10. Sınıf Felsefe Ders Kitabı Cevapları – Sayfa 118
Ahlak Felsefesinin Temel Problemleri | Evrensel Ahlak Yasası
Tartışma Soruları – Cevapları
Soru 1: Bir davranışın ahlaki olup olmadığına kim karar verir?
Cevap: Bir davranışın ahlaki olup olmadığı; bireyin vicdanı, toplumun benimsediği değerler ve insanlığın ortak ahlaki ilkeleri birlikte değerlendirilerek belirlenir.
Soru 2: Ahlak kavramına yüklenen anlam her kültürde aynı mıdır?
Cevap: Hayır. Her toplumun tarihî geçmişi, inanç sistemi ve yaşam tarzı farklı olduğu için ahlak anlayışı da kültürden kültüre değişiklik gösterir.
Soru 3: Bazı davranışların bir kültürde iyi, başka bir kültürde kötü kabul edilmesi ahlakın göreceli olduğunu kanıtlar mı?
Cevap: Evet. Bu durum, ahlaki yargıların zamana, topluma ve kültürel koşullara göre değişebildiğini gösterir.
Soru 4: Kültürel farklılıklar ahlaki yargıları nasıl etkiler?
Cevap: Kültürel farklılıklar, bireylerin doğru ve yanlış algısını şekillendirir; bu da ahlaki değerlendirmelerde çeşitliliğe yol açar.
Soru 5: Evrensel ahlaki değerler varsa bunlar nelerdir?
Cevap: Dürüstlük, adalet, yardımseverlik, saygı, insan onuru ve insan haklarına bağlılık evrensel kabul edilen temel ahlaki değerlerdir.
Soru 6: Evrensel ahlaki değerlerin varlığı, her toplumda aynı şekilde uygulanmasını zorunlu kılar mı?
Cevap: Hayır. Bu değerlerin özü ortak olsa da uygulanış biçimleri toplumların koşullarına göre farklılık gösterebilir.
Soru 7: Ahlak tamamen kültüre bağlıysa bir kültür başka bir kültürü eleştirebilir mi?
Cevap: Zorlaşır. Ortak ölçütler olmadığında, ahlaki eleştiriler öznel ve tartışmalı hâle gelir.
Soru 8: Evrensel ahlaki kurallar varken neden bu kurallar ihlal edilir?
Cevap: Çıkar çatışmaları, bencillik, bilgisizlik ve güç arzusu gibi etkenler insanların evrensel ahlaki değerleri ihlal etmesine neden olabilir.
Soru 9: Bir kişinin kendi ahlaki değerlerine göre başka bir toplumun kurallarını ihlal etmesi ahlaki midir?
Cevap: Hayır. Başkalarına zarar veren davranışlar, hangi gerekçeyle yapılırsa yapılsın ahlaki kabul edilemez; gerçek ahlak adalet ve iyilikle uyumlu olmalıdır.