.
7. Servetifünun Dönemi ile İlgili Kutucuklar
Cevap: 6 – 7 – 9 – 10 – 12 – 13 – 16 – 18
• Melankolik, imgeler, salon edebiyatı, anlam kapalılığı, anjanbuman, sanat sanat içindir, mensur şiir, Tevfik Fikret → Servetifünun’un belirgin özellikleri.
8. Millî Edebiyat Dönemi ile İlgili Kutucuklar
Cevap: 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 8 – 11 – 14 – 17 – 19
• Vatan, Anadolu’ya yöneliş, sanat toplum için, Türkçülük, Ömer Seyfettin, millîlik, Faruk Nafiz Çamlıbel, Yeni Lisan, Ziya Gökalp, hece ölçüsü → Millî Edebiyat'ın temel kavram ve isimleri.
9. Saf Şiir Anlayışı ile İlgili Kutucuklar
Cevap: 6 – 7 – 10 – 13 – 15
• Melankoli, imgeler, anlam kapalılığı, sanat sanat içindir, Yahya Kemal → Saf (öz) şiirin belirgin nitelikleri.
10. Cumhuriyet Dönemi ile İlgili Kutucuklar
Cevap: 1 – 2 – 3 – 4 – 11 – 13 – 19
• Vatan, Anadolu’ya yöneliş, sanat toplum için, Türkçülük, Faruk Nafiz, sanat sanat içindir, hece ölçüsü → Cumhuriyet sonrası şiirde görülen eğilimler.
11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları – MEB Yayınları Sayfa 117 Cevapları
Aşağıda Romen rakamlarıyla verilen şiir dönem ve anlayışlarını, harflerle verilen şairlerle eşleştiriniz. Eşleşen harfleri rakamların önündeki yay ayraca yazınız.
Soru: Aşağıda Romen rakamlarıyla verilen şiir dönem ve anlayışlarını, harflerle verilen şairlerle eşleştiriniz.
Eşleşen harfleri rakamların önündeki yay ayraca yazınız.
- ( D ) I. Tanzimat Dönemi Şiiri → Namık Kemal
- ( B ) II. Servetifünun Dönemi Şiiri → Cenap Şahabettin
- ( Ç ) III. Saf Şiir → Yahya Kemal Beyatlı
- ( C ) IV. Millî Edebiyat Dönemi Şiiri → Mehmet Emin Yurdakul
Aşağıda verilen çoktan seçmeli soruların doğru cevaplarını işaretleyiniz.
Soru 12: Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat Dönemi şiirinin özelliklerinden biri değildir?
Cevap: E) Şehir güzellemelerine dair örnekler verilmiştir.
Soru 13: Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat şiirini divan şiirinden ayıran unsurlardan biridir?
Cevap: E) Tema
Soru 14: Metne göre Servetifünun şairleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
Cevap: E) İnsanları aydınlatmak için şiir yazarlar.
11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları – MEB Yayınları Sayfa 118 Cevapları
Soru 15 Servetifünun Dönemi’nde aşağıdaki şiir türlerinden hangileri daha çok tercih edilmiştir?
I. Lirik
II. Epik
III. Pastoral
IV. Satirik
Cevap: C) I ve III
(Lirik ve Pastoral şiir)
Soru 16 Aşağıdakilerden hangisi Tevfik Fikret’i Servetifünun Dönemi’nin diğer şairlerinden ayıran bir özelliktir?
Cevap: D) Toplumsal temalı şiirler yazmıştır.
Soru 17 Aşağıdakilerden hangisi Servetifünun şiiri için söylenemez?
Cevap: B) Şiirin dili Fransızca ve İngilizce kelimeler nedeniyle ağırdır.
(Doğrusu: Arapça–Farsça kelimelerle ağırlaşmıştır.)
Soru 18 “Yeni bir ülkede yem vermek için atlarına
Nice bin atlı kapılmıştı fetih rüzgârına”
Bu mısralardaki söz sanatı nedir?
Cevap: A) Hüsnütalil
(Nedensiz bir duruma hayalî bir sebep verme sanatı.)
Soru 19 “Sanat şahsi ve muhteremdir.” görüşüne en yakın mısra hangisidir?
Cevap: A) Bir hayatı, ısmarlama bir hayatı bırakıyorum
(Kişisel, bireysel, içe dönük sanat anlayışını yansıtır.)
Soru 20 Şairin duygulu, hassas bir ruh hâlini yansıttığı bu dizelerde şairin hangi özelliği öne çıkar?
