10. Sınıf Siyer Ders Kitabı Sayfa 37 Cevapları
Performans Ödevi – Cahiliye Anlayışının Günümüze Etkileri
Cahiliye Anlayışı Günümüzde de Yaşıyor mu?
Tarih boyunca toplumları ayakta tutan en temel değerler adalet, merhamet, dürüstlük ve birlik olmuştur. Cahiliye olarak adlandırılan dönemde ise bu değerlerin önemli bir kısmı aşınmış, gücün hak sayıldığı, gösterişin öne çıktığı, insanların statülerine göre değerlendirildiği bir sosyal yapı hâkim olmuştur. Peki bu anlayışın izleri bugün tamamen silindi mi?
Ne yazık ki hayır… Bugün modern hayatın karmaşasında dolaşırken bile cahiliye döneminin bazı gölgeleri karşımıza çıkabiliyor.
1. Cahiliye Anlayışının Günümüzdeki İzleri
Günümüz toplumunda cahiliye dönemini hatırlatan birçok unsurla karşılaşmak mümkün:
- Güçlünün haklı sayılması
- Haksız kazanç ve adaletin zayıflaması
- Gösteriş, kibir ve üstünlük taslama
- Bireysel çıkarların toplumsal iyiliğin önüne geçmesi
- Sınıf ayrımı ve insanların değerinin maddi ölçülerle belirlenmesi
- İnsanların menfaat uğruna değerlerini terk etmesi
Bu davranışlar, cahiliye döneminin temel karakteri olan "ben-merkezci yaşam anlayışını" günümüzde yeniden üretmektedir.
2. Bu Anlayışın Toplumsal Hayata Etkileri
Cahiliye zihniyetinin uzantıları toplumu görünmez şekilde içten içe zedelemektedir:
- Toplumsal güven sarsılır.
- Ahlaki değerler zayıflar, bireyler arası saygı yok olur.
- İnsanlar arasında adaletsizlik ve huzursuzluk artar.
- Aile yapısı çöker, bireysel çatışmalar çoğalır.
- Sevgi, merhamet ve yardımlaşma azalır.
Böylece toplum, sağlam temeller üzerinde değil, kırılgan bir yapı üzerine kurulmuş olur.
3. Günlük Hayattan Örnekler
Bugün hepimiz farkında olmadan cahiliye anlayışının küçük yansımalarına tanıklık ediyoruz:
- Sosyal medyada "kim daha çok görünsün" yarışının yaşanması,
- Trafikte hak ihlalleri, öfke, bencillik,
- İş hayatında torpil, haksız rekabet ve çıkar ilişkileri,
- İnsanların değerinin kıyafet, telefon veya makamla ölçülmesi,
- Birbirini tanımayan insanların en küçük sebeple kavga edebilmesi…
Tüm bunlar, cahiliye anlayışının modern hayata uyarlanmış hâli gibidir.
4. Çözüm: Peygamber Efendimiz’in (sav) Örnek Ahlakı
Cahiliye zihniyetinin etkilerini azaltmanın en güçlü yolu, Peygamber Efendimiz’in (sav) adalet, merhamet, hoşgörü ve doğruluk merkezli hayatını örnek almaktır.
Onun:
- yetimi koruyan,
- hakkı gözeten,
- kimseyi ayırmayan,
- güç yerine adaleti üstün tutan,
- insanları değerli kılan,
ahlakı, hem bireysel hem toplumsal kurtuluşun yolunu göstermektedir.
Sonuç
Cahiliye anlayışı, yalnızca geçmişte kalan bir dönem değildir. İnsanların kalplerinde ve davranışlarında yaşamaya devam edebilir. Ancak erdemli bir toplumun kapısı ahlak, adalet, merhamet ve insan onuruna saygı ile aralanır.
Bugün biz gençlere düşen görev; geçmişin hatalarından ders almak ve değerlerimize sahip çıkarak daha adil, daha huzurlu bir toplum inşa etmektir.
Farklı Kaydet
Bu ünitede öğrendiğiniz bilgileri kendi hatırlayacağınız şekilde bu alana kısaca not edebilirsiniz.
- Hz. Muhammed’in (sav) soyu Hz. İsmail’e dayanır ve ailesi Kureyş’in Hâşimoğulları kolundandır.
- Doğumu, Fil Vakası’ndan kısa bir süre sonra 571 yılında Mekke’de gerçekleşmiştir.
- Dedesi Abdülmuttalib ona “övülmeye değer, güzel huylu kişi” anlamına gelen Muhammed ismini vermiştir.
- Peygamber Efendimiz (sav) çocukluk döneminde şefkat, merhamet, doğruluk ve güvenilirlik özellikleriyle tanınmıştır.
- Gençlik yıllarında toplumdaki adaletsizlik, putperestlik ve haksızlık gibi cahiliye anlayışına karşı daima dürüst ve temiz bir yaşam sürmüştür.
- Evlenince Hz. Hatice (r.a.) ile kurduğu huzurlu aile hayatı, onun ahlaken ve duygusal olarak gelişmesini sağlamıştır.
- Hira’da inzivaya çekilmesinin temel nedeni, toplumdaki karışıklıklardan uzaklaşıp tefekkür ederek doğru yolu aramasıdır.
- Tüm bu süreçler, onun risalete hazırlanmasında önemli birer basamaktır.