10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 182 Cevapları – MEB Yayınları
Yansıtabilme | Sıra Sizde Cevapları
Soru 1: Oğuz Kağan Destanı’nı değerlendirmek için ölçütler belirleyerek duygu ve düşüncelerinizi yazınız.
Olağanüstü öğeler: Destanda yer alan olağanüstü olaylar ve varlıklar, anlatımı etkileyici hâle getirerek kahramanlığın gücünü hissettirmektedir.
Kahramanlık: Oğuz Kağan’ın cesareti ve liderliği, okuyucuda gurur duygusu uyandırmakta ve güçlü bir önder tipini yansıtmaktadır.
Vatanseverlik: Halkını ve yurdunu koruma amacı, destanın temel değerlerinden biridir ve millet sevgisini açıkça ortaya koymaktadır.
Birlik ve dayanışma: Beylerin Oğuz Kağan’a bağlılığı, toplumun birlikte hareket ettiğinde güçlü olduğunu göstermektedir.
Adalet: Oğuz Kağan’ın adil tutumu, iyi bir yöneticinin nasıl olması gerektiğine dair önemli bir örnek sunmaktadır.
Soru 2: Oğuz Kağan Destanı’nı okurken kullandığınız okuma stratejisinin metni anlamaya katkısı hakkında neler söyleyebilirsiniz?
Cevap: Okuma sırasında not alma ve önemli bölümlerin altını çizme stratejisini kullandım. Bu yöntem, olayların sırasını, kahramanların özelliklerini ve destanda vurgulanan değerleri daha iyi anlamamı sağladı. Böylece metni hem içerik hem de anlam bakımından daha derinlikli kavrayabildim.
Yerine Koy Çalışması
Soru: Oğuz Kağan’ın yerine kendinizi koyarak destandan seçtiğiniz bir bölümü yeniden yazınız.
Cevap: O sabah içimde büyük bir kararlılık vardı. Halkım korku içindeydi ve bu belaya artık son vermeliydim. Kargımı elime aldım, zırhımı kuşandım. Ormanın sessizliğinde ilerlerken kalbim vatanım için atıyordu. Gergedan karşıma çıktığında korkmadım. Gücümü Tanrı’dan alarak saldırdım. Son darbeyi vurduğumda halkımın kurtuluşunu düşünüyordum. Canavar yere yığıldığında içimde huzur vardı; görevimi yerine getirmiştim.
Birleştir Çalışması
Soru: Oğuz Kağan Destanı’nı başka bir destanla birleştiriniz.
Cevap: Oğuz Kağan Destanı’nı Manas Destanı ile birleştirdim. Her iki destanda da kahramanlar, halkını koruyan, yurdu savunan ve adaleti sağlayan liderlerdir. Oğuz Kağan Türk boylarını birleştirirken, Manas da halkını düşmanlara karşı savunur.
Soru: Birleştirdiğiniz destanlarda kahramanların yaşadığı mücadelelerden bir bölümü yeniden yazınız.
Cevap: Oğuz Kağan ile Manas, ordularının başında yan yana duruyordu. Düşman ufukta belirmişti. Manas kılıcını kaldırdı, Oğuz Kağan ise ordusuna seslendi. Oklar gökyüzünü kaplarken iki kahraman da cesaretleriyle askerlerine güç verdi. Gün sonunda düşman yenilmiş, halklar huzura kavuşmuştu. Bu zafer, birlik ve inancın gücünü bir kez daha göstermişti.
10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı MEB Yayınları Sayfa 183 Cevapları
Uyarla
Soru: Oğuz Kağan Destanı’nı günümüz koşullarına uyarlayınız.
Cevap: Oğuz Kağan günümüzde halkı için çalışan, adaletli ve vizyoner bir lider olurdu. Mücadelelerini savaş meydanlarında değil; eğitim, bilim, teknoloji ve çevre sorunları üzerinden verirdi. Toplumu birleştiren, gençleri bilinçlendiren ve ortak aklı öne çıkaran bir öncü olarak öne çıkardı.
