10. Sınıf Hadis Ders Kitabı Sayfa 72 – Performans Görevi Cevapları

Soru – Cevap (Özet ve Açıklama)

1. Performans görevinin amacı nedir?

Cevap: Bu performans görevinin amacı, tedvin ve tasnif sonrası hadis çalışmalarını özetleyebilmek ve hadis tarihinin belli başlı dönem özelliklerini gösteren bir tarihsel akış şeması hazırlamaktır.

2. Öğrenciler performans görevinde nasıl bir çalışma yapmalıdır?

Cevap: Öğrenciler, beş kişilik bir grup oluşturarak, hadis tarihini dönemlere ayırmalı, her dönem için temel özellikleri araştırmalı ve bu bilgileri sembolik, çizimli, düzenli bir akış şemasında sunmalıdır.

3. Hazırlanacak ürünün özellikleri nelerdir?

Cevap: Ürün;

• Hadis tarihine ait dönemleri göstermeli,
• Dönemlerin belirgin özelliklerini maddeler hâlinde açıklamalı,
• Görsel olarak düzenli, estetik ve özgün olmalıdır.

4. Değerlendirme ölçütleri nelerdir?

• Bilgi Toplama (doğru ve yeterli kaynak),
• İlişki Kurma (dönemler arasında bağ kurma),
• Sınıflandırma (özellikleri doğru ayırma),
• Tasarım (görsel-estetik düzen),
• Özgünlük (başka çalışmalardan farklı olması),
• Sunum (akıcı ve anlaşılır şekilde ifade).

5. Grupların nasıl çalışması gerekir?

Cevap: Gruplar; araştırma yapmalı, notlar çıkarmalı, taslak hazırlayıp ortak bir akış şeması oluşturarak sınıfta sunmalıdır.

Performans Görevi Örneği

Tedvin ve Tasnif Sonrası Hadis Çalışmalarının Tarihsel Akış Şeması

1. Tedvin Dönemi (Hicri 1–2. yy)

Temel Özellikler

• Hadisler sistemli biçimde yazıya geçirilmeye başlanmıştır.
• Ravilerden duyulan bilgiler güvenilirlik açısından incelenmiş, sözlü aktarımlar kontrol edilmiştir.
• Sahabe ve tabiîn döneminde dolaşan rivayetler bir araya getirilmiştir.
• Bu dönemde çalışmalar daha çok toplama niteliğindedir; sınıflandırmalar henüz gelişmemiştir.

Öne Çıkan Eserler

• İmam Mâlik – Muvatta
• Abdurrezzak – Musannef

2. Tasnif Dönemi (Hicri 2–3. yy)

Temel Özellikler

• Hadisler konularına göre sınıflandırılmıştır.
• Raviler zinciri (isnat) ve metin yapısı bilimsel olarak incelenmiştir.
• Sahih, zayıf ve mevzu hadislerin ayrımı belirginleşmiştir.
• Büyük hadis kitapları yazılmış ve tüm hadisler geniş kapsamda derlenmiştir.

Öne Çıkan Eserler

• Buhari – Sahih-i Buhari
• Müslim – Sahih-i Müslim
• Tirmizi, Nesai, İbn Mace, Ebu Davud → Kütüb-i Sitte

3. Şerh, Tercüme ve Rivayet İncelemeleri Dönemi (Hicri 4.–10. yy)

Temel Özellikler

• Hadis kitapları şerh edilerek, yani açıklanarak daha anlaşılır hâle getirildi.
• Yabancı dillere ilk çeviriler yapıldı.
• Ravilerin güvenilirlik bilgileri (cerh-ta’dil) detaylı biçimde incelendi.
• Hadis öğretimi medreselerde kurumsallaştı.

Öne Çıkan Eserler

• Nevevi – Riyazü’s-Salihin
• İbn Hacer – Fethu’l-Bari (Buhari Şerhi)

4. Modern Dönem Hadis Çalışmaları (19.–20. yy ve sonrası)

Temel Özellikler

• Hadisler bilgisayar ortamına aktarıldı; dijital veri tabanları oluşturuldu.
• Hadislerin sahihlik tespiti için bilimsel yöntemler ve yeni araştırma teknikleri geliştirildi.
• Kütüb-i Sitte başta olmak üzere klasik eserler modern yorumlarla yeniden basıldı.
• Hadis eğitiminde görsel materyaller ve akademik çalışmalar çoğaldı.

Tarihsel Akış Şeması (Görsel Mantığında Düzenlenmiş Yazı)

Tedvin → Tasnif → Şerh ve Tercüme → Modern Dönem Çalışmaları
⬇
Toplama → Düzenleme → Açıklama → İnceleme → Dijitalleştirme

Kısa Sonuç (Özet Metin)

Tedvin ve tasnif sonrası yapılan çalışmalar, hadislerin sadece korunmasını değil, aynı zamanda doğru anlaşılmasını sağlamıştır. Dönemler ilerledikçe çalışmalar daha sistemli hâle gelmiş, şerhler, tercümeler ve modern araştırmalarla hadis mirası günümüze kadar güvenilir biçimde aktarılmıştır. Bugün kullandığımız hadis kitapları, bu uzun ve titiz ilmi birikimin sonucudur.

Grup Değerlendirme Formu – Örnek Dolu Hâli (Sayfa 73)

Değerlendirme Ölçütleri

Grubunuzu nasıl oluşturdunuz? Üyeler hangi rolleri benimsedi, neden?

Grubumuzu öğretmenimizin yönlendirmesiyle oluşturduk. Her üye kendi güçlü yönüne uygun rolü üstlendi.
Araştırma görevini araştırmayı seven arkadaşımız aldı,
Yazım ve düzenleme görevini yazısı düzgün olan arkadaşımız yaptı,
Sunum görevini ise iletişimi güçlü olan üyemiz üstlendi.
Bu şekilde herkes en iyi yapabileceği alanda katkı sağladı.

Grubunuz etkinlik sırasında hangi zorluklarla karşılaştı?

Zamanı verimli kullanmakta zaman zaman zorlandık. Bazı bilgileri birleştirirken görüş ayrılıkları yaşadık ancak konuşarak ortak bir noktada buluştuk. Kaynak seçimi yaparken güvenilir bilgiyi ayırt etmek için ek süre harcamak zorunda kaldık.

Aynı grupla bir başka çalışma gerçekleştirmeniz durumunda farklı olarak nasıl davranırdınız, neden?

Bir sonraki çalışmada zaman planlamasını daha ayrıntılı yapar, görev paylaşımını daha erken belirlerdik. Ayrıca her aşamada kısa değerlendirme toplantıları yaparak süreci daha kontrollü yürütmeyi tercih ederdik. Böylece hem işler daha hızlı ilerler hem de olası karışıklıklar önlenirdi.