Cevap: B) Hassas
11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları – MEB Yayınları Sayfa 119 Cevapları
21. Soru: Görselde sanatçının toplumla yakın ilişkisi anlatılmaktadır. Hangi şairin sanat anlayışı buna uymaz?
Cevap: A) Ahmet Haşim
➡ Ahmet Haşim, “sanat şahsî ve muhteremdir” anlayışını savunduğu için toplumdan uzak, bireysel şiir anlayışını benimser.
22. Soru: Verilen mısralara göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Cevap: C) Anlatımda soyutlamalar göze çarpmaktadır.
➡ Mısralar oldukça somut, günlük konuşma diline yakın ve duruma dayalıdır; soyutlama yoktur.
23. Soru: Dizeler Millî Edebiyat sanatçılarının hangi amacını yansıtır?
Cevap: D) Halkın konuştuğu yalın bir dille yazmak
➡ Millî Edebiyat sanatçıları sade Türkçe ve İstanbul Türkçesiyle yazmayı amaçlamıştır.
24. Soru: Verilen mısralarla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Cevap: E) Saf şiirin özelliklerini barındırmaktadır.
➡ Mısralar hece ölçülü, epik, mesaj verme amacı taşıyan, millî duyarlık içeren bir yapıdadır; Saf Şiir’in kapalı, imgeci, musikî ağırlıklı yapısıyla örtüşmez.
11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları – MEB Yayınları Sayfa 120 Cevapları
25. Soru : Verilen eser–sanatçı eşleştirmelerine göre hangi şairin eseri tabloda yoktur?
Cevap: D) IV – Tevfik Fikret
26. Soru: Dizelerde vurgulanan temel unsur nedir?
Cevap: B) Kültürel farklılık
27. Soru: Dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Cevap: C) Sarmal uyak düzeniyle kaleme alınmıştır.
28. Soru: Numaralandırılmış sanatçılar ülkelere göre gruplandırıldığında hangisi dışarıda kalır?
Cevap: C) III – Recep Küpçü
29. Soru Soru: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı vardır?
Cevap: B) Öğretmenin ardısıra öğrenciler de sınıftan çıktı.
(Doğrusu: ardından / ardı sıra)
30. Soru Soru: Numaralı ayraçlardan hangilerinde nokta kullanılmamalıdır?
Cevap: B) I ve IV
11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları – MEB Yayınları Sayfa 121 Cevapları
Soru 31 Hababam Sınıfı kadar sevilmiş bir komedi filmi yoktur Türk sinemasında.
Bu cümlenin öğe dizilişi bakımından özdeş olduğu seçenek:
Cevap: C
C) Pembe yanaklı, güler yüzlü bir çocuk yaklaştı avlu kapısına.
Soru 32 Aşağıdaki cümlelerden hangisinde büyük harf kullanımı yanlıştır?
Cevap: E
E) Suriye’nin Kuzeyi büyük karışıklıklara sahne oluyor.
(“Kuzey” yön adı olduğu için küçük yazılmalı.)
33–36. sorular: Aşağıdaki şiire göre cevaplayınız.
Soru 33 Şiirdeki millî, manevi, evrensel ve tarihî unsurlar nelerdir?
- Millî unsurlar: Türk musikisi, klasik Türk müziğinin kültürel değeri, vatan.
- Tarihî unsurlar: Itrî, Seyyid Nuh, Hafız Post gibi tarihî bestekârlar.
- Manevi unsurlar: Musikinin ruhu aydınlatan yönü, “ruh ufuklarının açılması.”
- Evrensel unsurlar: Müziğin insan ruhunu etkileyen evrensel niteliği.
Soru 34 Şiir hangi edebî anlayışlara yakındır?
Cevap: Şiir; ahenk, musiki, imge ve estetik dil kullanımı nedeniyle Saf Şiir (Sanat için sanat) anlayışına yakındır.
Ayrıca klasik Türk musikisine ve millî değerlere yaptığı vurgu nedeniyle Millî Edebiyat anlayışından da izler taşır.
Soru 35 Şiirdeki açık ve örtük iletiler nelerdir?
Açık ileti: Türk musikisini anlamanın Türk kültürünü anlamak olduğu düşüncesi.
Örtük ileti:
- Geleneksel sanatların korunması gerektiği,
- Musikinin bir milletin ruhunu yansıttığı,
- Vatan sevgisinin sanatla birleştiğinde güçlendiği mesajlarıdır.
Soru 36 Şiirde söyleyici ile hitap edilen kişiler arasındaki ilişki nedir?
Cevap: Söyleyici, dinleyiciyi Türk musikisinin ruhunu kavramaya davet eder.
Dinleyenin bu musiki geleneğini anlaması hâlinde Türk kültürünü ve millî kimliği daha derinden hissedeceğini vurgular.
Yani söyleyici, okuyucuya bir kültürel bilinç ve estetik farkındalık aktarmaktadır.