10. Sınıf Felsefe Ders Kitabı 20-21. Sayfa Cevapları (MEB Yayınları)
Uygulama 1-3: Felsefi Düşüncenin Tarihçesini Öğreniyorum
Sayfa 20 Cevapları
Soru: M.Ö. 6. yüzyılda Yunan, Çin ve Hint medeniyetlerinde felsefenin ortaya çıkışını hangi sosyal, kültürel ve siyasal koşullar etkilemiştir?
Cevap: Antik Yunan’da, şehir devletlerinin yükselişi, ticaretin gelişmesi ve demokrasinin ilk adımlarının atılması düşünsel özgürlüğü artırmış ve felsefenin doğmasına zemin hazırlamıştır. Çin’de, Konfüçyüs’ün ahlak, düzen ve toplumsal barışa dair görüşleri felsefi düşüncenin merkezine yerleşmiştir. Hint coğrafyasında ise dinî inançlarla birleşen sorgulayıcı düşünce, insanın mutluluğu ve kurtuluşunu konu alan felsefi yaklaşımları güçlendirmiştir. Bu dönemde insanlar doğa olaylarını yalnızca mitlerle değil, akıl yoluyla da açıklamaya başlamışlardır.
Sayfa 21 Cevapları
Soru 1: 15–17. yüzyıl felsefesinin gelişimini hangi sosyal, siyasal ve kültürel olaylar etkilemiştir?
Cevap: Rönesans ve Reform hareketleri, bireyin özgür düşünmesini desteklemiştir. Coğrafi keşifler, hem yeni bilgiler hem de ekonomik zenginlikler kazandırmıştır. Bilimsel devrimler (Kopernik’in güneş merkezli evren modeli, Galileo’nun teleskop gözlemleri, Bacon’un deneysel yöntemi) doğayı anlamada yeni bir kapı açmıştır. Böylece akıl ve deney, felsefenin temel yöntemleri hâline gelmiştir.
Soru 2: 18–19. yüzyıl felsefesinin oluşumunda hangi toplumsal ve siyasal gelişmeler etkili olmuştur?
Cevap: Fransız Devrimi, özgürlük, eşitlik ve insan haklarını gündeme taşımıştır. Sanayi Devrimi, üretim ve toplumsal yaşamda köklü değişikliklere yol açmıştır. Aydınlanma Çağı, aklın ve bilimin rehberliğini öne çıkarmıştır. Bu süreçte Kant, Hegel ve Marx gibi filozoflar toplum, devlet, özgürlük ve ekonomi üzerine önemli felsefi görüşler geliştirmiştir.
Soru 3: 20. yüzyıl felsefesini etkileyen koşullar nelerdir?
Cevap: Birinci ve İkinci Dünya Savaşları, insanın varoluşunu ve özgürlüğünü sorgulatan düşüncelerin doğmasına neden olmuştur. Bilimsel ve teknolojik gelişmeler (atom bombası, bilgisayar, internet) yeni etik tartışmalar ve toplumsal sorunları beraberinde getirmiştir. Bu dönemde varoluşçuluk, pozitivizm, analitik felsefe ve fenomenoloji gibi önemli akımlar ortaya çıkmıştır.