10. Sınıf Fizik MEB Yayınları Sayfa 25 – 1.4. Soru Cevabı
Soru 1.4
Yapılacak bir etkinlik için hazırlanan doğrusal parkur 2 m’lik bölümlere ayrılarak işaretlenmiştir. Ada ve Tuna parkurun başlangıç noktasından (x = 0) scooterları ile sabit hızla geçerek parkurda işaretlenen noktalardan geçiş sürelerini kronometre ile ölçmüştür. Bu ölçüme göre Tuna her 2 m aralığı 1 s’de, Ada ise her 8 m aralığı 2 s’de geçmiştir.
Buna göre:
a) Ada ve Tuna’dan hangisinin daha hızlı olduğunu tahmin ederek yazınız.
b) Ada ile Tuna’nın yer değiştirme büyüklüklerini ilk 8 s’deki zaman aralıklarına göre hesaplayarak tabloya yazınız.
c) Tablodan yararlanarak Ada ile Tuna’nın 8 s’lik hareketine ait x–t grafiklerini çiziniz.
ç) Tablodan yararlanarak Ada ile Tuna’nın 8 s’lik hareketine ait v–t grafiklerini çiziniz.
Çözüm
a)
- Tuna her 2 m’yi 1 s’de alıyor ⇒ hızı v = 2/1 = 2 m/s
- Ada her 8 m’yi 2 s’de alıyor ⇒ hızı v = 8/2 = 4 m/s
Ada, Tuna’dan daha hızlıdır.
b) Tablo (Δt = 2 s’lik aralıklarla):
| Zaman Aralığı (s) | Ada’nın Yer Değiştirmesi (m) | Tuna’nın Yer Değiştirmesi (m) |
|---|---|---|
| 0–2 | 8 | 4 |
| 2–4 | 8 | 4 |
| 4–6 | 8 | 4 |
| 6–8 | 8 | 4 |
c) x–t grafikleri:
- Ada: x = 4t doğrusu (0–8 s arası, 8 s sonunda 32 m).
- Tuna: x = 2t doğrusu (0–8 s arası, 8 s sonunda 16 m).
ç) v–t grafikleri:
- Ada: v = 4 m/s (yatay doğru, 0–8 s arası).
- Tuna: v = 2 m/s (yatay doğru, 0–8 s arası).