10. Sınıf Din Kültürü Ders Kitabı Sayfa 109 Cevapları
3. Ünite Ölçme ve Değerlendirme Etkinliği Cevapları
A) Tablodaki açıklamalardan hareketle boş bırakılan alanları adaletin ilkelerinden uygun olanları yazarak tamamlayınız.
| Bölüm | Doğru İlke |
|---|---|
| a | Liyakat |
| b | Eşitlik |
| c | Hakkaniyet |
| ç | Hesap Verebilirlik |
Kısa Notlar:
- Liyakat → İşlerin ehline verilmesi adalet sağlar.
- Eşitlik → Kanun önünde ayrımcılığa izin vermez.
- Hakkaniyet → Hak ve hukukun uygulanma biçiminin adil olmasıdır.
- Hesap Verebilirlik → Sorumluluğun sonuçlarının denetlenebilmesidir.
B) Aşağıda yer alan kelime ilişkilendirme testini tamamlayınız
1. Bölüm: Aşağıya cihat kavramı ile ilgili aklınıza gelen kelime ve kavramları yazınız.
- Ceht (çaba)
- Mücadele
- Savunma
- Tebliğ
- Davet
2. Bölüm: 1. bölümde verdiğiniz cevaplarınız ile cihat kelimesinin birlikte kullanıldığı anlamlı birer cümle yazınız.
1️⃣ Müslüman, Allah’ın rızası için ceht eder, yani çaba gösterir.
2️⃣ Hak ve doğruluk için mücadele etmek cihattır.
3️⃣ Vatanı savunmak, toplumun güvenliği için verilen bir cihattır.
4️⃣ Tebliğ, insanlara iyiyi ve doğruyu ulaştırmaktır.
5️⃣ Davet, insanları İslam’ın güzelliklerine çağırma görevidir.
10. Sınıf Din Kültürü Ders Kitabı Sayfa 110 Cevapları
C) Aşağıdaki soruların cevaplarını boş bırakılan alanlara yazınız.
1) Tevhit ilkesini benimsemek kişiye ne kazandırır?
Cevap: Tevhit inancını benimseyen kişi, hayatın anlamını doğru kavrar ve yalnızca Allah’a yönelir. Kulu köleleştiren her türlü bağımlılık ve otoriteden uzaklaşır. Böyle bir kişi, güçlü bir manevi duruşa, özgüvene ve huzura sahip olur. Korkuları azalır, umut ve cesareti artar; yaşamındaki değerleri sağlam temellere oturur.
2) Bu ayete göre insanı Allah katında değerli yapan temel özellik nedir? Açıklayınız.
Cevap: Ayete göre insanı Allah katında değerli yapan takvadır. Yani kişinin Allah’a karşı duyduğu saygı, kulluk bilinci ve kötülüklerden sakınma hassasiyeti değer ölçüsüdür. Soy, zenginlik, makam gibi özellikler geçicidir; değerli olmayı belirleyen ahlak ve iman düzeyidir.
3) Kişinin kendisiyle ve çevresiyle barış içinde yaşayabilmesi için hangi İslamî ilkelere göre hayatını düzenlemesi gerekir?
Cevap: Barış içinde bir yaşam için kişi;
- Adaletli davranmalı,
- Haklara riayet etmeli,
- Emanete sadık olmalı,
- Hoşgörülü ve merhametli olmalı,
- Kul hakkından kaçınmalı
ve bu ilkeleri günlük yaşamda uygulamalıdır. Bu davranışlar hem kişinin iç dünyasında huzur sağlar hem de toplumsal barışı pekiştirir.
4) Verilen metinde adaletin hangi ilkesi vurgulanmıştır?
Cevap: Metinde herkesin hukuk önünde eşit olması ilkesi vurgulanmıştır.
Hiçbir makam ya da rütbe, adalet karşısında ayrıcalık nedeni değildir.
5) Metinde yer alan ilkenin sosyal hayata katkıları nelerdir?
