10. Sınıf Hadis Ders Kitabı Sayfa 101 – Etkinlik 7 Cevapları (MEB)
Hadislerden Mesajlar: Ahlak | 3. Ünite
Bu etkinlikte ahlakla ilgili bir hadisin mesajı belirlenmiş, bu mesajın bireyin hayatına etkisi değerlendirilmiştir. Öğrenci, hadisten hareketle davranışlarını gözden geçirme ve değiştirme bilinci kazanır.
Etkinlik-7 Detaylı Cevaplar
Etkinliğin Amacı : Ahlakla ilgili bir hadisi inceleyerek, bu hadisin verdiği mesajı kendi hayatı için anlamlı hâle getirebilmek.
1. Aşama: Ahlakla İlgili Hadisi İnceleme
Bu etkinlikte ahlaka dair hadislerden biri ele alınır. Hadiste öne çıkan temel kavramlar şunlardır:
- Helal–haram hassasiyeti
- Dürüstlük
- Kalp temizliği
- Şüpheli davranışlardan kaçınma
- İsraftan uzak durma
Hadis, insanın hem iç dünyasını hem de dış davranışlarını düzenleyen ahlaki ölçüler sunar.
2. Aşama: Hadiste Yer Alan Ölçütleri Belirleme
Hadiste geçen ahlaki ölçütler şunlardır:
- Kişinin kazancında ve davranışlarında helale dikkat etmesi
- Topluma zarar verecek tutumlardan uzak durması
- Vicdan ve sorumluluk bilinciyle hareket etmesi
- Kalbin ahlaki davranışların merkezi olduğunu fark etmesi
Bu ölçütler, bireyin doğru ve yanlış davranışı ayırt etmesini sağlar.
3. Aşama: Hadisin Mesajını Belirleme
Hadisin temel mesajı: İnsanın ahlaklı bir hayat sürebilmesi için helal–haram bilincine sahip olması, şüpheli davranışlardan kaçınması ve kalbini temiz tutması gerekir.
4. Aşama: Hadisin Mesajını Kendi Hayatımla İlişkilendirme
Hadisten hareketle kişinin kendine şu soruları sorması beklenir:
- Günlük hayatta helal–haram konusunda yeterince dikkatli miyim?
- Davranışlarım başkalarına zarar veriyor mu?
- İsraf ettiğim veya şüpheli gördüğüm davranışlarım var mı?
Bu sorgulama, bireyin ahlaki farkındalığını artırır.
5. Aşama: Hadisin Benim İçin İfade Ettiği Anlam (Metin)
Cevap: Bu hadis bana, sadece yaptığım davranışlara değil, niyetlerime de dikkat etmem gerektiğini öğretti. Helal olanı tercih etmek, şüpheli durumlardan uzak durmak ve kalbimi temiz tutmak; hem Allah’a karşı sorumluluğumu hem de insanlara karşı görevlerimi yerine getirmemi sağlar. Ahlaklı davranmanın, huzurlu bir hayatın temeli olduğunu fark ettim.
6. Aşama: Günlük Hayatta Uygulama Kararı
Hadisin mesajından hareketle alınan kararlar:
- Kazanç ve harcamalarda helale dikkat etmek
- İsraftan kaçınmak
- İnsan ilişkilerinde dürüst ve adaletli olmak
- Kalp kırmaktan ve haksızlıktan uzak durmak
ÖZ DEĞERLENDİRME FORMU (Örnek Doldurulmuş)
| Ölçüt | Değerlendirme |
|---|---|
| Etkinliğin yönergesini takip ettim | Evet |
| Hadisin mesajlarını belirledim | Evet |
| Hadisin hayatımdaki yerini düşündüm | Evet |
| Hadisin mesajından hareketle metin yazdım | Evet |
| Hayatıma uygulamak için plan yaptım | Evet |
| Helal ve harama dikkat etmem gerektiğini öğrendim | Evet |
Kontrol Noktası – Öğrenme Günlüğü (Örnek Cevaplar)
Hangi yeni bilgileri edindim?
Ahlakla ilgili hadislerin, insanın sadece dini değil sosyal hayatını da düzenlediğini öğrendim.
Öğrendiklerim beni nasıl ve neden etkiledi?
Davranışlarımı sorgulamama neden oldu. Özellikle helal–haram hassasiyetinin ahlak üzerindeki etkisini fark ettim.
Öğrendiklerimden sonra hayatımda neleri değiştireceğim?
İsraftan kaçınmaya, şüpheli davranışlardan uzak durmaya ve insanlara karşı daha adaletli olmaya karar verdim.
Özgün Değerlendirme
Ahlak hadisleri, bireyin iç dünyasını temizleyerek davranışlarını güzelleştirir. Bu hadisler sayesinde insan, sadece kendisi için değil toplum için de sorumluluk taşıdığını anlar. Helale dikkat eden ve ahlaki ölçülerle yaşayan bireyler, huzurlu ve güvenilir bir toplumun oluşmasına katkı sağlar.