10. Sınıf Fizik Ders Kitabı – Sayfa 248 Cevapları
Üreteçlerin Bağlanması | 3.15 ve 3.16. Sorular
3.15. Soru
Devrelerde ana kol akımlarının büyüklükleri I₁, I₂ ve I₃ ile gösterilmektedir. Devrelerde kullanılan üreteç ve dirençler özdeş olup iç dirençler ihmal edilmiştir.
a) Ana kol akımlarını büyükten küçüğe sıralayınız ve açıklayınız.
Cevap: Birinci devrede tek üreteç ve tek direnç bulunduğundan ana kol akımı I₁ = V / R olur.
İkinci devrede üreteçler paralel bağlıdır fakat eşdeğer direnç büyüktür, bu nedenle akım azalır ve I₂ = V / (2R) olur.
Üçüncü devrede hem üreteçler hem de dirençler paralel bağlı olduğundan eşdeğer direnç en küçüktür ve ana kol akımı en büyük değeri alır. Bu durumda I₃ = 2V / R olur.
Sonuç: I₃ > I₁ > I₂
b) Üreteçlerin tükenme sürelerini (t₁, t₂, t₃) büyükten küçüğe sıralayınız.
Cevap: Üreteçlerin tükenme süresi devreden geçen akımla ters orantılıdır. Akım ne kadar küçükse üreteçler o kadar uzun süre çalışır.
- İkinci devrede akım en küçük olduğu için tükenme süresi en uzundur.
- Birinci devrede orta büyüklükte akım geçer.
- Üçüncü devrede akım en büyük olduğu için üreteçler en kısa sürede tükenir.
Sıralama: t₂ > t₁ > t₃
3.16. Soru
Devrede 45 V potansiyel farkına sahip üreteçler ile 12 Ω ve 6 Ω dirençler kullanılmıştır.
Ana koldan geçen akımı bulunuz.
Cevap: Dirençler seri bağlıdır.
Toplam direnç: Rₜ = 12 Ω + 6 Ω = 18 Ω
Ohm Yasası uygulanır: I = V / Rₜ = 45 / 9 = 5 A
Ana kol akımı: 5 A