10. Sınıf Fizik MEB – Sayfa 41 (1.10. Soru) Çözümü: İvme Sensörleri, Hız Değişimi ve v–a Yön İlişkisi
Soru (özet): A, B ve C ivme sensörlerinin eşit zaman aralıklarındaki konumları verilmiştir.
a) a_A, a_B ve a_C ivme büyüklüklerini karşılaştırınız.
b) Birim zamanda hız değişimi ile ivme büyüklüğü arasındaki ilişkiyi açıklayınız.
c) Hız ve ivme vektörlerinin yönlerini karşılaştırarak B ve C sensörlerinin hareket türünü belirtiniz.
Cevap: a) a_B = a_C > a_A. (A’nın eşit zamanlarda eşit yol alması → sabit hız, a_A = 0. B’nin yer değiştirmeleri artıyor, C’nin azalıyor; büyüklükleri eşit, yönleri zıt.)
b) Δv = a·Δt. Birim zamanda (Δt = 1 s) hız değişiminin büyüklüğü ivme büyüklüğüne eşittir; ivmenin işareti hızdaki artma/azalmayı belirler (B’de +, C’de −).
c) Hareket yönü sağa doğru kabul edilirse:
• B sensörü hızlanan harekettir; v ve a aynı yönde.
• C sensörü yavaşlayan harekettir; v ile a zıt yönde.
Genelleme: Hızlanan harekette v ile a aynı yönde, yavaşlayan harekette zıt yöndedir.