10. Sınıf Fizik MEB Yayınları Sayfa 25 – 1.4. Soru Cevabı
Soru 1.4
Yapılacak bir etkinlik için hazırlanan doğrusal parkur 2 m’lik bölümlere ayrılarak işaretlenmiştir. Ada ve Tuna parkurun başlangıç noktasından (x = 0) scooterları ile sabit hızla geçerek parkurda işaretlenen noktalardan geçiş sürelerini kronometre ile ölçmüştür. Bu ölçüme göre Tuna her 2 m aralığı 1 s’de, Ada ise her 8 m aralığı 2 s’de geçmiştir.
Buna göre:
a) Ada ve Tuna’dan hangisinin daha hızlı olduğunu tahmin ederek yazınız.
b) Ada ile Tuna’nın yer değiştirme büyüklüklerini ilk 8 s’deki zaman aralıklarına göre hesaplayarak tabloya yazınız.
c) Tablodan yararlanarak Ada ile Tuna’nın 8 s’lik hareketine ait x–t grafiklerini çiziniz.
ç) Tablodan yararlanarak Ada ile Tuna’nın 8 s’lik hareketine ait v–t grafiklerini çiziniz.
Çözüm
a) Ada ve Tuna’dan hangisinin daha hızlı olduğunu tahmin ederek yazınız.
- Tuna her 2 m’yi 1 s’de alıyor ⇒ hızı v = 2/1 = 2 m/s
- Ada her 8 m’yi 2 s’de alıyor ⇒ hızı v = 8/2 = 4 m/s
Ada, Tuna’dan daha hızlıdır.
b) Ada ile Tuna’nın yer değiştirme büyüklüklerini ilk 8 s’deki zaman aralıklarına göre hesaplayarak tabloya yazınız.
| Zaman (s) | (0–2) | (2–4) | (4–6) | (6–8) |
|---|---|---|---|---|
| Ada’nın yer değiştirmesi (m) | 4 | 4 | 4 | 4 |
| Tuna’nın yer değiştirmesi (m) | 2 | 2 | 2 | 2 |
c) Tabloyu kullanarak Ada ile Tuna’nın 8 s’lik hareketine ait x–t grafiklerini çiziniz.
Cevap: Her ikisi de doğrusal grafiktir.
– Ada: (0,0) noktasından başlayıp 8. saniyede 16 m’ye ulaşan doğru (eğim 2 m/s).
– Tuna: (0,0) noktasından başlayıp 8. saniyede 8 m’ye ulaşan doğru (eğim 1 m/s).
ç) Tabloyu kullanarak Ada ile Tuna’nın 8 s’lik hareketine ait v–t grafiklerini çiziniz.
Cevap: Yatay doğrular.
– Ada: v = 2 m/s’de 0–8 s arası yatay çizgi.
– Tuna: v = 1 m/s’de 0–8 s arası yatay çizgi.