10. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 126 Cevapları
Performans Görevi: Öğretici Metinden Edebî Metne
Bu görevde amaç: Bilgi vermeyi amaçlayan bir öğretici metni, duygu ve sanat yönü ağır basan edebî bir metne dönüştürmek.
Bunun için:
- Metin türü seçilir
- Hedef kitle belirlenir
- Ana ileti belirlenir
- Üslup ve anlatım biçimleri seçilir
- Söz sanatları ve duygusal dil kullanılır
Performans Çalışması
Haber Metninden Edebî Metne
Seçilen Öğretici Metin Türü: Haber Yazısı
Seçme Nedeni: Haber metinleri yalnızca bilgi verir. Bu bilgilerin ardında saklı insan hikâyelerini anlatmak ise edebiyatın görevidir.
Hedef Kitle: Lise öğrencileri
Yazma Amacı: Gerçek bir olayın ardındaki insanî duyguları, sanatlı bir dille görünür kılmak
İleti: Her yıkımın ardında umut filizlenir.
Kullanılan Anlatım Biçimleri: Öyküleyici – Betimleyici – İç konuşma
Kullanılan Düşünceyi Geliştirme Yolları: Örnekleme – Betimleme – Tanımlama
Kullanılan Söz Sanatları: Kişileştirme – Benzetme – İmge
Edebî Metin
“Küller İçinde Bir Lale”
Şehrin ortasında, göğe uzanan dumanlar
güneşi bile ürkütmüştü.
Gazeteciler etrafta koşuşturuyor,
flaş patlamaları rüzgârın uğultusuna karışıyordu.
Ama ben…
Ben gözümü tek bir çocuğa dikmiştim.
Küçük elleri, yıkıntıların arasında bir fotoğraf arıyordu.
Belki bir anne… belki bir anı…
Belki de kaybolmuş bir ses…
“Bulacağım.” dedi titrek bir nefesle.
Sanki enkaz değil, kendi kalbi çökmüştü.
Tam o anda, güneş bulutların arasından çıkıp
çocuğun yüzünü aydınlattı.
Elinde bir fotoğraf belirdi.
Tozlu ama umutlu…
O an gözlerindeki yaşlar parladı:
“Bak, onlar gülümsüyor.”
Dünya yıkılırken bile
bir karenin saklayabildiği ne çok ışık varmış…
İşte o anda anladım:
İnsan, en çok karanlıkta parlar.
Ve bazen bir lale,
küllerin arasından doğar…
Kullanılan Yöntemlerin Kullanım Amacı:
| Yöntem | Kullanım Nedeni |
|---|---|
| Betimleme | Olayın atmosferini güçlü şekilde hissettirmek |
| İç konuşma | Duyguyu derinleştirmek |
| Örnekleme | Haber olayının insani yönünü göstermek |
| İmge ve söz sanatları | Edebî niteliği artırmak |
10. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 127 Cevapları
Kontrol Listesi – Öz Değerlendirme Formu
| No | Ölçüt | Evet | Kısmen | Hayır |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Öğretici metin türünü belirledim. | ✔ | ||
| 2 | Yazma stratejisine karar verdim. | ✔ | ||
| 3 | Hedef kitleye uygun taslak oluşturdum. | ✔ | ||
| 4 | Mesaja uygun edebî tür seçtim. | ✔ | ||
| 5 | Görsel ve işitsel öğeler kullandım. | ✔ | ||
| 6 | Taslağı arkadaşlarımla paylaşıp geri bildirim aldım. | ✔ | ||
| 7 | Dönütlere göre düzenlemeler yaptım. | ✔ | ||
| 8 | Düşünceyi geliştirme yolları ve anlatım biçimleri kullandım. | ✔ | ||
| 9 | Söz sanatlarına yer verdim. | ✔ | ||
| 10 | Kendime özgü bir üslup kullandım. | ✔ | ||
| 11 | Yazım ve noktalama kurallarına uygun yazdım. | ✔ | ||
| 12 | Bağlama uygun kelime ve cümleler kullandım. | ✔ | ||
| 13 | Eksiltili cümlelerle iletimin tamamlanmasını sağladım. | ✔ | ||
| 14 | Öğretici metni edebî metne dönüştürdüm. | ✔ | ||
| 15 | Son hâlini verip sunuma hazır hâle getirdim. | ✔ | ||
| 16 | Öğretmen ve arkadaş geri bildirimlerini değerlendirdim. | ✔ | ||
| 17 | Çalışmamı dijital/okul ortamında paylaştım. | ✔ | ||
| 18 | Dijital eleştirilere nezaketle cevap verdim. | ✔ |
Değerlendirme Sonucu – Kısa Açıklama
Kısmen olan maddelerle ilgili gerekçe:
- Görsel ve işitsel materyaller sınırlı düzeyde kullanıldığı için 5. madde kısmen işaretlendi.
- Çalışmanın dijital paylaşımı ve gelen yorumlara dönüş tam yapılamadığı için 17. ve 18. maddeler kısmen işaretlendi.
Bu alanlarda eksikler tamamlanarak çalışma daha etkili hâle getirilebilir.
Genel Sonuç
Yapılan çalışma büyük ölçüde ölçütleri karşılamaktadır.
Edebî metne dönüştürme süreci başarılı şekilde uygulanmıştır.
10. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 128 Cevapları
Akran Değerlendirme Formu
Çalışmayı Yapan Öğrenci: Elif Yılmaz
Çalışmanın Adı: Gün Batımı Defteri
Çalışmanın En İyi Yönü
Metnin duygu aktarımı ve içsel çatışma unsurları oldukça etkileyici. Okuyucuyu kahramanın iç dünyasına başarıyla dâhil ediyor.
Bu Çalışmanın Beğendiğim Üç Yönü
| No | Beğenilen Özellik | Açıklama |
|---|---|---|
| 1 | Atmosferin gerçekçi kurulması | Gün batımı, rüzgâr ve sessizlik gibi imgeler etkileyici bir ortam yaratmış. |
| 2 | Dil ve anlatımın akıcılığı | Okuyucuyu yormayan sade bir dil tercih edilmiş. |
| 3 | İleti aktarımının başarısı | Yalnızlığın insanı güçlendirdiği mesajı örtük ve ustaca verilmiş. |
Geliştirilmesi Gereken Üç Yön
| No | Geliştirilebilecek Kısım | Önerim |
|---|---|---|
| 1 | Metin uzunluğu | Bazı bölümler daha ayrıntılı yazılarak duygu geçişi güçlendirilebilir. |
| 2 | Diyalog eksikliği | Hikâyeye kısa diyaloglar eklenerek metin daha dinamik hâle getirilebilir. |
| 3 | Görsel/işitsel öğe kullanımı | Dijital sunum için birkaç görsel veya ses unsuru eklenebilir. |
Değerlendirme Sonuçlarına Göre Yapılan Düzeltmeler
- Final paragrafı geliştirilerek duygusal yoğunluk artırıldı.
- Kahramanın iç sesi güçlendirilerek iç konuşmalar çeşitlendirildi.
- Atmosfer betimlemeleri yeniden gözden geçirildi ve uyum daha da kuvvetlendirildi.
Dijital Etkileşim
Çevrim içi ortamda aldığı tüm yorumlara
nazik, yapıcı ve duyarlı bir iletişimle cevap verilmiştir.