1. Tema Çocuk Dünyası Değerlendirme Çalışmaları Soruları Cevapları
4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Ada Yayınları Sayfa 41 Cevapları
KARANLIKTAKİ UÇURTMA
“Çok güzel rüzgâr esiyor, tam uçurtma havası!”
Babasının sözlerini duyan Oğuzkaan, ders çalıştığı masadan kalkıp babasının ellerinden tutarak “Babacığım hadi dışarı çıkalım, (…) birlikte uçurtma uçuracaktık!” dedi. Alaattin Bey, “Elbette evladım” derken bir taraftan saatine bakıyordu. Akşam ezanına yarım saat kalmıştı. Feyza Hanım mutfakta iftar sofrası hazırlıyordu. Saatinden başını kaldıran Alaattin Bey, “İftarı yapalım da çıkalım, hem anne ve kardeşin Hale de gelir oğlum” dedi. Babasının sözleri karşısında şaşıran Oğuzkaan “Karanlıkta nasıl uçuracağız ki?” diye sorsa da babası gülümsemekle yetindi.
(…)
İftar yemeği bitmişti ki “Hadi çıkıyoruz” dedi babaları. Sadece Oğuzkaan değil, kardeşi Hale ve annesi Feyza Hamın da şaşırmıştı. “Karanlık ama… ” sözlerine aldırmadan kapıya yönelen Alaattin Bey’in kararlılığı karşısında tüm aiie hazırlanarak sokağa çıktı. Yanlarında iki uçurtma vardı. Feyza Hanım, demlediği çayı da yanına almıştı.
Sokağa çıkınca Oğuzkaan’ın “Çok şaşırdım, hava karanlık değilmiş!” demesiyle hepsi göğe baktılar. Akşam ezanı okunalı bir saat geçmesine rağmen hava çok karanlık değildi. Göğe bakarken aydınlığın sebebini de anlamışlardı; gökte kocaman bir dolunay vardı. Dolunay ile şehirdeki ışıklar, geceyi aydınlatmıştı.
Oğuzkaan’ın “Baba nasıl bildin bunu?” sorusuna annesi cevap verdi:
“Oğlum, bugün ramazanın yarısı, dolunay olduğunu biliyor baban.”
İlk defa gece uçurtma uçurmuşlardı. Uçurtma tepesinde onlardan başka kimse yoktu. Çok eğlenmişlerdi.
(1-5. soruları metne göre cevaplayınız.)
1) Metnin hikâye unsurlarını yazınız.
- Olay: Oğuzkaan ve ailesi, iftardan sonra gece dolunay ışığında uçurtma uçurur.
- Yer: Evlerinin bulunduğu sokak ve uçurtma uçurdukları tepe.
- Zaman: Ramazan ayında, akşam ezanından sonra, dolunaylı bir gece.
- Kahramanlar: Oğuzkaan, babası Alaattin Bey, annesi Feyza Hanım ve kız kardeşi Hale.
4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Ada Yayınları Sayfa 42 Cevapları
2) Oğuzkaan, babasından ne istiyor?
Cevap: Oğuzkaan, babasından birlikte dışarı çıkıp uçurtma uçurmayı istiyor.
3) İftardan sonra baba, “Hadi çıkıyoruz” dediğinde Oğuzkaan, Hale ve Feyza Hanım neden şaşırıyorlar?
Cevap: Çünkü hava karanlıktı, gece uçurtma uçuramayacaklarını düşündüler ve bu yüzden şaşırdılar.
4) Akşam ezanının okunmasının üzerinden bir saat geçmesine rağmen havanın kararmamasının sebebi nedir?
Cevap: Gökyüzünde büyük ve parlak bir dolunay vardı. Dolunayın ışığı ile şehir ışıkları geceyi aydınlatıyordu.
5) O gece ailece nasıl zaman geçiriyorlar?
Cevap: Ailece dışarı çıkıp gece uçurtma uçurdular, sohbet ettiler ve çok eğlendiler.
6) Metnin konusunu ve ana fikrini yazınız.
- Konu: Ailenin dolunaylı bir gecede birlikte uçurtma uçurması.
- Ana Fikir: Aileyle geçirilen zaman mutluluk verir, doğa ve gökyüzü de insanlara neşeli anlar yaşatır.
7) Metinden alınan aşağıdaki kelimelerin zıt anlamlılarını yanlarına yazınız. Bu kelimeleri birer cümlede kullanınız.
- çok → az | Bugün az ödevim vardı.
- tembellik → çalışkanlık | Çalışkanlık başarıya ulaştırır.
- acı → tatlı | Tatlı yiyecekleri severim.
- tüketim → üretim | Üretim arttıkça ülke gelişir.
4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Ada Yayınları Sayfa 43 Cevapları
8) Metinden alınan aşağıdaki kelimelerin eş anlamlılarını yanlarına yazınız. Bu kelimeleri birer cümlede kullanınız.
- hikâye → öykü | Dün akşam güzel bir öykü okudum.
- yıl → sene | Bu sene çok kitap okudum.
