10. Sınıf Fizik Sayfa 165 Cevapları
2.16. Soru – Cezeri’nin Su Pompasında Enerji Dönüşümü
Soru : Buna göre Cezeri’nin su gücüyle çalışan pompa düzeneğinin hangi bölümlerinde potansiyel ve kinetik enerjiler görülmektedir? Açıklayınız.
Cevap: Cezeri’nin tasarladığı düzende suyun enerjisi sürekli dönüşüm hâlindedir:
- Yüksekte bulunan su, konumu nedeniyle potansiyel enerjiye sahiptir.
- Su aşağıya doğru hareket ettikçe potansiyel enerji → kinetik enerjiye dönüşür.
- Hareket eden su, çarka çarparak çarkın dönmesini sağlar (kinetik enerji).
- Çarktan krank miline aktarılan bu enerji, pistonları ileri–geri hareket ettirerek suyu yukarı pompalar.
- Yükseğe taşınan su, tekrar potansiyel enerji depolar.
➡️ Sistem içinde hem enerji dönüşümü hem de enerji aktarımı sürekli devam eder.
2.17. Soru – Kinetik Enerji ve Hızın Değişimi
Soru (Tam Metin): Arabanın hızı yarıya düştüğünde kinetik enerjisi nasıl değişir?
Cevap: Kinetik enerjiyi veren formül: Ek = 1/2 * m * v²
Hız yarıya düşürülürse: v → v/2
Yeni enerji: Ek’ = 1/2 * m * (v/2)² = Ek / 4
Sonuç: Arabanın hızı yarıya indiğinde kinetik enerjisi dörtte bire düşer.
Yani %75 oranında azalma olur.