10. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 36 Sıra Sizde Cevapları
Soru 1: Farklı dönemlerde söylenen/yazılan şiirlerin aynı temayı işlemesiyle ilgili düşünceleriniz nelerdir?
Cevap: Farklı dönemlerde yazılan şiirlerde aynı tema işlenmesi, insan duygularının evrenselliğini gösterir. Zaman değişse de aşk, doğa, özgürlük gibi temalar her çağda şairlerin ortak duygularını yansıtır. Ancak dil, üslup ve ifade tarzı dönemin özelliklerine göre farklılık gösterir.
Soru 2: Tahlil ettiğiniz koşukla yukarıdaki şiirleri içerik ve tema açısından ilişkilendirerek bu şiirlerden hangisinin koşukla benzer özellikler taşıdığını tespit ediniz. Bu tespitleri yaparken nasıl bir yol izlediğinizi açıklayınız.
Cevap: Koşuğa en çok “Gün Olur” (Orhan Veli Kanık) şiiri benzer. Her ikisinde de doğa betimlemeleri ve özgürlük duygusu ön plandadır. Bu benzerliği, şiirlerdeki anahtar kelimeleri (deniz, güneş, yolculuk, doğa) karşılaştırarak belirledim.
Soru 3a: Belirlediğiniz şiirde söyleyicinin hitap ettiği varlık ya da kavrama yönelik duyguları hakkında neler söyleyebilirsiniz?
Cevap: Söyleyici, doğaya karşı hayranlık ve özlem duyguları taşımaktadır. Aynı zamanda içindeki sıkıntılardan kurtulup özgürlüğe kavuşmak isteyen coşkulu bir ruh hâlini yansıtır.
Soru 3b: Şairin okuyucuya aktarmak istediği duygu ve düşünceler nelerdir?
Cevap: Şair, okuyucuya doğanın insana huzur, özgürlük ve ferahlık verdiğini; günlük hayatın sıradanlığından kaçışın mümkün olduğunu hissettirmek ister.
Soru 3c: Belirlediğiniz şiirde açık ve örtük iletili dizeler hangileridir? Açık ve örtük iletili dizelere birer örnek veriniz.
- Açık ileti: “Gün olur, alır başımı giderim.”
- Örtük ileti: “Dünyalar vardır, düşünemezsiniz.” (Burada hayal gücünün sınır tanımaması anlatılmıştır.)
Soru 4: Belirlediğiniz şiirin temasıyla şairin ruhsal durumu arasında nasıl bir ilişki kurulabilir? Şiirden örnekler vererek açıklayınız.
Cevap: Şairin ruhsal durumu özgürlük isteği, dalgalı duygular ve coşku ile uyumludur. “Gün olur, başıma kadar mavi; Gün olur, başıma kadar güneş; Gün olur, deli gibi...” dizeleri şairin ruhsal hâlini doğrudan yansıtır.
Soru 5: Yukarıdaki şiirlerden faydalanarak şiir-şair ilişkisi hakkında çıkarımlarda bulununuz.
Cevap: Şiirler, şairlerin iç dünyasını, ruhsal durumunu ve dönemin sosyal/kültürel özelliklerini yansıtır. Seçilen imgeler, duygular ve anlatım biçimleri şairin kişiliğiyle doğrudan bağlantılıdır.
10. Sınıf Edebiyat 37. Sayfa Cevapları
Metin: Bozkurtların Ölümü
Soru: Bozkurtların Ölümü adlı metinden etkilendim/etkilenmedim. Çünkü…
Cevap: Etkilendim. Çünkü destansı bir üslup kullanılmış, kahramanların yiğitliği, gücü ve azmi coşkulu bir dille yansıtılmıştır. Bu anlatım insanda gurur ve cesaret duygusu uyandırıyor.
Metin: Fesüphanallah!
Soru: Fesüphanallah! adlı metinden etkilendim/etkilenmedim. Çünkü…
Cevap: Etkilendim. Çünkü metin, coğrafyanın insan hayatına etkisini somut örneklerle açıklıyor. Denizlerin milletlerin yaşamına, ekonomisine ve kültürüne nasıl yön verdiğini görmek oldukça öğretici.
Metin: Dile Gelen Taş
Soru: Dile Gelen Taş adlı metinden etkilendim/etkilenmedim. Çünkü…
Cevap: Etkilendim. Çünkü metin, duygusal ve mecazlı bir anlatım kullanarak aşkı ve hasreti derin bir şekilde yansıtıyor. Taşın dile gelmesi, insan duygularını sembolik biçimde ifade ederek okuyucuda etki bırakıyor.
10. Sınıf Edebiyat 38. Sayfa Cevapları
Metin: Türk Köylüsü
Türk Köylüsü adlı metinden etkilendim. Çünkü köylünün emeği, doğayla bağı ve hayat mücadelesi çok içten ve gerçekçi bir şekilde anlatılmıştır. Şiir, köylünün hem acısını hem de gücünü yansıtır.
ÇIKIŞ KARTI
3 – Koşukla ilgili beğenilerinizi ifade eden üç cümle yazınız.
- Doğayı canlı ve içten bir şekilde betimliyor.
- Ezgiyle akılda kalıcı, sade bir dili var.
- İnsanla doğa arasındaki bağı güçlü hissettiriyor.
2 – Koşuğa değer kattığını düşündüğünüz iki özelliği yazınız.
- Hece ölçüsünün kullanılması.
- Doğa ve köylü yaşamının canlı tasvirlerle aktarılması.
1 – Koşuğu siz söyleseydiniz koşuğun hangi yapı özelliğini değiştirirdiniz?
-
Daha kısa dizeler kurarak söyleyişi kolaylaştırırdım.