- okul → mektep | Mektep erken tatil oldu.
- şans → talih | Bugün talihim açıktı.
9) Aşağıda verilen noktalama işaretlerinden hangileri okuduğunuz metinde kullanılmaktadır? İşaretleyiniz. Ardından işaretlediğiniz noktalama işaretlerini birer cümle içerisinde kullanınız.
Cevap: Nokta, iki nokta, virgül, ünlem işareti, üç nokta ve kısa çizgi kullanılmıştır.
- Nokta (.) → Gece dolunay vardı.
- Virgül (,) → Oğuzkaan, Hale ve annesi dışarı çıktı.
- Ünlem (!) → Uçurtma çok yükseğe çıktı!
- Üç nokta (…) → “Karanlık ama…”
- İki nokta (:) → Babası şöyle dedi: “İftarı yapalım da çıkalım.”
- Kısa çizgi (-) → Ankara–İstanbul yolu çok uzundur.
10) Çocuk Dünyası” teması süresince okuduğunuz kitaplardan birini tanıtınız.
- Kitabın adı: Küçük Prens
- Yazarı: Antoine de Saint-Exupéry
- Konusu: Küçük Prens’in yolculuklarında dostluk, sevgi ve sorumluluk üzerine edindiği deneyimler.
- Özeti: Çöle düşen bir pilot, Küçük Prens ile tanışır. Prens, farklı gezegenlerde gördüklerini anlatır. Dünyada bir tilkiyle dostluk kurar ve “gerçek sevgi gözle görülmez, kalple hissedilir” gerçeğini öğrenir.
- Düşüncelerim: Kitabın dili sade, anlatımı akıcı. Sevgi, dostluk ve hayatın anlamı üzerine düşündürdüğü için çok değerli bir eserdir.
4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Ada Yayınları Sayfa 44 Cevapları
11) Aşağıdaki cümlelerde altı çizili kelimeleri eş anlamlılarıyla eşleştiriniz.
- okullar → mektep
- şehirde → kent
- Zamanını → vakit
- kez → defa
- kıyafeti → elbise
12) Aşağıdaki cümlelerde verilen bilgiler doğruysa “D” yi, yanlışsa “Y” yi işaretleyiniz.
- Metnin konusunu bulmak için “Bu metinde ne anlatılıyor?” sorusunu sormalıyız. → D
- Metinlerin ana fikri varken şiirlerin ana duygusu vardır. → D
- “O yıl çok kötü bir tatil geçirdik.” cümlesinde zıt anlamlısı olan sadece bir kelime vardır. → D
- “Babam eve girdiğinde yüzünde gülücükler açıyordu.” cümlesinde eş anlamlı kelime yoktur. → D
- Metinde örneklerden önce gelen cümlenin sonuna ünlem işareti konur. → Y
SONRAKİ DERSE HAZIRLIK
…adresinden Atatürk’ün hayatını araştırınız. Araştırma sonucundan yararlanarak Atatürk’le ilgili bir konuşma hazırlayınız. Konuşmanızın etkileyici olması için birkaç kez deneyiniz.
Konuşma: “Atatürk’ü Anmak ve Anlamak”
Sevgili öğretmenim ve arkadaşlarım,
Bugün sizlere milletimizin en büyük önderi Mustafa Kemal Atatürk’ten bahsetmek istiyorum.
1881 yılında Selanik’te dünyaya gelen Atatürk, daha küçük yaşlarda çalışkanlığı, azmi ve vatan sevgisiyle dikkat çekmiştir. Askeri okullarda aldığı eğitim onun hem bilgisini hem de liderlik özelliklerini geliştirmiştir.
Türk milleti zor durumda iken 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkarak Milli Mücadele’yi başlatmış, Erzurum ve Sivas kongreleriyle halkı birleştirmiştir. Kurtuluş Savaşı’nı başarıyla yönetmiş ve milletimize bağımsızlığını kazandırmıştır.
1923’te ilan edilen Cumhuriyet ile birlikte halkın kendi iradesiyle yönetime katılması sağlanmış, eğitim, hukuk, ekonomi ve kültür alanlarında pek çok devrim yapılmıştır. Kadınlara seçme ve seçilme hakkı verilmiş, modern okullar açılmış, harf devrimiyle okuma yazma kolaylaşmıştır.
Atatürk’ün en önemli sözlerinden biri olan “Yurtta barış, dünyada barış” ilkesi, sadece ülkemiz için değil, tüm insanlık için barışın değerini göstermektedir.
Atatürk 10 Kasım 1938’de ebediyete uğurlanmıştır. Ancak onun fikirleri, devrimleri ve bize bıraktığı miras her zaman yaşayacaktır. Bizlere düşen görev, Atatürk’ün gösterdiği yolda ilerlemek ve ülkemizi çağdaş uygarlık seviyesinin üzerine çıkarmaktır.
Sevgili arkadaşlar, Atatürk’ü anmak sadece onu hatırlamak değildir; asıl önemli olan onun düşüncelerini anlamak ve hayata geçirmektir.
Teşekkür ederim.