10. Sınıf Tarih Ders Kitabı Sayfa 155 Cevapları (MEB Yayınları)
Bu sayfada Osmanlı Devleti’nin ordu, hukuk ve toprak sistemlerinin devletleşme sürecindeki rolü üzerine hazırlanan etkinlik cevapları yer almaktadır. Aşağıdaki cevapları hem ders tekrarında hem de ödevlerinizi tamamlarken kullanabilirsiniz.
Uygulayalım Etkinliği Cevabı
Soru: Bilgi yarışması etkinliği nasıl yapılır?
Cevap: Öğrenciler üç gruba ayrılır ve her grup ordu, hukuk veya toprak sistemi konularından birini seçerek grup adı olarak belirler. Seçtikleri konu hakkında 4 adet çoktan seçmeli soru hazırlar ve öğretmene teslim ederler.
Ders ortamında fon kâğıtları A, B, C, D, E seçenekleriyle eşleştirilir. Öğretmen tüm gruplara soruları yöneltir ve 1 dakikalık sürede grup sözcüleri kendi cevaplarını fon kâğıdı kaldırarak belirtir.
Her doğru cevap 10 puandır. Tüm sorular bittikten sonra puanlama yapılır ve en yüksek puanı toplayan grup bilgi yarışmasını kazanır.
1. Yeniçeri ocağına alınan askerler, ilk eğitimlerini ….…………….. Ocağı adı verilen teşkilatta almıştır.
Bu cümlede bırakılan boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Topçu B) Humbaracı C) Cebeci D) Acemi E) Lağımcı
Doğru cevap: D) Acemi
2. Aşağıdakilerden hangisi tımar sisteminin özelliklerinden biri değildir?
A) Tımar arazilerinin mülkiyeti devlete aittir.
B) Tımarlı sipahiler köylüleri yargılayabilir
C) Araziler belirli sürelerle tımar sahiplerine verilir.
D) Tımarlı sipahiler seferlere katılmak zorundadır.
E) Tımar sahibi olmanın belirli koşulları vardır.
Doğru cevap B) Tımarlı sipahiler köylüleri yargılayabilir
3. Osmanlı Devleti'nde kapıkulu ordusunun asker ihtiyacını karşılamak için
I. pencik
II. tımar
III. devşirme
sistemlerinden hangileri kullanılmıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
Doğru cevap - D) II ve III
4. Aşağıdakilerden hangisi tımar sisteminin faydalarından biri değildir?
A) Merkezî otoritenin güçlenmesi
B) Ücretsiz asker ihtiyacının karşılanması
C) Tarımsal üretimde devamlılığın sağlanması
D) Taşrada emniyet ve güvenliğinin sağlanması
E) Özel mülkiyet anlayışının gelişmesi
Doğru cevap - E) Özel mülkiyet anlayışının gelişmesi
Yandaki karekod üzerinden verilen Osmanlı Devleti’nin ordu, hukuk ve toprak
sistemleri ile ilgili bulmacayı çözünüz.
Osmanlı Devleti'nin ordu, hukuk ve toprak sistemleriyle ilgili aşağıdaki bulmacayı çözünüz. (Soruları cevaplamak için önce ilgili kutulara tıklayarak veya sorunun altındaki boşluğa yazarak cevabınızı yazınız. Cevabınız doğruysa kutudaki harflerin rengi yeşil olacaktır.)
Soldan sağa
(EŞKAL) 2 - Devşirme olarak alınan çocukların kimlik bilgilerin kaydedildiği defter(5)
(AĞADİVANI) 5 - Yeniçeri ağasının ocağın iç meselelerini görüşmek amacıyla topladığı divan(9)
(BACIYANIRUM) 8 - Anadolu’da Ahilik teşkilatı ile benzer şekilde örgütlenen, Osmanlı Devleti'nin ilk dönemlerinde dinî, iktisadi ve askerî açıdan önemli görevler üstlenen kadın teşkilatı(11)
(ALP) 9- Cesur, yiğit, güçlü, bahadır gibi sıfatlarla anılan kahraman Türk savaşçısı(3)
(ZEAMET) 12 - Yıllık 20.000 ila 100.000 akçe arasında gelir getiren dirlik(6)
(YAYAVEMÜSELLEMLER) 15- Orhan Bey Dönemi’nde kurulan ilk düzenli ordu(17)
(ULUFE) 17- Yeniçerilerin üç ayda bir aldıkları maaş(5)
(MİRİARAZİ) 18- Mülkiyeti devlete ait olan arazi(9)
(ABDALANIRUM) 19- Dervişlerden oluşan askerî birlik(11)
Yukarıdan Aşağıya
(TAHRİR) 1- Osmanlı Devleti’nde fethedilen topraklardaki vergi verecek nüfusun tespiti için yapılan sayımın kaydedildiği defter(6)
(KADI) 3- Osmanlı Devleti’ndeki kazalarda mülki idare amirliği, belediye başkanlığı ve noterlik görevlerinin yanı sıra şeri ve örfi yargıdan da sorumlu olan devlet görevlisi(4)
(ÇANDARLIHALİLPAŞA) 4- Kapıkulu ordusunun kurulmasını tavsiye eden devlet adamı(17)
(GAZA) 6- Osmanlı Devleti'nde dini korumak ve yaymak için yapılan savaş(4)
(CULÜS) 7- Padişahların tahta çıktıktan sonra yeniçerilere dağıttığı bahşiş(5)
(BEDERGAH) 10- Devşirmelerin Acemi Ocağı eğitimini tamamladıktan sonra başta Yeniçeri Ocağı olmak üzere diğer kapıkulu ocaklarına geçmesi(8)
(CEBELÜ) 11- Tımarlı sipahinin yetiştirdiği asker(6)
(PENÇİK) 13- Osmanlı Devleti’nde yeni fethedilen bölgelerden toplanan her beş esirden birinin padişah hizmetine alınması esasına dayalı sistem(6)
(ÇİFTBOZAN) 14- Osmanlı Devleti’nde üç yıl üst üste toprağını ekmeyen köylüden alınan vergi(9)
(ACEMİOCAĞI) 16- Gayrimüslim ailelerden devşirme yoluyla alınan çocuklara ilk askerî eğitimin verildiği teşkilat(10)
Değerlendirelim Etkinliği Cevabı
Soru: Osmanlı’da ordu, hukuk ve toprak sistemlerinin devletleşme süreciyle ilişkisini ortaya koyan bir bilgi görseli hazırlayınız.
Cevap: Hazırlanacak bilgi görselinde aşağıdaki ilişki açıkça gösterilmelidir:
| Sistem | Devlete Katkısı |
|---|---|
| Ordu sistemi | Güçlü askerî yapı → Merkezî otoriteyi korudu → Fetihleri hızlandırdı |
| Hukuk sistemi | Adalet ve düzen sağlandı → Devlete güven arttı → Toplumsal birlik oluştu |
| Toprak sistemi (Tımar) | Ekonomi güçlendi → Askerî destek sağlandı → Devlet sürekli gelir elde etti |
Bu üç sistem birlikte Osmanlı’nın beylikten imparatorluğa yükselişini hızlandırmış, devletleşme sürecine doğrudan katkı sağlamıştır.
Çalışmalar sunum veya dijital poster olarak teslim edilmelidir.