10. Sınıf Fizik Kitabı Cevapları (MEB Yayınları 2025-2026)
1.1 Sabit Hızlı Hareket – Sayfa 16, 17, 18, 19
Sayfa 16 – Konuya Başlarken
Soru: Yürüyen merdivenler ile platform tipi asansörlerin benzer özellikleri neler olabilir?
Cevap: İkisi de sabit hızla çalışır, insanları veya yükleri güvenli bir şekilde başlangıç noktasından hedefe taşır.
Soru: Sabit süratle hareket eden taşıyıcı banttaki valizlerin A-B yolundaki hızı ile ilgili ne söylenebilir?
Cevap: Valizler A-B yolunda hızlarını değiştirmez, sabit süratle ilerler.
Soru: Sabit süratle hareket eden taşıyıcı banttaki valizlerin B-C yolundaki hızı ile ilgili ne söylenebilir?
Cevap: Valizler B-C yolunda da aynı süratle hareket eder, hızlarında değişim olmaz.
Sayfa 17 – Etkinlik
1. Uçak ve otomobilin yer değiştirmeleri hakkında ne söylenebilir?
Cevap: İkisi de aynı doğrultuda hareket ettiğinde, yer değiştirmeleri eşit olur.
2. Uçak ve otomobilin aynı konuma farklı zamanlarda ulaşmasının nedeni nedir?
Cevap: Uçağın daha yüksek hıza sahip olmasıdır. Bu yüzden aynı mesafeyi daha kısa sürede kat eder.
3. Animasyonda uçak yerine yük treni kullanılsaydı ne olurdu?
Cevap: Tren daha düşük hızla ilerlerdi, aynı mesafeye daha uzun sürede ulaşırdı. Fakat yer değiştirme yine aynı olurdu.
Sayfa 18 – Grafik Soruları
7.a) Araçların 3–5 saniye aralığındaki yer değiştirmeleri x-t grafiğinin eğiminden bulunur. Eğim sabit olduğu için yer değiştirme doğrusal artar.
7.b) v-t grafiği ile yatay eksen arasında kalan alan, 3–5 saniye aralığında yer değiştirme miktarını verir. Dikdörtgen alanı olduğundan formül: alan = v × t.
7.c) X-t grafiği ile v-t grafiğinden elde edilen değerler birbiriyle aynıdır, sonuçlar tutarlıdır.
7.d) Araçların 5 saniye boyunca toplam yer değiştirmesi, x-t grafiğinde son konum farkı ile bulunur.
7.e) x-t grafiklerinin eğimleri, araçların hızını gösterir.
7.f) x-t grafiğinde eğim ile hız arasında doğru orantı vardır. Eğim arttıkça hız da artar.
Sayfa 19 – Değerlendirme
1.a) Aracın hızı 5 m/s seçildiğinde her saniyede konum 5 m azalır.
- 1. saniye: 5 m
- 2. saniye: 10 m
- 3. saniye: 15 m
- 4. saniye: 20 m
- 5. saniye: 25 m
1.b) Bu verilere göre x-t grafiği negatif eğimli bir doğru olur.
1.c) Matematiksel model: x = x0 + v × t
x0 = 0 ve v = 5 m/s olduğunda formül: x = 5t.
3–5 saniye aralığında yer değiştirme: Δx = v × Δt = 5 × 2 = 10 m.
Yer değiştirme büyüklüğü 10 m bulunur.