11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 104 Cevapları (Ata Yayınları)
Hazırlık Çalışmaları
Soru 1: “Türk sanatçısı, şairi ve yazarı, asıl beslenme kaynağı olarak yabancı kaynakları değil; millî ve yerli kaynakları, Anadolu’yu almalıdır.” fikrine katılıyor musunuz?
Cevap: Evet, bu düşünceye katılıyorum. Çünkü sanatın özü, milletin kültüründen, dilinden ve tarihinden doğar. Sanatçılarımız yerli ve millî değerlerden beslendikçe eserleri hem özgün hem de topluma yakın olur.
Soru 2: Millî benliğe dönüş yolunda dil birliğinin, Anadolu insanına ve Anadolu’ya yönelişin temel nedenleri sizce nelerdir?
Cevap: Dil birliği, milletin ortak bilincini ve kimliğini korur. Anadolu’ya yönelmek ise halkın yaşamını, duygularını ve değerlerini sanat yoluyla millî kimlikle bütünleştirmek içindir.
11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 106 Cevapları (Ata Yayınları)
Metni Anlama ve Çözümleme – Faruk Nafiz Çamlıbel / Sanat
1. “Sanat” adlı şiirde şairin “sen” ve “biz” diye ifade ettiği kişiler kimler olabilir?
Cevap: “Sen”, Batı’yı taklit eden sanatçıyı, “biz” ise milli değerlere bağlı, yerli sanat anlayışını savunan sanatçıları temsil eder. Şair burada iki sanat anlayışını karşılaştırır.
2. Şiirin temasını belirleyiniz.
Cevap: Şiirin teması millî sanat anlayışı ve Anadolu’ya yöneliştir. Şair, sanatın özünün halktan ve yerli kültürden beslenmesi gerektiğini vurgular.
3. Şiirdeki açık ve örtük iletileri tespit ediniz.
- Açık ileti: Gerçek sanat, halkın yaşamından, Anadolu’nun ruhundan doğar.
- Örtük ileti: Batı hayranlığına kapılan sanatçılar millî kimliği kaybederler.
4. Şiirde farklı kültür ve medeniyetleri simgeleyen kelimeleri tespit ediniz.
- Batı kültürünü simgeleyen kelimeler: mozaik, mabed, orkestra, heykel.
- Türk-İslam kültürünü simgeleyen kelimeler: çini, sülüs, zeybek, köylü.
5. Şiirde öne çıkan imge ve edebî sanatları belirleyiniz.
Cevap: Şiirde zeybek, köylü, beyaz kelebek imgeleri Anadolu’yu ve halkın saflığını temsil eder. Karşıtlıklar (sen-biz), benzetmeler ve tekrir (tekrar) sanatları şiire anlam derinliği kazandırmıştır.
6. Şiirin bağlı olduğu edebî dönem, akım ve geleneği dikkate alarak değerlendiriniz.
Cevap: Şiir, Millî Edebiyat Dönemi’ne aittir. Sade dil, halkın yaşamı, yerli ve milli unsurlar bu anlayışın göstergesidir. Memleket edebiyatı görüşünü yansıtır.
Etkinlik – Şiirin Biçimsel Özellikleri
Nazım Birimi: Dörtlük
Ölçü: 14’lü hece ölçüsü (7 + 7 duraklı)
Kafiye Düzeni: abab / cdcd
Redif: “-ar da”, “-de” ekleri
Kafiye Türü: Zengin uyak (örnek: çiçek–bizi çek, duvarda–arar da)