Soru: Oğuz Kağan günümüzde bir mühendis, doktor ya da öğretmen olsaydı hangi sorunlarla karşılaşır, nasıl çözümler üretirdi? Seçtiğiniz bir bölümü buna göre yeniden yazınız.
Cevap: Oğuz Kağan bir mühendis olsaydı enerji ve çevre sorunlarıyla mücadele ederdi. Yenilenebilir enerji projeleri geliştirir, halkı bilinçlendirirdi. Gergedanla savaşmak yerine cehalet ve çevre kirliliğiyle mücadele eder, ülkesini bilgiyle korurdu.
Değiştir
Soru: Oğuz Kağan Destanı’ndaki bir olayın sonucunu değiştiriniz.
Cevap: Eğer Oğuz Kağan gergedanı yenemeseydi, halk korku içinde dağılırdı. Ancak Oğuz Kağan pes etmez, akıl ve planlama ile canavarı etkisiz hâle getirir, zaferin yalnızca güçle değil zekâyla da kazanılabileceğini gösterirdi.
Soru: Oğuz Kağan’ın milletine kağan olmadığını düşünerek bir bölümü yeniden yazınız.
Cevap: Oğuz Kağan kendisini kağan ilan etmedi. Halkıyla birlikte kararlar aldı. Herkes sorumluluk üstlendi. Böylece gücün tek kişide değil, toplumsal birlik ve dayanışmada olduğunu ortaya koydu.
Farklı Kullan
Soru: Destandaki liderlik ve yardımseverlik anlayışını başka bir alana uyarlayınız.
Cevap: Oğuz Kağan’ın liderliği eğitim alanına uyarlanabilir. Bir öğretmen olarak öğrencilerini adaletle yönlendirir, her bireyin potansiyelini ortaya çıkarır ve onları topluma faydalı bireyler hâline getirirdi.
Soru: Oğuz Kağan’ın karar verme becerilerinin iş hayatındaki faydalarını düşünerek bir bölümü yeniden yazınız.
Cevap: Oğuz Kağan bir şirket yöneticisi olsaydı, ekibini dinler, görevleri adil dağıtırdı. Kriz anlarında soğukkanlı davranır, ortak akılla çözüm üretirdi. Bu yaklaşımıyla başarıyı kalıcı hâle getirirdi.
Çıkar
Soru: Destandan bir kahramanı veya olayı çıkarınız.
Cevap: Bozkurt motifi çıkarıldığında destandaki ilahi rehberlik ve yol göstericilik unsuru zayıflar. Oğuz Kağan’ın seferleri anlam bakımından eksik kalır.
Soru: Bu çıkarma işlemine göre bir bölümü yeniden yazınız.
Cevap: Oğuz Kağan bozkurt olmadan yol aldı. Yıldızlara, güneşe ve doğaya bakarak yönünü buldu. Bu durum onun kararlılığını ve inancını daha da güçlendirdi.
Tersine Çevir
Soru: Destandaki olayları tersine çeviriniz.
Cevap: Olaylar tersine dönseydi, düşmanlar güçlü, halk çaresiz olurdu. Ancak bu durum Oğuz Kağan’ın azmini artırır, adalet ve cesaretle düzeni yeniden kurmasına yol açardı.
Soru: Oğuz Kağan’ın gergedanı öldürmediğini düşünerek bölümü yeniden yazınız.
Cevap: Oğuz Kağan gergedanı öldürmedi, onu ehlileştirdi. Canavarı yok etmek yerine doğayla uyum içinde yaşamayı seçti. Böylece halkını bilgelikle korudu.
Yansıtma Yazısı
Soru: Seçtiğiniz çalışmayla ilgili değerlendirmelerinizi yazınız.
Cevap: Bu çalışma sayesinde Oğuz Kağan Destanı’nı yalnızca bir kahramanlık anlatısı olarak değil, liderlik, adalet ve sorumluluk metni olarak da değerlendirdim. Olayları uyarlamak ve değiştirmek, destanın günümüzle güçlü bağlar kurmasını sağladı.