Cevap: Eşitliğin yaşandığı bir toplumda insanlar kendilerini güvende hisseder. Ayrımcılık ve kayırmacılık önlenir. Devlete ve yönetime olan güven artar. Toplumdaki dayanışma, kardeşlik ve adalet duygusu güçlenir; böylece sosyal düzen sağlam temeller üzerine kurulur.
10. Sınıf Din Kültürü Ders Kitabı Sayfa 111 Cevapları
6) Bu dizelere göre hangi durumlar karşısında cihat yapılabilir? Açıklayınız.
Cevap: Mehmet Akif’in dizelerinde, zalime karşı durmak, mazlumun yanında olmak ve haksızlığa boyun eğmemek gerektiği vurgulanmaktadır. Buna göre cihat;
- zulmün artması,
- hak ve adaletin çiğnenmesi,
- insanların özgürlüğünün engellenmesi,
- vatan ve milletin tehlikeye düşmesi
gibi durumlarda yapılmalıdır. Yani cihat; kötülüğe karşı durarak hakkı ayakta tutma mücadelesidir.
7) Nisa suresi 58 ve Bakara suresi 208. ayetlerde yer alan emirlere uyulmadığında toplumda ne gibi sorunlar ortaya çıkabilir?
Cevap: Bu emirlere uyulmadığında toplumda;
- güven, dayanışma ve huzur ortamı yok olur,
- adaletsizlik yayılır,
- güçlünün zayıfı ezdiği bir düzen oluşur,
- sosyal çöküş ve kargaşa başlar,
- insanlar birbirine karşı düşman hâline gelir.
Kısacası Allah’ın koyduğu adalet ve barış ilkelerine uyulmazsa toplumda birlik ve düzen bozulur.
8) Kişi ve kurumlara olan güvenin artması için adaletin ilkelerinden hangilerinin yerine getirilmesi gerekir? Açıklayınız.
Cevap: Güven ortamının oluşması için özellikle şu adalet ilkeleri uygulanmalıdır:
- Liyakat: Görevler ehil kişilere verilmelidir.
- Eşitlik: Herkes aynı hukuk kurallarına tabi olmalıdır.
- Hakkaniyet: Kararlar kişiye göre değil, hakka göre verilmelidir.
- Hesap Verebilirlik: Yetkili kişiler yaptıklarının sorumluluğunu taşımalıdır.
Bu ilkeler hayat bulduğunda toplumda güven artar, insanlar devlete ve birbirlerine daha fazla inanır.
10. Sınıf Din Kültürü Ders Kitabı Sayfa 112 Cevapları
Ç) Çoktan seçmeli soruları okuyunuz ve doğru seçeneği işaretleyiniz.
1) Buna göre aşağıdaki çıkarımlardan hangisi yanlıştır?
Bu ayet ve olay bize, insanların zenginlik–soy–mevki gibi dünyevî ölçülerle değerlendirilmesinin İslam’da geçerli olmadığını gösterir. İslam’a davet sürecinde bile ayrımcılık yapılması yasaklanmıştır.
Bu nedenle, insanlara kolaylık sağlamak adına bile değer ayrımı yapmak doğru değildir.
Doğru cevap: E
2) Adalet ve eşitlik arasındaki ilişkiyle ilgili yukarıdaki yargılardan hangileri doğrudur?
- I. Ayrıcalık verilmemesi = adalet ilkesidir
- II. Hukukta eşitlik uygulanması = adalet şartıdır
- III. Yetenekler gözetilmeden görev verilmesi = adaletsizlik oluşturur
Dolayısıyla adil bir düzen için I ve II birlikte gereklidir.
Doğru cevap: B
3) Bu ayetlerden çıkarılacak mesaj aşağıdakilerden hangisidir?
Ayetlerde, Müslümanlarla savaşmayan veya onlara zulmetmeyen insanlara karşı,
• iyilik yapılabileceği,
• adil davranılması gerektiği vurgulanmıştır.
Bu da adaletin evrenselliğini ve önemini gösterir.
Doğru cevap: A